Het nieuwe normaal is niet jarenlang vol te houden of te betalen.

De uitgestelde spoedwet over corona kent geen einddatum, het kabinet mag halfjaarlijks zonder overleg verlengen. Aangezien deze coronawet de grondwet meermaals schendt, lijkt mij maandelijkse verlenging via beide Kamers geboden.

We hebben al kunnen proeven wat deze noodwet betekent. Politie die zonder machtiging hun sleutel voor noodgevallen misbruikt om een slaapkamer van een studente binnen te wandelen. Ze slaapt niet meer. Studenten die keukens, woonkamers en badkamers delen, maar bekeurd worden als ze samen op hun eigen balkon van hun eigen huis zitten.

Het doet denken aan de sociale dienst of sociale verzekeringsbank die tijdens huisbezoeken tandborstels kwam tellen. Was er wel recht op een alleenstaande AOW of bijstand? Of aan de Haagse pandjesbrigade die inbrak in het verkeerde huis. Woonden er te veel mensen? Straks wordt er gecontroleerd of er niet te veel mensen op de koffie zijn. Het huisrecht sterft aan corona.

Elke blanke een racist noemen is ook racisme.

222 afwijzingen kreeg Yahya in zijn zoektocht naar een stageplek. Zelfs professionele begeleiding kon deze Marokkaanse jongeman niet helpen. Hij belde vruchteloos alle lasbedrijven in Amsterdam, Zaandam en Landsmeer. (Daarvan is een deel in Marokkaanse handen.) Hij ging er ook langs. 

Ruim honderdduizend jongeren zitten werkloos thuis, een kwart zonder diploma. Ze voelen zich kansloos, weggegooid als oud vuil. Die groep is niet alleen heel vatbaar voor het criminele milieu, die groep is ook vatbaar voor opruiing. Ze hebben niets te verliezen. Zo'n grote groep zonder humaan uitzicht op een leuke toekomst maakt de samenleving instabiel.

Het is vreemd dat ondernemers tijdens een krappe arbeidsmarkt deze mensen en kansen laten liggen. Je kan deze grote groep jongeren ook zien als een gasbel bij Schoonhoven die alleen even aangeboord hoeft te worden. Natuurlijk een berg ruwe diamanten, maar zo is ieder sieraad begonnen. Alle ondernemers laten hier de bal vallen, inclusief Marokkaanse.

Werken aan oplossingen doen we niet. Liever halen we Little Britain en een aflevering van Fawlty Towers offline, pure symboolpolitiek. Humor waar iemand zich zwart schminkt is uit den boze. De premier dumpt de bezorgdienst van Sinterklaas. De film White Chicks waar Shawn Wayans en Marlon Wayans zich wit schminken zoals Snoop Dogg deed, hoor je niets over. 

Deze beeldenstorm vond zijn dieptepunt bij het standbeeld van Matthias Baldwin. Een man die schatrijk werd met Baldwin Locomotive Works. Hij richtte scholen op waar de gekleurde bevolking wel welkom was. Hij vocht tegen slavernij en lobbyde voor stemrecht voor kleurlingen en nam ze aan als werknemers. Het maakt niet meer uit wat iemand gedaan heeft: wit & oud, dus fout.

De cultuur wordt herschikt op basis van nieuwe politieke correctheid. Exact zoals George Orwell in 1949 al voorspelde: “Every record has been destroyed or falsified, every book rewritten, every picture has been repainted, every statue and street building has been renamed, every date has been altered.” Allemaal zinloos, het zal ons niet nader tot elkaar brengen. 

Het debat rond discriminatie is volledig gepolariseerd. Wij tegen zij, zwart tegen wit. Een paar albino's en Khoudia Diop uitgezonderd, huidskleuren waar niemand überhaupt in de buurt komt. Het onderwerp zit in volledige tunnelvisie. Alle teleurstellingen over het gedrag van kaaskoppen zal wel logisch verklaarbaar zijn vanuit discriminatie. Elke blanke een racist noemen is ook racisme.

De zorgvuldige frame “blanke agent vermoord zwarte man”, werd zonder verdere context gebracht

George Floyd werd door vier agenten vermoord. Eentje stond op de uitkijk, drie deden hun knie op hem en Derek Chauvin plaatste bijna negen minuten zijn knie in de nek van George. De beelden zijn duidelijk, wat die agenten in hemelsnaam dachten helaas niet.

