Zeker uit het vliegtuig van Julio Poch gegooid

Dit kan de beste overkomen. Er ontbreekt een dossier uit het archief van de Binnenlandse Veiligheidsdienst.* "Het gaat om een map waarin informatie zou kunnen staan over spionage door de prins voor de nazi’s, en over de zogenoemde Stadhoudersbrief, waarin de prins tijdens de oorlog zijn diensten aangeboden zou hebben aan de Duitse bezetter."* Typisch zo'n map die opeens kwijt kan raken: het ene moment heb je 'm, en het andere niet meer. *"In de inventarislijst staat bij de verdwenen map: „Deel 1 ontbreekt. Opmerkingen: Kenmerk=C (Pr. B. spionage).”" '*Pr. B. spionage'. Wat een geheimzinnige serie tekens zeg. Eerst Pr., dan B., en dan het woord spionage. Pr., dat lijkt een afkorting. En B. is misschien wel de eerste letter van een naam. Maar de combinatie Pr. B., wat zou dat nou betekenten? Misschien weten al die slimme cryptoboys van de AIVD wat dat betekent. Of...? "De dienst zegt niet te weten wat bedoeld wordt met „Pr. B. spionage”." Asjemenou!

Zoekt u ons niet, wij vinden u

Weet u nog? Die wet die wordt voorbereid om AIVD en MIVD veel meer bevoegdheden te geven om zonder controle te neuzen in gegevens van burgers, die niets te verbergen hebben? Die wet, die volgens toezichthouder Bert Hubert zo ver ging, dat toezichthouder Bert Hubert inmiddels ex-toezichthouder Bert Hubert is? En wat denkt u? Is die wet in de prullenbak beland? Nee hoor, natuurlijk niet! Die wet is vorige week aan de Tweede Kamer gestuurd, inclusief advies van de Raad van State. De Raad (bekend van internet) adviseert dat de diensten iedere keer dat ze een sleepnet uitgooien de technische risico's omschrijven, en dat data die via dat sleepnet zijn verkregen niet gedeeld mogen worden met buitenlandse diensten. En wat denkt u? Is de wet nu aangepast? Moeten de diensten de risico's omschrijven en mogen ze de data niet delen met buitenlandse diensten? Nee hoor, natuurlijk niet! Diensten hoeven de risico's alleen "op een hoger abstractieniveau" te omschrijven en mogen de data delen met buitenlandse diensten, als die beloven dat ze daar geen stoute dingen doen. En zo hebben we straks met zijn allen weer een stukje minder te verbergen. Gleufhattip voor draadje Huib Modderkolk (na de breek).

AIVD t(r)apt een open deur in

Liefst drie stiekeme meeluisteraars (AIVD, MIVD en NCTV) bundelden de krachten om vandaag de groots mogelijke open deur in te trappen met hun jaarlijkse rapportje: "Landen zoals Rusland en China bedreigen steeds meer en op verschillende manieren de nationale veiligheid." Rusland! Dat verwacht u niet van een natie die terrein probeert te veroveren aan de Europese oostgrens. Van het land dat een passagiersvliegtuig met honderden Nederlanders neerhaalde. Van de Russen die onder andere door het Europees Parlement worden beschuldigd van oorlogsmisdaden en het steunen van terrorisme. Van de kameraden wiens spionnen we blijven ontdekken in onze samenleving. Dat land met het enorme kernwapenarsenaal en steeds minder te verliezen blijkt dus gevaar voor de nationale veiligheid te zijn en er waren drie instanties en een shitload aan ambtenaren nodig om tot die conclusie te komen. Oh ja, nu we toch spionageballen in open doel trappen: China is ook een vervelend land dat onze bedrijfsgeheimen jat en Taiwan wil claimen. Boyband Stiekem eist actie. De deur moet op slot. Ambassadeurs op het matje. James Bond op nieuwe klompen het veld in. Een boycot op wodka en Alibaba. We hebben ze in de smiezen: ons krijgen ze niet klein!

