Obsessie overheid met Twitter leidt weer tot gedoe

Terwijl staatssecretaris Digitale Zaken Alexandra van Huffelen (D66) donderdag in de Nationale Vergaderzaal gefileerd werd door Renske Leijten (SP) en Pieter Omtzigt, drukte een van haar ambtenaren op de verzendknop om Kamervragen van diezelfde Leijten te beantwoorden.

In oktober vorig jaar werd bekend dat de ministeries van Sociale Zaken, Landbouw, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, de Belastingdienst (Hoe dan!?) en het Sociaal Cultureel Planbureau op grote schaal Twitterberichten verzamelen en analyseren om reacties op beleid in de samenleving te peilen. Dat is problematisch omdat die Twitteraars geen toestemming hebben gegeven en het handelen van de overheid dus mogelijk illegaal daar volgens de privacywet (AVG) geen gegevens verwerkt mogen worden zonder betrokkenen te informeren (De kwestie heeft wat weg van eerdere affaires bij de NCTV). Leijten stelde diezelfde maand nog Kamervragen.

Van Huffelen had na een eerdere vertraging beloofd die nog voor het kerstreces te beantwoorden maar overschreed de beantwoordingstermijn van twee keer drie weken afgelopen donderdag dus met twee maanden.

De reden schrijft Van Huffelen is dat ze eerst al die verantwoordelijke ministeries moest afbellen: “Of concrete verwerkingen van persoonsgegevens en de wijze van gebruik van de op de markt beschikbare tools ten behoeve van deze taak ook in alle door de vraagsteller genoemde gevallen voldoen aan de beginselen in de AVG, zoals een rechtmatige grondslag, transparantie, doelbinding, noodzaak, proportionaliteit en subsidiariteit moet per geval blijken.” Dat is Haags voor: Ik en de rest hebben geen idee.

Inzake de vijfde colonne van D66 binnen de NPO

Het is onvermijdelijk dat in Nederland partijkartelland bestuurders met politieke affiliaties aantreden. Zie bijvoorbeeld de Hoge Colleges van Staat: de Raad van State met Thom de Graaf (D66) en de Algemene Rekenkamer met Arno Visser (VVD). Alleen Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen is partijloos. De NPO is geen Hoog College van Staat maar het komt er wel in de buurt qua invloed.

Wat ons brengt op de onthullingen over Shula Rijxman dit weekeinde. Haar voorganger als voorzitter van de Raad van Bestuur van de NPO was Henk Hagoort, die bekend stond als CDA'er. De tot voor kort collega's van Rijxman in de Raad van Bestuur zijn de nog steeds zittende PvdA-veteraan Martijn van Dam en CDA-denker en Wilders-criticus Paul Doop. Voorzitter van de Raad van Toezicht is oud-D66'er en nog steeds VVD'er Tjibbe Joustra. Kun je wat van vinden maar we weten in ieder geval van welke partij ze zijn.

Hoe anders is het met Rijxman. Want ja, ze stemde naar eigen zeggen wel op D66 maar de beschuldigingen dat ze onderdeel zou uitmaken van de sociaal-liberale kaste vond ze maar 'strontvervelend'.  Dankzij de onthullingen weten we nu dat er een direct lijntje liep tussen de toenmalige baas van de NPO en D66-leidster Sigrid Kaag. En dat Rijxman zich bij Nieuwsuur beklaagde over een interview met Kaag. Zelf zegt Rijxman over die betrokkenheid: "Natuurlijk heb ik Sigrid Kaag weleens geadviseerd, ook in campagnetijd, want ik ken haar goed. Maar ik ken ook andere politici goed. Ik geef iederéén adviezen, niet alleen D66." Kapotbenieuwd naar haar adviezen voor Geert Wilders en Thierry Baudet.

Inzake de slag op het Nederlandse Deugveld van Eer

Het probleem van de oorlog in Oekraïne - los van de onvermijdelijke en onverteerbare dood, verdriet en ellende - is dat een bepaald type mensen deze ook naar Nederland wil importeren. Niet dat deze groep fysiek de strijd wil aangaan, wel wordt er door hen slag op het Deugveld van Eer geleverd. Vladimir Poetin was Oekraïne nog niet binnengevallen of het hoofd van Rusland- en Poetinkenner Wierd Duk moest op het hakblok. En naast Forum voor Democratie en de PVV was JA21 ook pro-Kremlin, betoogde NRC Handelsblad-columnist Hubert Smeets. JA21-Kamerlid Derk Jan Eppink maakte in dezelfde krant direct korte metten met die beschuldiging.

