Geenstijl

Prinsjesdag is nakende dus afgelopen week werden beleidsplannen en cijfers gelekt. Het lekken van de Miljoenennota en dien omtrent is al decennia een geliefd spel tussen politiek en pers. SP-Kamerlid Ronald van Raak maakt zich daar al jaren druk over. Afgelopen week voer hij zoals vaker in september uit tegen een incontinent kabinet. Principieel heeft Van Raak gelijk: de Tweede Kamer zou als eerste moeten worden ingelicht over wat het kabinet doet of van plan is. De politieke realiteit is dat het lekken van de Miljoenennota ieder jaar plaats vindt. Dat Van Raak daar niet in berust valt te prijzen. In een ver, ver, ver verleden wist ik zelf voor De Krant de hand op het zo geliefde document te leggen (geen USB-stick zoals nu, ouderwets een stapel A4’s, overhandigd in een biljartzaal op het Noordeinde) en het was mieters. Maar strikt genomen is het een jaarlijks terugkerend evenement zoals het vlegelzwaaien in Bennekom of de schuttersfeesten in Haaksbergen: kapotgrappig, maar in de kern niet zo boeiend.

Zorgwekkender is dat het kabinet de Tweede Kamer doelbewust op achterstand zet en dan hebben we het niet over het vaste feestje op de derde dinsdag van september. 

De Tweede Kamer vroeg het kabinet meermaals om opheldering over problemen met de erf- en schenkbelasting. Vragenstellers in kwestie kregen niets. Vragen over het MH17-dossier werden ook vaak niet beantwoord. De 2,1 miljard voor verpleeghuizen? Niksnoppesnada. De affaire van de ondersteuning van dubieuze groepen in Syrië (Hate to say I told you so)? Keer op keer was het aan de journalistiek om de misstanden boven water te krijgen. Natuurlijk, journalisten zijn de besten en Tweede Kamerleden zijn daarbij vergeleken goedwillende amateurs maar ergens deugt het niet. Zou het kabinet niet naar waarheid alle Kamervragen naar waarheid moeten beantwoorden?

Het kabinet heeft in het verleden meermaals beloofd dat Kamerleden alles wat journalisten onder de WOB kunnen krijgen, óók kunnen ontvangen. Dat is logisch zou je zeggen, want waarom zou je anders Kamerlid zijn? En de Grondwet zegt in artikel 68 toch echt dat de regering elk Kamerlid de gevraagde informatie moet geven. De praktijk was de afgelopen weken helemaal anders. Het een na het andere stuk, waar de Kamer om gevraagd had, verscheen via de WOB of anderszins in de media.

De WOB-procedure is voor de journalistiek een geweldig middel maar het is het niet vreemd dat Kamerleden die naar dezelfde informatie vragen deze NIET boven water krijgen? 

Incontinente bewindspersonen zijn een zegen voor de journalistiek, nog beter zou zijn als ze vragen van Kamerleden transparant beantwoorden. Maar vaak lijkt het of de Tweede Kamer lééft van gevonden informatie en dat kan niet de bedoeling zijn.

En dat slaat uiteindelijk terug op het kabinet. Staatssecretaris van Financiën Menno Snel (D66) kan daar sinds deze week over meepraten. Want hoe vaak kun je zeggen ‘Ik ben van oordeel dat ik u voldoende heb geïnformeerd’?