Hoe dan

Dus. Er bestaat al sinds 2017 een vernietigend memo over de handelswijze van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire. Dat memo duikt pas in 2020 op. Er wordt een onderzoek ingesteld naar hoe dat in vredesnaam mogelijk is, en de onderzoekers concluderen dat het allemaal komt omdat het memo nét tijdens een verkeerde vergadering is besproken, dat er nét door de verkeerde persoon over het memo werd gebeld en dat het memo daarna nét in de verkeerde factsheet terecht is gekomen en daarna nét door een verkeerde afweging expres buiten het digitale archief is gehouden en dat het allemaal reuze ongelukkig en toevallig is dat net niemand van de hoofdrolspelers het memo ooit heeft gezien. Dat komt allemaal in een (in eerste instantie afgezwakt) rapport, waarover vervolgens in een technische briefing aan de Tweede Kamer wordt gelogen. Maar! De verklaring van een ambtenaar, die het memo in 2019 al op zijn iPad had, dat het memo ook is gezien door secretaris-generaal Manon Leijten en dat secretaris-generaal Manon Leijten zelf het woord LAAKBAAR in de mond heeft genomen, stond niet in het rapport omdat de onderzoekers dat niet geloofwaardig vonden (pdf van brief). Ook niet onder vermelding van 'hee, we weten niet of dit zo is, maar dit zegt iemand', of zo. Nee. Gewoon GEEN WOORD. Het wordt pas openbaar omdat de Kamer, zoals blijkbaar keer op keer op keer op keer op keer op keer op keer moet in dit dossier, blijft doorvragen. Er is een woord voor dit soort 'onderzoek' in de Nederlandse taal. Zoek maar op.

Zijn we weer

Ja hoor. Wéér die toeslagenaffaire. En sterker nog: wéér dat memo-Palmen. Maar weet u nog, toen wij op 26 oktober schreven dat het om de details zou gaan, in die hoorzitting met de opstellers van het rapport over wie wanneer las dat de Belastingdienst in 2017 al wist dat ze LAAKBAAR handelde in de toeslagenaffaire? Het gaat dus om de details. En wel een detail over het woord 'laakbaar', waarvan volgens PwC niemand gezegd zou hebben dat het al op 4 juni was gevallen. Vorige week stuurde PwC namelijk via de staatssecretaris een briefje (Detail 2021D41048) aan de Kamer waarin stond dat er toch iemand gezegd heeft dat het woord 'laakbaar' al op 4 juni gevallen is. Een belangrijk detail, waar Pieter Omtzigt 33 gedetailleerde Kamervragen over heeft gesteld. Die gaan wij eens even lekker gedetailleerd bespreken, na de breek.

Dat is wat die ouders nodig hebben, een stemmige zwart-witfoto van de staatssecretaris

Omdat het kabinet jarenlang alles op alles heeft gezet om de omvang van het toeslagenschandaal (zie ook: de stiekeme privacyschendende slecht beveiligde niet kloppende illegale zwarte lijst) vooral te verborgen te houden, verloopt het oplossen van de problemen ongeveer net zo voorspoedig als het behalen van de inclusiviteitsdoelstellingen in de Talibanregering van Afghanistan. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten schrijft in een brief dat maatregelen die staatssecretaris Van Huffelen gisteren aankondigde de boel alleen maar erger maken en de Vereniging van Nederlandse Omtzigtmannen heeft er in dit draadje (screenshot na de breek) ook geen fiducie in. "De VNG zegt ‘fundamentele bezwaren’ te hebben bij die nieuwe regelingen en daarvoor ‘de verantwoordelijkheid niet te kunnen of willen dragen’. De gemeenten vinden dat het kabinet opnieuw beloften doet die het niet kan waarmaken. Daarmee sluiten de gemeenten aan bij recente kritiek van de Raad van State en de Nationale Ombudsman, die ook pleitten voor terughoudendheid bij het doen van weer nieuwe beloften." Tja. Je kunt het kabinet wel uit de PR-bullshit halen, maar wie haalt de PR-bullshit uit dit kabinet?