Links ziet u J Alexander Kueng, een geadopteerde Afrikaanse Amerikaan, hij was op zijn derde stagedag. Zijn achternaam is Chinees of Koreaans. De middelste, Thomas Lane, was op zijn vierde stagedag. Beiden zaten samen met field training officer Derek Chauvin op George. De rechter Tou Thao, een Aziaat, raakte George niet aan en stelde zelfs voor een hobble device te gebruiken.

Veel Amerikaanse agenten klussen bij om een normaal inkomen te halen. Zo ook Derek Chauvin, hij deed dat met George Floyd. Slachtoffer en dader waren collega's, ze hebben zelfs samen diensten gedraaid bij een nachtclub. Ze kenden elkaar. Derek Chauvin is (nog eventjes) getrouwd met een vluchtelinge uit Laos die een missverkiezing won.

De zorgvuldige frame “blanke agent vermoord zwarte man”, werd zonder verdere context gebracht. Omdat de hoofddader blank is, en meestal alleen werd afgebeeld, ontstaat het vooroordeel dat deze moord racistisch ingegeven was. Het ontstak een diepe veenbrand in de maatschappij. Rellen en plunderingen met als dieptepunt de dood van een 77 jarige zwarte agent met 38 dienstjaren.

We maken eerst een karikatuur van de moord op George Floyd, en gaan vervolgens daartegen protesteren. Tegen een gecultiveerd incident, vanwege een structureel probleem.

Er is nog geen extra staatsschuld of begrotingstekort, maar Sinterklaas kan met een volle zak naar het Zuiden.

Nederland staat qua koopkracht veertiende in Europa, op gelijke voet met Frankrijk. Van de top 5 zitten er vier niet in de EU en het bancaire belastingparadijsje Luxemburg vormt de uitzondering. Tegen die achtergrond is het vreemd dat Nederland de grootste nettobetaler van de EU is.

Dat zal nog lang zo blijven, alle nieuwe leden en kandidaat-leden van de EU hebben extreem lage koopkracht. Dat de EU daarmee een steeds zwak kaartenhuis is, werd pijnlijk duidelijk met deze pandemie. Weinig interne productie van beschermingsmiddelen en medicijnen, dus de extra zorguitgaven werden nauwelijks gecompenseerd met extra inkomsten.

Decennia na de val van het IJzeren Gordijn zijn de sporen van een half eeuwtje communisme nog steeds in de portemonnee van kameraden zichtbaar. West-Duitsland heeft met de inlijving van 16 miljoen Oost-Duitsers een steekproefje gedaan hoeveel zoiets kost. Tweeduizendmiljard over dertig jaar, de helft aan uitkeringen. Bij de huidige Europese expansiedrift was Oost-Duitsland een amuse.

Deze shutdown heeft ruim veertigduizend Nederlanders gered

43 miljoen Amerikanen hebben in negen weken een werkloosheidsuitkering aangevraagd. Dat is een kwart van hun beroepsbevolking, meer dan de 37 miljoen gedurende 18 maanden tijdens de complete kredietcrisis. Een getal dat nog gaat stijgen, want 15 staten delen nog geen gegevens. Hun economische malaise komt vanzelf onze kant op.

Langzamerhand kunnen we schatten hoeveel mensen we met deze shutdown hebben gered. 2850 mensen hadden een intensive care bed nodig. Daarvan zijn er 814 overleden, 459 zijn herstellende maar hebben het ziekenhuis nog niet verlaten en 1276 hebben het ziekenhuis levend verlaten. Het harde werk in de zorg heeft via de IC ruim tweeduizend mensen gered, waarvoor hulde.

Dit dossier is geen incident. Het is een inkijkje in hoe de staat reageert op haar eigen falen.

Wat deed ruim honderdduizend kilo vuurwerk in een woonwijk? Een vraag die bij iedereen direct door het hoofd schoot toen we twintig jaar geleden de eerste beelden zagen. Een vraag die we nog steeds hebben.

Wat Paul van Buitenen 1386 pagina's lang aantoont, is hoe lang er naar deze ramp door ambtenaren is toegewerkt, en hoe al twintig jaar deze casus onder het tapijt wordt geveegd. De aandacht wordt het liefst gevestigd op zondebokken, niet op de ambtenaren die het allemaal legaliseerden of verbeterpunten voor andere bedrijven en brandweer.

