Geenstijl

De minister van onderwijs zag kans de schoolstrijd uit de negentiende eeuw te larpen.

Sluiting dreigt voor hindoeïstische en islamitische scholen vanwege een gebrek aan kwaliteit, vriendjespolitiek en andere ellende maar in Westland werd de gemeenteraad gepasseerd, er moest en zou een extra islamitische basisschool komen. 

Dat er niet genoeg aanmeldingen zijn (men komt niet tot de helft) en de haalbaarheidsstudie leunt op een totaal onvergelijkbare school in verstedelijkt Maastricht boeit de minister niet. De minister kondigde zijn besluit weken van tevoren aan, maar nam het pas na de laatste vergadering van de gemeenteraad, in de hoop dat die niet zouden terugkomen van zomerreces. 

De verzuiling is weer helemaal in. Vroeger leefden protestanten en katholieken in gescheiden werelden binnen dezelfde samenleving. Vanaf de vroege jeugd geen contact met elkaar, liefst ook jongens en meisjes in gescheiden klassen. Dat ze dan later niet met elkaar kunnen omgaan omdat ze dat nooit gedaan of geleerd hebben is geen probleem, als men maar zuiver in de leer is. 

Als je de recensies van islamitische basisscholen mag geloven hebben alle andere scholen last van homopropaganda en valse feestdagen. Aan de andere kant zijn ouders nog niet helemaal tevreden, er wordt niet vaak genoeg gebeden en de koran wordt niet uit het hoofd geleerd. Het is nooit genoeg en het belang van meekomen met een baan in de samenleving is totaal uit het zicht.

Als de kinderen weer worden gesorteerd op de standpunten van hun ouders, versplintert de nieuwe samenleving al in haar ontwikkeling. Gisteravond bij EenVandaag (9:35) nog een moeder met een kind op een vrije school die gelooft dat echt ziek worden een groeispurt en ontwikkeling veroorzaakt. Zou ze weten dat goed ziek worden in 2019 intensive care en hersenbeschadiging oplevert?

\

Politici zwelgen in deze principiële problemen. Je kan er hele dagen over vergaderen, alle aandacht mee trekken, je lekker profileren en alle beleidsopties zijn gratis. Empty wallet politics. Fouten kan je niet maken, peilingen geven het populairste standpunt. Alle problemen blijven jarenlang netjes op de werkvloer en komen niet, zoals een budgetoverschrijving automatisch naar boven. 

De minister hoeft zich niet te verantwoorden over de ontbrekende 4200 collega's in het basisonderwijs plus duizenden in het voortgezet onderwijs. Het lerarentekort groeit. Maatschappijleer, wiskunde, natuurkunde en scheikunde worden binnen het vmbo maar in driekwart van de gevallen door een bevoegd docent gegeven (p26 PDF)

Een situatie die zo blijft, want het gaat niet lekker op lerarenopleidingen. Maar 35% heeft na vijf jaar een diploma, waar binnen de rest van het hoger onderwijs 60% gangbaar is. Er zitten 8000 docenten kansloos in de WW, te oud en te duur. De minister misbruikt artikel 23 van de grondwet als een rookscherm om stilletjes op vakantie te gaan.

Zo is er een PABO die eist dat een onbevoegde docent eerst zijn baan opzegt, om daarna stage te lopen bij een andere docent die geen tijd heeft voor begeleiding. Kinderen geen docent, docent geen inkomen, terwijl een baan de meest intensieve vorm van stage is. Dan ben je als PABO totaal niet meer bezig met goede docenten te maken.

Binnen het voortgezet speciaal onderwijs leidt dat tot klassen die anderhalf keer zo groot zijn. Dan krijgen die zeer speciale leerlingen niet de aandacht die ze nodig hebben, en schrijf je ze direct af. Dankzij passend onderwijs zitten kinderen met een kleiner rugzakje op gewone scholen, in de ijdele hoop dat docenten die daarvoor niet zijn getraind toch een oplossing bieden.

Bij de examenaffaire van vorig jaar in Maastricht werd zorgvuldig de indruk gewekt dat het op die scholen louter een bestuurlijke puinhoop was. Deze minister is toen twee keer in de publiciteit getreden. Eerst toen er honderden diploma's werden vernietigd vanwege incomplete schoolexamens. Daarna was hij de barmhartige man die toch op een oplossing zocht.

Maanden later kwamen de inspectierapporten uit. Die schetsen een ander beeld. Bijna geen klachten over het gegeven onderwijs. De school kon op bepaalde vakken geen docent krijgen. Dat is een landelijk probleem. Vervolgens hebben examenkandidaten die vakken niet volledig aangeboden gekregen, en konden ze dus ook de bijbehorende toetsing niet maken. 

Daar kan een leerling niets aan doen, en zegt niets over het niveau van die leerling. Het had de inspectie en het ministerie gesierd als er een leidraad was voor examenkandidaten die een verplicht vak missen omdat het niet gelukt is een docent voor de klas te zetten. Willen we die jongeren echt een jaar later een tweede keer examen laten doen? Is er dan wel een docent?

In plaats daarvan zijn we bezig met een discussie over welke geloven wel of niet een schooltje mogen openen. Gezien het drukke programma van scholen en het feit dat het niveau van onderwijs al een kwart eeuw daalt zijn dit voor mij gelijk figuren die niet het beste met die kinderen voor hebben. Ze willen vooral hersenspoelen voordat pubers kritisch kunnen nadenken.

De vierde president van de Verenigde Staten James Madison schreef al in 1822: “Religion&Government will both exist in greater purity, the less they are mixed together.” Dat geldt ook voor onderwijs. Scholen hebben veel vrijheid, maar ook een overvol programma en enorme verantwoordelijkheden. Segregatie op scholen geeft later apartheid in de samenleving.