In de film Nixon uit 1995 van regisseur Oliver Stone brengt Richard Nixon (gespeeld door Anthony Hopkins) samen met zijn butler Manolo Sanchez een nachtelijk bezoek aan het Lincoln Memorial in Washington D.C. alwaar de president in gesprek gaat met hippies die demonstreren tegen de Vietnam-oorlog. Een gebeurtenis die daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. In die scène vraagt een studente zich af of Nixon de overheid wel onder controle heeft, ze vergelijkt deze met een wild dier.

Daar moest ik aan denken toen ik zaterdag het interview met de burgermeester van Eindhoven John Jorritsma las (U weet wel, die hysterische burgeroorlog-roepende en snotterende VVD-burgervader). In dat gesprek met De Volkskrant zegt hij:

"De samenleving is in hoog tempo veranderd. En dat heeft zijn sporen getrokken. Tijdens corona hebben we 82 miljard euro geïnvesteerd om dit land overeind te houden. Het is tegenwoordig een megaklus om het veelkoppige monster Overheid te bedwingen."

De overheid als een veelkoppig monster, een wild dier.

In een interview decennia terug zegt Stone dat dat het centrale thema van zijn film over Nixon is:

"I see the Beast in its essence as a System ... which grinds the individual down ... it's a System of checks and balances that drives itself off: 1) the power of money and markets; 2) State power, Government power; 3) corporate power, which is probably greater than state power; 4) the political process, or election through money, which is therefore in tow to the System; and 5) the media, which mostly protects the status quo and their ownership's interests."

Wat ons brengt op Mark Rutte en de toeslagenaffaire. Afgelopen week was de demissionaire minister-president in Brussel op een Europese top.  De NOS stelde hem wat vragen over de  ruim 1000 kinderen die uit huis waren geplaatst. Maar Rutte was niet voornemens daarop in te gaan. Want in Brussel. Stel je voor! Kijk maar:

De vraag is nu vooral: heeft Mark Rutte Het Wilde Dier, het Veelkoppig Monster eigenlijk wel onder controle? Of is hij zelf het Ondier? De twijfel slaat even toe; zou Oliver Stone toch gelijk hebben, Rutte slachtoffer van een systeem wat hij niet onder controle heeft?   

Tienduizenden gezinnen zijn kwaadaardig verneukt door de Belastingdienst, door de overheid. De slachtoffers is compensatie beloofd maar het drama blijkt iedere keer toch groter te zijn. Is het systeem groter en krachtiger dan de demissionair regeringsleider?

Nee, want dit is geen film. Bovendien geen Watergate, Rutte geen Nixon.

Dit tranendal is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van Mark Rutte, 'the buck stopped in het Torentje'. De man is ruim tien jaar premier: Daar zal hij op moeten worden afgerekend.

Kille cijfers, harde waarheid

Gistermiddag ergens aan de achterkant op de CBS-site verschenen, zonder persbericht op de homepage (in tegenstelling tot 'Bijna helft grote bedrijven gebruikt Artificial Intelligence', 'Groei aantal stekkerauto's zet door', 'Vermogens van huurders groeiden niet, van woningbezitters wel', 'Meer online shoppers meer klachten', 'Economisch beeld verbetert', 'Koopkracht sinds 1977 met bijna 60 procent gestegen', '8 op de 10 bioscopen kregen doorlopend coronasteun', 'Productie industrie groeit met bijna 10 procent in augustus' en ander nieuws dat kennelijk belangrijker is): 'Uithuisplaatsingen onder gedupeerden toeslagenaffaire'. Ja. Dat leest u goed. Het CBS heeft in opdracht van het ministerie van V en J bekeken hoeveel kinderen van slachtoffers van de toeslagenaffaire tussen 2015 en 2020 uit huis zijn geplaatst. Omdat dat laatste niet direct wordt bijgehouden, is gekozen voor de definitie 'Samenloop jeugdbescherming en jeugdhulp met verblijf in de periode 2015-2020 onder kinderen van gedupeerden kinderopvangtoeslagenaffaire' en als u dat probeert uit te spreken snapt u misschien een beetje beter hoe de kille behandeling van mensen van vlees en bloed kon resulteren in Ongekend Onrecht. Het is natuurlijk niet gezegd dat al deze 1115 kinderen allemaal nog bij hun ouders hadden gewoond als die niet aangepakt waren door de liegende misdadigers bij de Belastingdienst, maar dat zullen we nooit weten omdat hun ouders wel aangepakt zijn door de liegende misdadigers bij de Belastingdienst. Kijk niet weg. 
Update: Pieter Omtzigt is WITHEET (draad)