Geen woord Chinees bij

Glasheldere brief van totale kampioen Bert Hubert die tot vandaag lid was van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (TIB), maar nu dus niet meer. De TIB is de commissie die iedere keer meldt dat de AIVD en de MIVD zich helemaal het schompes hacken zonder rekening te houden met uw privacy (of met de uitkomst van het referendum over de sleepwet) en dat vinden ze bij de inlichtingendiensten niet zo leuk. Daarom is er door de diensten flink gelobbyd voor een nieuwe 'Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma'. In de woorden van Hubert:

"Allereerst werden de criteria voor toetsing uitgekleed, met als hoogtepunt dat voor het integraal afluisteren van dikke internetkabels (om te ontdekken wat er op die kabels zit) helemaal geen reden meer opgegeven hoeft te worden. Voor het afluisteren voor productiegebruik hoeven alleen nog maar vrijblijvende ‘indicaties’ gegeven hoeven te worden van wat er afgeluisterd wordt, en wat men er mee zou willen doen. Dan blijft er weinig over om te toetsen.

Ten tweede vond ik het lastig dat veel toezicht verschoof van vooraf naar achteraf, of ‘gedurend’. Een toets vooraf heeft een zelfregulerend effect: als een dienst incomplete of onjuiste verzoeken indient kosten die meer tijd, en in de tussentijd wordt er niets goedgekeurd. Het is op die manier in het belang van de aanvrager om kloppende verzoeken te sturen die er ook echt toe doen - anders raakt de toezichthouder overbelast en duurt alles langer.

Toezicht achteraf is veel meer werk - een toezichthouder moet zelf onderzoeken wat er precies gaande is en waarom. En pas als heel concreet blijkt dat de inzet niet deugt kan een zwaar traject ingezet worden om een operatie stop te zetten. Dit alles is veel arbeidsintensiever. En het effect van overbelasting is dat het toezicht aan dekking verliest, iets wat we zien bij de Autoriteit persoonsgegevens (onderzoek).

Ten derde zijn er uitvoeringsproblemen. Het is voorstelbaar dat het kan werken (zoals de TIB ook stelde in haar reactie) - als er voldoende technisch capabele toezichthouders gevonden worden. Maar daar wringt de schoen in de praktijk: dit is moeilijk werk. Mensen die kunnen hacken houden niet graag toezicht, die gaan eerder bij de AIVD of MIVD hacken (als we geluk hebben). En IT auditors hebben veel aantrekkelijkere plekken om te gaan werken. In deze tijden van personeelstekort is het moeilijk voorstelbaar dat er 10-20 mensen gevonden worden om dit toezicht gedurende en achteraf goed vorm te geven.

Afsluitend, de onderbouwing van noodzaak voor deze wet is voor een groot deel gelegen in dat toezicht vooraf te traag is. Dit gaat voorbij aan de bestaande en reeds veel gebruikte mogelijkheid om middels de spoedprocedure live telefonisch toestemming te krijgen, direct van de minister."

Een doodenge wet dus, die gelukkig door een referendum de Tweede Kamer nog kan worden tegengehouden.

Zelfs Pamela Anderson kon hem niet redden.

We hebben er weer eentje hoor: een Russische spion. Daarvan trapten we er in maart al zeventien terug naar Poetins datsja en nu onderschepte de AIVD weer een KGB-knuppel op Schiphol (al werkte deze minion voor GRU). Daar hadden onze spionnenjagers tijd zat voor, want hij stond waarschijnlijk eerst drie uur voor de douane en vervolgens nog zeven uur op zijn koffers te wachten. En dan val je wel op met die krant met twee kijkgaten voor je gezicht en die zwarte hoed op je kop. De bestemming was Den Haag, maar niet om Rutte's tas te dragen of in Kajsa's vertrouwelijke papieren te snuffelen (waarom zou je, die laat ze vanzelf wel een keer lekken, red.). Nee, deze Rus probeerde met valse Braziliaanse papieren stage te lopen bij het Internationaal Strafhof (ICC). Beetje de hele dag koffiehalen en als dan niemand oplet door de dossiers snuffelen. Een beetje laat om de geheimen van de onderste MH17-steen te ontrafelen, maar ruim op tijd om door het groeiende dossier van Russische oorlogsmisdaden te grasduinen. Dat zit er mooi niet in, want Sergey Vladimirovich Cherkasov werd direct op het vliegtuig terug naar Brazilië gezet. Ja, de AIVD geeft Rusland de digitale vinger door zijn naam te publiceren en zelfs zijn complete dekmantel die hij bij zich droeg online te zetten. Lees hier (pdf) alles over zijn alias Viktor Muller Ferreira, de Braziliaan die niet van vis houdt, maar wel in een garage werkte waar een poster van Pamela Anderson aan de muur hing. En vergeet vooral zijn ietwat discutabele aardrijkskundelerares niet. Mocht deze Viktor bij u stage willen lopen, dan bent u bij deze gewaarschuwd.