Dit cancelen en beschuldigen vindt op verschillende vlakken plaats, ook in de cultuur. Levende én dode Russische kunstenaars worden geboycot, merkte Martin Bosma al op, de Hermitage in Amsterdam verbrak alle banden met het gelijknamige hoofdmuseum in Sint Petersburg.

Naast cancelen is wat voornoemde Smeets deed met JA21 ook een vorm van verspreiden van nepnieuws: exact waar het Kremlin dag in dag uit mee bezig is. Zo verspreidden Russische staatsmedia recent beelden van aan lantaarnpalen vastgebonden Russen met groene verf op het gezicht, door Oekraïense militairen gebruikt als levend schild. Maar het klopt niet. Het Belgische weekblad Knack onderzocht de kwestie en deze bleek heel anders te liggen. Waar schrijver dezes een tweetje aan waagde en toen gebeurde dit:

Punt van discussie

Interessant debat afgelopen donderdagavond over abortus. Er ligt een wetsvoorstel van PvdA, GroenLinks en VVD onder leiding van D66 voor om de bedenktermijn van vijf dagen af te schaffen. De laatste tijd hebben debatten in de Tweede Kamer de neiging te ontsporen, in grote lijnen lijnen verliep het deze keer aller redelijkst. Op een enkele uitbarsting na dan. PvdA-leidster Lilianne Ploumen legde nog vóór de vergadering al wat druk op het debat door een weliswaar bizar voorstel van Forum voor Democratie (FvD) 'onversneden vrouwenhaat' te noemen. Ook liet Nilüfer Gündoğan van VOLT zich enigszins gaan met een warrig verhaal over The Voice of Holland en nare mails die PvdA-collega Attje Kuiken zou hebben ontvangen, de link met het wetsvoorstel ontbrak volledig.

FvD'er Pepijn van Houwelingen bleek eens te meer de slimste van de FvD-fractie te zijn. Niet alleen omdat hij bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een terugkeerregeling heeft bedongen toen hij de Tweede Kamer inging (onder auspiciën van zijn formeel toenmalige baas Hugo de Jonge, ook wel bekend van het WEF) maar omdat hij zijn argumenten - los van dat bizarre verplichte echo-voorstel, een vorm van sadisme zoals collega Jan Dijkgraaf terecht opmerkte - onderbouwd onder woorden wist te brengen.

Abortus is binnen de FvD-fractie een punt van discussie volgens Van Houwelingen: "We hebben hier ook lang over gediscussieerd in de fractie deze week. Voor ons is het ook een dilemma, zoals voor velen hier in de Kamer. Ik sta hier bij wijze van spreken niet voor niets in een grijs pak. Het zijn grijstinten. We zijn hier niet heel absoluut in zoals de SGP wellicht is, van: het mag nooit. We zitten eigenlijk voor ons gevoel nog ergens een beetje tussenin te zweven. Voor ons is dat ook moeilijk. Dit zijn de gedachten die wij daar nu over hebben. (-) Aan de ene kant heb je natuurlijk het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw, aan de andere kant heb je het ongeboren leven. Dat is het dilemma. Daar wordt natuurlijk enorm over gediscussieerd, in allerlei landen en hier nu ook."

Helaas voor Van Houwelingen werd zijn genuanceerde standpunt die avond meteen onderuit gehaald door een mild hysterische tweet van zijn partijleider:

...is niet eens een actief politicus?

Terug op het Roze Honk (2017 was de laatste keer, destijds gecancled door NRC-tuig). De Politieke Lijst der Lijsten die alle andere Politieke Lijsten overbodig maakt; dit is Bassiehof’s Politicus van het Jaar.

**'t Loden dalertje: Thierry Baudet
**De FvD-leider prolongeert zijn titel van vorig jaar. De craziness is niet meer bij te houden. Een ronduit verward laatste optreden in de Nationale Vergaderzaal dit jaar was het dieptepunt. Senator Theo Hiddema is er ook wel klaar mee. Van jeune premier naar outcast. Het kan verkeren.