Geachte procureur-generaal van de Hoge Raad, ik doe nogmaals aangifte tegen de doodzieke Mark Rutte

Mijn vorige aangifte van januari heeft uw college in maart afgedaan op basis van een incompleet dossier, de staatssecretaris hield informatie achter. Inmiddels zijn er minimaal vijf nova, deze affaire blijft een gul stromend open riool. In april bleek uit de ministerraadnotulen dat externe transparantie en controle door het parlement & rechtspraak zijn tegengewerkt via de Ruttedoctrine. 

Een angstcultuur saboteert de interne communicatie tussen werkvloer en ambtelijke top. Het Deloitte-rapport uit 2020 leidde niet tot een revolutie. Daarmee accepteren het kabinet en de fiscus herhaling van vergelijkbare fouten en delicten. Nu weten de raadsheren welke gradatie van voorwaardelijke opzet dat is, ze gaan binnen de fiscus op dezelfde (criminele) voet verder.

Het derde novum komt uit het onderzoek naar de Palmen-memo. 24 ambtenaren die aantoonbaar de Palmen-memo hebben gezien. Een ex-staatssecretaris wilde niet meewerken aan dit onderzoek door accountantsbureau PWC. Dit puur vrijwillige zelfrapportage-onderzoek geeft -zoals ontworpen- een incompleet resultaat. Zelfs dit detail mag opnieuw door de rijksrecherche, parlement en pers belicht worden. 

Binnen de kinderopvangtoeslagaffaire blijken advocaten nog steeds 24 maanden te mogen wachten om een zwartgelakt dossier. Wanneer zij inhoudelijke vragen hebben, eindigen ze op dezelfde muur als hun cliënten. De staat saboteert financieel en inhoudelijk juridische bijstand. De burger kan het zonder of met advocaat niet oplossen, het delict wordt ook op dit vlak voortgezet.

Niemand is verbaasd

Dingen die nog steeds voor geen meter lopen: de formatie, de opvang van asielzoekers, het invoeren van een nieuwe Haagse bestuurscultuur, Lucille Werner, het temperen van de huizenprijzen, de bestrijding van meswapperende jongeren, de onderste MH17-steen boven en natuurlijk de afhandeling van de kindertoeslagenaffaire. Nationale ombudsman Reinier van Zutphen trekt net als in mei namens de gedupeerde ouders aan de noodbel, want "het herstel gaat traag en het systeem is te ingewikkeld". Weinig verrassend, want de afhandeling was eind vorig jaar al belabberd, bleek begin dit jaar nog steeds een puinhoop en is nu nog immer een drama. Ook de conclusies in dit nieuwe rapport (pdf) zijn weinig hoopgevend. Zo overschrijdt de groots opgezette Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) de wettelijke behandeltermijnen bij zeker een kwart van de gevallen en krijgen ouders geen of te weinig informatie over wanneer hun herstelverzoek wordt behandeld. "Hierdoor weten zij vaak niet waar ze aan toe zijn. Daarmee zijn de stress en onzekerheid nog steeds aan de orde van de dag." De kans op verbetering is klein, want ook het vorige rapport belandde ongelezen in een donkere lade. Het gevolg van het feit dat de mensen die het probleem veroorzaakten nu verantwoordelijk zijn voor de oplossing, zo concludeert ook de ombudsman. "Het systeem is gewoon te ingewikkeld. En zo kunnen we bijna een parallel trekken tussen de fouten die de overheid in eerste instantie maakte bij de kinderopvangtoeslagaffaire – en de manier waarop ze nu omgaan met het oplossen ervan." Hee Rutte, kom maar efkes wisselen jongen!