We zitten allemaal in hetzelfde netje

U wenste geen sleepwet en kreeg een sleepwet, maar dan groter. U was destijds bang dat een sleepnet over een complete woonwijk kon worden uitgegooid en nu blijkt dat net groot genoeg om aanzienlijke delen van Nederland te beslaan. De inlichtingendiensten kozen niet voor uw lokale provider voor het implementeren van hun taptechniek, maar stapten direct naar de grote kabelboeren zoals Eurofiber en Relined, waardoor grootschalig dataverzamelen mogelijk is. "Je hebt het dan in feite over heel Nederland", concludeert een betrokkene in de Volkskrant. U was bang dat enkele onschuldige mensen in het sleepnet belandden en nu spartelt half Nederland in de touwen van Big Brother. Alleen de toezichthouder TIB spreekt de machtsbeluste inlichtingendiensten nog tegen, maar ook die staat onder druk. De AIVD sprak zich al uit tegen de bevoegdheid van het TIB, terwijl toezicht harder nodig is dan ooit, want in het jaarverslag lezen we onder meer dat het TIB in 2021 twee keer een verzoek tot aftappen afwees omdat het om een journalist ging, terwijl de minister dus al goedkeuring had gegeven. En dat zijn slechts twee van de meer dan drieduizend (!) tapverzoeken van de diensten die nu de oorlog in Oekraïne gewillig aangrijpen om voor nog meer bevoegdheden te pleiten. "In vergelijking met het vorige jaarverslag valt vooral op dat er veel geoordeeld is dat de operatie niet proportioneel was", aldus de controleur van de controleurs. De machtslust van de Nederlandse inlichtingendiensten is grenzeloos en laat zich zeker niet tegenhouden door zoiets onbenulligs als de wil van het volk. De Nederlandse burgers zijn de kikker in de pot met water die langzaam aan de kook wordt gebracht: iedere keer verliezen we meer privacy en blijven we braaf zitten terwijl de Kezen en Kajsa's het vuur steeds hoger opstoken, sleepnetten groter worden en steeds meer onschuldige Nederlanders stranden in de databases van onze nationale spionnen. U zou er bijna een referendum over eisen...

Maar boehoe om extreemrechts.

Het nieuwste jaaroverzicht van de AIVD (pdf) is op de digitale deurmat gevallen, zodat u weer weet waar u zich druk om moet maken en als we de MSM mogen geloven zijn dat extreemrechts, rechts-extremistische groepen en anti-overheidsextremisten. En ja, als gevolg van de coronacrisis nam het aantal anti-overheidswappies toe en ja, compleetidioten op de verste rechtse uithoek laten zich wat meer horen en die totaaldebielen met hun accelerationisme moeten we sowieso scherp in de gaten houden. Maar de AIVD bestempelt de kans op aanslagen van deze groepen als 'voorstelbaar' terwijl als we verder naar beneden scrollen de kans op aanslagen van jihadisten nog steeds op het aanzienlijk serieuzere 'reëel' staat. Oftewel, de grootste kans op explosief gedonder komt nog steeds van de kant van de haatbaarden, maar daar hoort u nauwelijks iets over. Sterker nog, de NOS noemt de hele groep niet eens, aslof deze dreiging niet meer bestaat. Maar dat doet het natuurlijk wel, zo bleek ook uit de arrestatie van negen jihadistische terreurverdachten in Eindhoven afgelopen september. Dus ja, in de uiterst rechtse hoek zitten een paar gevaarlijke idioten, maar die islamitische extremisten zijn nog steeds geen lieverdjes.