**John Leerdam-beker voor meest nutteloze politicus: Vera Bergkamp
**Kamervoorzitter die nog niet eens de muiltjes van voorgangster Khadija Arib (PvdA) zou mogen vullen. Werd akela van de Nationale Vergaderzaal na dubieuze deal tussen Mark Rutte en Sigrid Kaag. Volstrekt onzekere vrouw, Vera Bergkamp giechelt gelijk een meisje met een kopje thee wanneer het spannend wordt en laat de lengte van vergaderingen gruwelijk uit de hand lopen. Eigen partij D66 heeft ook weinig vertrouwen in haar, werd derhalve in meerdere sessies bijgestaan door D66 ingehuurde externe adviseur om voorzitterschap onder de knie te krijgen. De Anouchka van Miltenburg van de sociaal-liberalen. Gelukkig hebben we Martin Bosma (PVV) nog als ondervoorzitter.

**Gouden stijgertje: Mark Rutte
**Toch weer minister-president. WEDEROM! Hij komt er mee weg. Weer.

**De Eikel
**Dat ben jij, Sjoerd Wybren Sjoerdsma. Je gaat de geschiedenis in als het D66-Kamerlid dat informateur Johan Remkes onterecht aanviel op alcoholmisbruik. Een mies mannetje, doe jezelf een plezier en stap uit de politiek.

Na vertrek Bart Snels kijkt ook zijn Chef Staf naar een functie elders

Ergens in de zomer van 2014 dronk ik een borrel met Bart Snels aan de Utrechtse gracht. Hij zat GroenLinks-technisch in een soort sabbatical, Snels had de fractie in 2011 als hoofd voorlichting en chef politieke coördinatie/strategie verlaten. Schreef daarna als ghostwriter voor D66-leider Alexander Pechtold een boek en werkte inmiddels als redacteur voor Buitenhof. Aanleiding voor het gesprek weet ik niet meer. Wel hadden we het uitgebreid over De wereld van gisteren, de autobiografie van Stefan Zweig (1881-1942) die Snels net had gelezen en ik niet. Een paar dagen later lag het boek in de brievenbus. Fideel.

Eind 2015 keerde Snels terug naar Den Haag als politiek adviseur en tekstschrijver van Jesse Klaver. In 2017 werd hij Kamerlid en deze week kondigde hij in een voor Klaver cum suis vernietigende verklaring zijn vertrek aan: Snels ziet die samenwerking met de PvdA niet zitten. Een afscheid van de wereld van gisteren inderdaad, voor Snels de hoogtijdagen bij GroenLinks (voor de tweede keer) voorbij.

Het was januari 2013 en geruchten gingen rond dat hij in de race was als burgemeester van Utrecht om de noodlijdende Aleid Wolfsen op te volgen.

Enkele jaren geleden had journaliste Lise Witteman een aardig idee: Utrecht heeft een debatcentrum nodig, een beetje zoals De Balie in Amsterdam. Ze riep vervolgens wat mensen bij elkaar en na een diner met onder meer oud-Kamerlid Arjan El Fassed (GroenLinks, nu Google), Broos Schnetz (Leefbaar Utrecht, Leefbaar Nederland, ondernemer) en ondergetekende (stukjestikker) was Limes 030 een feit. Die club bestaat niet meer; we hebben het twee jaar volgehouden maar Utrecht is nu eenmaal niet zo van de debatcultuur. Anyhow, het leek ons leuk als D66-leider Alexander Pechtold als eerste langs zou komen. Het was januari 2013 en geruchten gingen rond dat hij in de race was als burgemeester van Utrecht om de noodlijdende Aleid Wolfsen op te volgen. 

Pechtold ontkende op die bijeenkomst en daarmee was de zaak afgedaan. Dacht ik.

Het was de week van Peak Deug. Eerst de Open Brief van all the usual BN’er suspects aan het adres van minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok, daarna liet een klein deel van de Amsterdamse gemeenteraad (de rest wilde overduidelijk niet meedoen, er is nog hoop voor de hoofdstad) onder leiding van Sylvana Simons ook nog van zich horen. Het linkerdeel der natie was hoe dan ook ontploft, zaterdag ging het nucleair toen de Volkskrant Géza Hegedüs aan het woord liet, de gefnuikte lijsttrekker van de PVV in Rotterdam.