Wisten we al, staat nu in een rapport

U denkt (geen idee hoe daaraan komt trouwens) dat rechters in Nederland de hele dag alleen maar bezig zijn met het zoeken naar verzachtende omstandigheden als 'moeilijke jeugd' en 'hij had gedronken toen hij besloot dronken achter het stuur te stappen' om hun taakstrafjes uit te delen. Maar. Dan denkt u aan het strafrecht. Er is namelijk ook nog zoiets als bestuursrecht, waar je terechtkomt als je het niet eens bent met een besluit van de overheid. Het bestuursrecht in Nederland werkt al jaren vrij simpel: in principe heeft de overheid gelijk, bij nader inzien heeft de overheid helemaal gelijk en alleen als zwart op wit met koeienletters duidelijk geschreven staat dat de overheid 100% fout zit, krijgt de overheid (op een paar uitzonderingen na) geen gelijk. Wie daar nu eindelijk ook achter zijn, zijn de rechters die de overheid jarenlang gelijk hebben gegeven. Volgende week verschijnt een rapport over de toeslagenaffaire en het AD heeft het al gelezen. 

Kerncitaat: "In het rapport staat een extreem voorbeeld van ouders uit 2015 die hun hele voorschot van 27.554 euro moesten terugbetalen, omdat ze een bedrag van 77,32 euro niet hadden voldaan. ,,Een dergelijk openstaand bedrag is, hoe klein ook, gelet op de jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, voldoende om de hele kinderopvangtoeslag terug te vorderen”, stelde de rechtbank Midden-Nederland."

Je zou dus verwachten dat die rechters zich het leplazarus geschrokken zijn van de duizenden levens die ze hebben kapotgemaakt en met een deemoedige reactie komen en de bevindingen uit het rapport zo snel mogelijk met iedereen willen delen. Maar ja. Maakt het die rechters wat uit joh. Die blijven gewoon doen wat ze zelf willen. *"De Raad voor de Rechtspraak bevestigt dat het rapport eind volgende week verschijnt, maar wil niet inhoudelijk daarop vooruit lopen." 
*UPDATE: Iemand is wakker bij de Rechtspraak. Hele rapport nu daarrr
UPDATE: Rapport gelezen, conclusie: de meeste bestuursrechters lieten zich als makke lammetjes beteugelen door de Raad van State en kijken daar met terechte wroeging op terug. Maar ook rechters die wel tegen de beruchte 'alles-of-niets'-benadering ingingen, kregen daarvoor de ruimte niet omdat de Raad van State ze in hoger beroep telkens terugfloot. Als je dit leest zou je haast zeggen dat de Raad van State, zeg maar, KAPOT MOET. Dodelijk citaat uit een essay van rechter R.J.A.M. Cooijmans + stukje advies van de slachtoffers na de breek.

Het is natuurlijk ook erg voor: de ambtenaren

De echte slachtoffers van de Toeslagenaffaire zijn de ambtenaren. Dat is niet waar natuurlijk, maar wij krijgen onderhand de indruk dat deze idiote zienswijze (in NRC verwoord door OVV-voorzitter Jeroen Dijsselbloem) in Den Haag steeds meer voet aan de grond begint te krijgen. Anders kunnen wij bovenstaand intranet-filmpje (gelekt door een kuchende man in een metzijnmobieltjezijnschermfilmenjas) van de hoogste ambtenaar van het ministerie van Financiën voor medewerkers van de Belastingdienst niet interpreteren. 

Bas van den Dungen meldt aan zijn ambtenaren dat met het verschijnen van het PWC-rapport over het wegmoffelen van het explosieve memo-Palmen (bekend van deze doofpot) een einde komt "aan een ingrijpende periode voor velen van ons".  Tsja. Voor duizenden slachtoffers is nog geen einde gekomen aan een ingrijpende periode, want die wachten nog steeds op compensatie. Ook zegt hij "Het is nogal wat, als onderzoekers in je e-mailbox kijken". Tsja. Het is ook nogal wat als je huwelijk kapotgaat en je je kinderen niet meer kan zien omdat je ten onrechte als fraudeur bent bestempeld door de misdadigers van de Belastingdienst. Wij denken altijd dat de slachtoffers de echte slachtoffers zijn en dat je niet weg moet kijken van de ellende die die mensen is aangedaan. Maar ja. Wij zijn dan ook geen secretaris-generaal (of 'eindbaas' (eindbaas, jezus mina, eindbaas, kunnen we daar mee ophouden, dat soort woorden, eindbaas, je bent een ambtenaar, geen krokodil met een kroontje op zijn hoofd en allemaal hele grote kogels op een piratenschip)) van het ministerie van Financiën. 