Je verwacht het wel

Een sterke déjà vu bij het lezen van de Kamerbrief van minister Slot en Ollongren en het meegestuurde CTIVD-rapport vandaag. We schreven drieënhalf jaar geleden dat de sleepwet, die in een referendum door Nederland als ongewenst werd bestempeld en er dus gewoon kwam, zo privacylek is als een mandje en nu lezen we exact hetzelfde in het rapport van waakhond CTIVD. "De CTIVD constateert dat de invulling van de zorgplicht in de onderzoeksperiode ondergeschikt is geweest aan operationele belangen." We lezen onder meer dat door technische problemen sleepnetdata inzichtelijk was voor AIVD-medewerkers die daar geen toestemming voor hadden, maar nadat de inlichtingendienst dat zelf ontdekte werd dat afgedaan als "een incident met lage impact" en uiteraard niet aan de CTIVD gemeld. Ja, met dat verantwoordelijkheid nemen zit het helemaal goed bij onze geheime diensten... Dit gebeurde allemaal nog in de testfase van het systeem, waarbij de diensten zogeheten snapshots maakten: korte sleepacties van maximaal twee uur waarbij ongericht data werd verzameld om te kijken of de geïnstalleerde systemen voor verzameling en verwerking goed werkten. Ondanks de kritiek van de CTIVD schakelen de diensten de komende tijd over van testen naar het in gebruik nemen van de digitale sleepnetten, want wie maakt ze wat. De CTIVD kondigt daarom aan dat de diensten op dit gebied onder "verscherpt toezicht" staan en helemaal niemand trekt zich daar wat van aan. En zo zijn de ongewenste sleepnetten binnenkort operationeel, de controle op het gebruik twijfelachtig en wordt de oorlog in Oekraïne aangegrepen om nog meer aftapbevoegdheden te verkrijgen. Dus vergeet de volgende keer dat u uw minnares een dickpic stuurt niet om uw favoriete AIVD-analist de groeten te doen, want ze kijken ongetwijfeld mee.

Never waste a good oorlog

Iemand moet kwaad van u hebben gesproken, want zonder dat u iets slechts heeft gedaan willen de AIVD en de MIVD nog meer weten van uw stiekeme internetavontuurtjes. Dat blijkt uit een (nog geheim, goh) wetsvoorstel dat de Volkskrant alvast heeft ingegluurd. De inlichtingendiensten zijn nog steeds piswoest over het inlegvelletje bij de Sleepwet en het lijkt er nu op dat de oorlog tussen Rusland en Oekraïne als ideaal voorwendsel wordt aangegrepen om in rap tempo de wet te wijzigen zodat er minder minder toezicht komt op de AIVD en MIVD en minder minder privacy overblijft voor u. Alsof de bommen van Poetin alleen gestopt kunnen worden als een of andere ambtenaar in een zielloos gebouw in Zoetermeer (of waar zitten die lui) mee kan kijken terwijl u 'Almost Vintage Cumshot Compilation' intijpt op uw incognito zoekbalkje. Het probleem met geheime diensten is natuurlijk altijd dat je niet precies weet wat je niet weet en dat je zelfs dat niet zeker weet, maar door de volgende alinea worden wij er in ieder geval niet geruster op. *"Bij urgente dreigingen kunnen AIVD en MIVD nu al zonder toestemming opereren. Deze spoedprocedure werkt volgens ingewijden prima en wordt wekelijks ingezet. Sommige bronnen menen echter dat de slagkracht van de diensten wel degelijk in gevaar is. ‘Hacken en het in kaart brengen van technische risico’s zijn onmogelijk voor de diensten. Snelheid is bij hacken echt relevant’, zegt een bron." *Ga snel hacken dan, en laat ons met rust. Of zo.

Belangrijker nieuws: F. von Zeikhoven LEEFT

Jongens, meisjes ook, Stamcafégasten in het algemeen en MickeyGouda in het bijzonder: F. von Zeikhoven is weer boven Jan. Hij zat in de linktips met de AIVD kerstpuzzel en omdat we blij zijn dat ie er überhaupt nog is, plakken we hier z'n tiptekst gewoon ff als topic:

Hij is er weer! De kerstpuzzel van de AIVD*. Zet het topic er tijdens de persco van Peppie en Kokkie vanmiddag op en koppel het aan de Spertijd die we vanavond alweer krijgen. Dat scheelt vast en zeker rellen op het Hobbemaplein en bij het Maritiem Museum vanavond want dan kraakt natuurlijk de hele AntiVax die ene hersencel meer die ze hebben dan een koe, over de spionnenpuzzel. Maar wacht, er zijn er dit jaar twee! Ik zou er zelf vast wel weer een hillarisch topic van kunnen maken, maar oxycodon, fentanyl plus dexamfetamine met modafinil, propranolol en fluoxetine maken dat voor mij nu nog net iets te haperend. Ik zou de reaguurders tekort doen als ik het topic nu zelf maak. Maar het gaat vooruit, van bijna deaud afgelopen maart naar weer helemaal het ventje ergens volgend jaar. Tegen die tijd kom ik zeker even terug op topiqueren bij de GeenStijl.  *

Goed van je te horen, Zeikmans. Beterschap met de beterschap verder en tot snel. Kerstgroetjes van GeenStijl!