Hilarisch was het einde van het interview:

U bent zelf kind van vluchtelingen. 

Fel: ‘Ja. En? Heb ik die keuze gemaakt om hier te komen? Nee. Die keuze is voor mij gemaakt.’ 

Ziet u zichzelf als een etnische Nederlander? 

‘Nee.’ 

Dus eigenlijk zou u terug moeten naar Hongarije. 

‘Ja, misschien wel. Dat speelt wel door mijn hoofd.’

Smullen, nietwaar?

Dubbele ironische onderlaag. Domlinks Nederland mag graag smalen dat domrechts Nederland altijd roept: We vinden dit en dat maar dat mag je niet zeggen. Domlinks voegt daar dan vervolgens aan toe: Ondertussen staan de Nederlandse media vol met rechtse prietpraat.

Maar als de Volkskrant dan een zelfhatende halve Hongaar met een bijstandsuitkering en rabiate extreemrechtse denkbeelden aan het woord laat, is de reactie: Schande, de Volkskrant moet zulke types helegaar geen platform geven!

En daar zit ‘m de crux. Die reactie neigt namelijk naar repressie. Zie ook de voormalig top-adviseur van Jesse Klaver die pleit voor een redactionele zuivering onder gevestigde media omdat hij weleens kritiek krijgt van Arthur van Amerongen, ondergetekende en vele anderen. Kort gezegd: dit soort types voeren de persvrijheid bepaaldelijk niet in het vaandel (Waar blijft die advertentieboycot?). 

En zo spelen Sylvana Simons, Eric Corton en Geert Mak het spel: ze zetten Tolerantie in de spits maar hopen dat Het Eigen Gelijk de winnende goal scoort. Om vervolgens de lederen moraalknikker in eigen doel te schieten.

Daarmee win je de wedstrijd dus niet. Dan sta je vooral voor lul.

Fascinerende reconstructie in het Parool dit weekeinde over hoe Femke Halsema (GroenLinks) burgemeester van Amsterdam werd. Alles komt aan op de laatste uren van de procedure op woensdag 27 juni. Waar de lokale GroenLinks-leider Rutger Groot Wassink meent dat het een gelopen race is, blijkt de realiteit weerbarstiger: de vertrouwenscommissie zet de ervaren Amsterdamse oud-PvdA wethouder Carolien Gehrels op de eerste plek van de voordracht, Halsema op twee. Dit betekent dat op dat moment de meerderheid van de twaalf fracties de PvdA'ster steunt. Het kost 4,5 uur vergaderen totdat het merendeel van de gemeenteraad toch de voorkeur voor Halsema uitspreekt.

Close call dus voor Halsema én Gehrels. Zó close dat onvermijdelijk de vraag opdoemt waarom Nederland op deze manier nog zijn burgemeesters benoemt.

Laat ons beginnen bij de gebeurtenissen op de Maastrichtse VMBO-instelling waar de eindexamens van honderden leerlingen ongeldig zijn verklaard. André Postema - de voorzitter van het College van Bestuur van het Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) waaronder de twee scholen vallen - riep zaterdag bij Nieuwsuur verantwoordelijk minister Arie Slob (ChristenUnie) op deze beslissing van de Onderwijsinspectie terug te draaien. Mooi, een onderwijsbestuurder die het opneemt voor zijn leerlingen. Wat echter onvermeld bleef is dat Postema ook fractievoorzitter van de PvdA Eerste Kamer-fractie is sinds het vertrek van voorganger Marjolein Barth. En dat Postema al senator is sinds 2011. En dat de onderwijzers van LVO al in december 2014 bij het ministerie van Onderwijs aan de bel trokken over problemen op de instelling. En dat partijgenoot Jet Bussemaker toen minister van Onderwijs was. Dit is één van de grote nadelen van het partijkartel: toezichtsfuncties lopen in elkaar over.

De voorman van de PvdA-fractie in de senaat en tevens onderwijsbestuurder valt de huidige verantwoordelijk minister aan maar zweeg toen de voorganger van zijn eigen partij werd aangevallen door de club waar hij bestuursvoorzitter is. Dat deugt dus niet.