In het rapport wordt door de onderzoekers geen schuldige aangewezen voor het feit dat het memo drie jaar lang geheim kon blijven. Het ligt allemaal aan ongelukkige toevalligheden die net zo uitkwamen zal je altijd zien tsja helaas en het memo had ook net de verkeerde opmaak en precies niet de juiste ambtelijke stickertjes erop geplakt, het werd toevallig ook nog eens net tijdens een informele vergadering besproken, etc. etc. etc. ad infinitum ad nauseam. Dat niemand in drie jaar heeft gedacht VERDOMME DIT ZOU IEDEREEN MOETEN LEZEN, WE HANDELEN LAAKBAAR EN MAKEN DIE MENSEN WILLENS EN WETENS KAPOT EN ZOUDEN DAAR OGENBLIKKELIJK MEE MOETEN STOPPEN IK RUST NIET VOORDAT IEDEREEN DIT GELEZEN HEEFT, daar staat dan weer geen verklaring voor in het rapport.

Extra wrang: het rapport komt uit op de dag dat vvd, CDA, D66 en ChristenUnie (de coalitie achter het kabinet dat """opstapte""" vanwege de toeslagenaffaire) bekendmaken dat ze gaan proberen nog vier jaar te regeren, en op de dag dat bekend werd dat het compenseren van de slachtoffers NOG ALTIJD NIET OPSCHIET. Om het allemaal nog een beetje verdrietiger te maken volgen hier nog 8 droevige screenshots uit het rapport en de bijlagen. Zelf lezen kan DAARRR.
UPDATE: Nog wat brisante details bij RTL Nieuws

Dus. De staatssecretaris die aftrad omdat er onder zijn leiding duizenden ouders financieel en emotioneel kapot zijn gemaakt, weigerde zijn telefoon in te leveren bij de accountants van PWC. Dat hadden de slachtoffers moeten proberen, toen er deurwaarders op de stoep stonden. Oh nee, dat kon niet.

Hee Willem, ga eens aan het werk!

Wim-Lex sprak vandaag in zijn hakkelende betoog harde woorden over de toeslagenaffaire, maar de daden blijven uit. Dat bleek gisteren tijdens de docu Alleen tegen de Staat en dat blijkt vandaag uit deze brief (pdf) aan de koning waarmee gedupeerden hopen op een gesprek met de kroon. Want het gaat allerminst goed met de afhandeling van deze clusterfuck die resulteerde uit tien jaar met Rutte aan het roer. Een afhandeling waar nu in de begroting nog eens 1,1 miljard euro voor opzij wordt gezet, waardoor de totale kosten van deze toeslagenblunder al op vijf miljard euro komen. Geld dat onder meer verdwijnt in de nieuwe dienst Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (300 miljoen euro personeelskosten per jaar) die speciaal is opgericht voor het afhandelen van deze zwarte bladzijde uit de recente politieke geschiedenis, maar blijkbaar nog onvoldoende terechtkomt bij de gedupeerden die het zo hard nodig hebben. En daarom willen de slachtoffers tekst en uitleg van de vorst des vaderlands, want hoewel hij na elke overstroming direct met zijn kaplaarzen tussen de zandzakken staat en al enorm betrokken naar elke Groningse bevingsscheur stond te kijken, sprak Willem-Alexander nog geen enkele keer met de gedupeerden van de toeslagenaffaire. " De afgelopen jaren hebben wij veel dwangbevelen ontvangen. Deze waren altijd ‘uit naam van de Koning.’ Dagvaardingen, dwangbevelen en brieven in uw naam werden bij ons op de voordeur geplakt. Ook u bent in onze ogen verantwoordelijk voor het leed dat ons en onze kinderen is aangedaan. Bij deze sturen wij eindelijk een brief terug. " Koning, u bent aan zet.