De Pikmeer-arresten geven overheden, politici en ambtenaren ongekende strafrechtelijke immuniteit, en werden daarmee door de Hoge Raad boven de wet geplaatst. Deze denkfout blokkeerde strafrechtelijk onderzoek naar de gemeente, foutieve blusvoorschriften die een kind al onderuit haalt, de goedkeuring vanuit Defensie en vele anderen. Dat gaf tunnelvisie op particulieren.

De recherche heeft honderden internationale rechtshulpverzoeken gedaan om aan te tonen dat er 12% meer en zwaarder vuurwerk zou liggen dan volgens de vergunning was toegestaan, maar vraagt zich niet af hoe er 158.500 kg in een woonwijk mocht (PDF). Met de helft was het aantal doden & gewonden of het rampgebied hooguit gehalveerd, nog steeds onacceptabel.

Een mondkapje kost een eurootje en gaat maximaal drie uur mee. Als iemand daarmee een dagje extra kan werken, verdient dat zich honderd keer terug.

Het RIVM is bang dat mondkapjes leiden tot wangedrag, en dat was terecht. Nadat de repatriëringsvlucht op Schiphol landde, had de helft van de passagiers het mondkapje beneden de neus. Dan blijft van de heilzame werking weinig over, terwijl ze net uren in een metalen buisje zaten opgesloten waarin de lucht werd voornamelijk rondgepompt.

Een “Karen” uit Kentucky had het midden uit haar mondmasker geknipt, zodat ze makkelijker kon ademen. Ze verlaat haar woning, gaat naar een winkel en bukt om onder het plexiglas door te praten met het personeel. Ze is slim genoeg om een auto te besturen, maar begrijpt onvoldoende hoe het virus zich verspreidt, waardoor ze meerdere barrières tegen het virus saboteert.

Dit zijn misschien een extreme gevallen, maar subtielere versies die regelmatiger worden uitgevoerd zijn gevaarlijker. Toen auto's met kooiconstructies, riemen en plofzakken een stuk veiliger werden, trapten bestuurders iets harder het gaspedaal in en overleden uiteindelijk meer mensen. Een gevoel van veiligheid leidt tot gemakzucht, risicoaanvaarding en uiteindelijk onveiligheid.

De economie in de eurozone is het eerste kwartaal van 2020 met 3,8% gekrompen. De economie van de VS kromp met 4,8%. Deze landen waren in januari & februari nog in de ontkenningsfase, de meeste krimp zit eind maart, toen landen dichtgingen. Dit gaat extreem hard. Maart 2020 doet een wedstrijdje met de complete kredietcrisis van 2008.

Bij deze krimpcijfers zit april nog niet. De eerste volle maand van thuiswerken, afstand houden en handen wassen, zonder vliegverkeer, zonder feesten en zonder kapper. Komende week een dodenherdenking op een lege Dam. We vieren 75 jaar vrijheid en vrede in het volle besef dat ook mei en juni economisch verdere stappen achteruit worden.

De verwachtingen voor dit kwartaal zijn ongunstig. Het Congressional Budget Office (CBO) verwacht 12% krimp in de VS. De banken Morgan Stanley & Goldman Sachs verwachten 30% krimp. Het IMF verwachte half april nog 7% economische krimp voor de EU. Duitsland verwacht 9,8% krimp.

Om deze getallen in perspectief te zetten, de lange depressie eind negentiende eeuw kende een 10% productiedaling, over een periode van meerdere jaren. Die depressie werd mede gestart door de paardengriep van 1872. De latere grote depressie zag in 1932 een economische krimp van 12,9% in een jaar, na belastingverhogingen middenin een crisis.

Langzaam komen de eerste factuurtjes van de coronacrisis.

Rutte sprak over een begrotingstekort van 11,8% BBP en een stijging van onze staatschuld van 46% BBP naar 65% BBP. Dat komt niet direct met elkaar overeen, omdat het BBP sterk krimpt. 

Door de krimpende economie heeft de overheid lagere belastingopbrengsten. Alle winst en winstbelasting verdampt meestal bij het eerste stukje gemiste omzet. Er staan nieuwe overheidsuitgaven gepland, vooral in de vorm van helikoptergeld, iets wat een paar maanden geleden nog ondenkbaar was. Voor Nederland is dat op zichzelf nog behapbaar, maar dankzij het lidmaatschap van een unie, zit er voor ons nog meer in het vat. 

Ter voorbereiding op het zoveelste coronatopic keek ik naar een interview met Johan Giesecke, een van de meest ervaren epidemiologen ter wereld. Hij was van 1995 tot 2005 de staatsepidemioloog van Zweden, en van 2005 tot 2014 Chief Scientist of the European CDC. Nu is hij lid van de strategische technische adviescommissie van de WHO.

Vanaf de zeventiende minuut gaat de professor echt los. De schade van corona is niet alleen in mensenlevens, (tijdelijke) invaliditeit, zorgkosten, economische schade, nee het gaat nog verder, we zijn de democratie aan het ontmantelen. Hij maakt zich zorgen om de dictatoriale trend in Oost Europa. Victor Orban werd bijvoorbeeld voor eeuwig autoritair heerser van Hongarije.

In 2008 lag er al een onderzoek dat zelfs “homemade” mondkapjes zin hebben.

Dr Oz van Oprah stelt voor duizend extra Amerikanen te offeren aan corona in ruil voor onderwijs inclusief eten aan 57 miljoen kinderen. Een duivels dilemma, zolang mensen twee dagen besmettelijk zijn voor hun eerste symptomen. Die anderhalve meter is echt minimaal, scholen een beetje krap.

Het Nederlandse Outbreak Management Team wil als eerste basisscholen openen. Basisscholen hebben vooral lokale leerlingen, die ouders zien elkaar toch al bij de supermarkt, is het extra verspreidingsrisico acceptabel? De schoolleiding heeft daar nog onvoldoende draagvlak voor. In voortgezet onderwijs ziet het OMT een groter bovenregionaal risico.

De lagere coronabezetting op de IC gaf gelijk politieke druk. Kan de economie en het onderwijs weer een beetje open? Hoeveel extra risico kunnen we nemen? Het is koorddansen. Nieuwe apps en meer testen geeft misschien ruimte ietsje meer te werken of te leren. Helaas kan dat politieke proces waar medische, educatieve en economische belangen botsen, ook ontsporen.

Gouverneur Cuomo ziet het Witte Huis op ramkoers met de zwaar geïnfecteerde Staten. (Naar voorbeeld van Brazilië.) Trump (73) is onderweg naar de meest geriatrische presidentsverkiezingen ooit, en staat ruim achter op Joe dementia Biden (77). Trump wil 1 mei de economie opengooien, terwijl de gouverneurs van diverse Staten liever stapsgewijs vrijheden herstellen.

Nederland zit met zijn open economie op de eerste rij om de klappen van al deze ellende te ontvangen. Of de VS de snelst groeiende en ondergerapporteerde wond van Covid-19 wordt of toch kiest voor een epische depressie maakt niet meer uit, wij zitten netjes aan de ontvangende kant. Politici maken ruzie of ons laatste geld naar Booking.com, de KLM, de horeca of Italië mag.

Het kabinet maakt zich compleet ongeloofwaardig met mondkapjes. België & Duitsland kiezen ervoor, maar wij zouden te dom zijn ze correct te gebruiken. Ministers laten zich graag filmen voor een muur van medische voorraden, het nieuwe symbool van macht, rijkdom en geleverde prestaties. Ziekenhuizen hebben ze, bejaardentehuizen niet.

In de oudheid wist de mens zich al van vele infectieziekten te bevrijden door de doden een stukje verderop te begraven. Koken van voedsel maakte niet alleen veel groentes eetbaar, het maakte vlees veiliger. De verstedelijking ging gepaard met ernstige uitbraken van cholera totdat toiletten (met gesloten deksel!) en riolering hun intrede deden.

Stromend water in huis en handen wassen waren ooit revoluties in hygiëne die nu basaal lijken. De beste maatregel tegen corona is afstand, thuisblijven is een beetje duur. Anderhalve meter is de reikwijdte van iemands ademlucht. Daarbuiten blijven is verstandig, maar loop of fiets je achter iemand aan, heb je dus al meer afstand nodig.