Geenstijl

Een simpele vaststelling dat een politieke partij ambities heeft die strijdig zijn met de huidige grondwet, maakt die partij niet automatisch ondemocratisch

Beide zijden van de onderhandelingstafel vechten om onze normen en waarden te behouden, zij het op een totaal andere manier. De meute probeert de vrijheid van godsdienst te bewaken in utopisch opzicht, alles kan, alles mag. De paria probeert vrijheid te redden voor joden, lhbtqia+ en vele andere minderheden die het moeilijk hebben, beter te beschermen door een intolerant geloof te begrenzen.

Een lerares die een klassiek schilderij met ontblote borsten liet zien, moest dinsdag onderduiken. Zes pubers werden veroordeeld voor de moord op Samuel Paty, hij stierf aan een spotprent. Wij kunnen geen les meer geven over geloof, geaardheid, de holocaust of begrijpend lezen, maar toch verwacht de politiek dat ons onderbezette onderwijs dit maatschappelijke probleem wel eventjes oplost.

Er is een ideologie bezig honderden jaren aan verlichting en emancipatie terug te draaien. Dat proces vrij spel geven in het kader van geloofsvrijheid geeft een variant op de Spaanse Inquisitie. Vergeet de gematigde meerderheid, er wordt openlijk verteld waar het gewelddadige smaldeel van droomt. Er komen hier aanslagen omdat de Koran is beledigd, in Saudi Arabië zit het riool ermee verstopt.

Als fundamentele burgerrechten een levensmissie zijn, dan moet Frans Timmermans verder leren kijken dan zijn politieke arena. Dan moet je ook iets doen tegen geweld, criminaliteit en intimidatie buiten de zaal. Dan moet je ook zorgen dat vrouwen weer `s avonds alleen over straat kunnen. Dat ouderen weer overdag hun pensioen kunnen pinnen. Dat iedereen weer zichzelf durft te zijn.

Niet alleen vele dictators zijn begonnen met woorden, vele geestelijken en de jihad, de intifada's en zelfs de moorden, verkrachtingen en ontvoeringen van 7 oktober zijn begonnen met woorden. Een ding is zeker, dat geweld stop je niet met woorden. De woorden van Frans Timmermans lieten afgelopen woensdag zien dat hij muurvast zit in zijn geloof. Een generaal met een mond vol tanden.

Vechten voor idealen in een totaal beveiligde ruimte om als ultiem resultaat een stukje papier op te leveren dat een derde van onze pubers niet meer kan lezen, is de zuiverste vorm van een pyrrusoverwinning. Geschiedkundigen zullen straks schrijven dat op een vergeten oude planeet - lang geleden - een bejaardensoos compleet los van de maatschappij idealen had. Een soort orakel.

Onze grondwet is niet absoluut en bevat duidelijke mechanismen hoe we onze grondwet kunnen wijzigen. Een simpele vaststelling dat een politieke partij ambities heeft die strijdig zijn met de huidige grondwet, maakt die partij niet automatisch ondemocratisch of ongrondwettelijk. Zo is onze grondwet onder andere gewijzigd in 2017, 2018 en 2022/2023 zonder dat u er iets van meekreeg.

De pensioenwet blijkt langs beide Kamers gefietst zonder het vernietigende dertien jaar oude advies van de landsadvocaat te delen. Een besluit over 1500 miljard is daarmee ongrondwettelijk, vanwege de schending van de informatieplicht van het kabinet aan het parlement. De Kamerleden waren gereduceerd tot slecht geïnformeerde lemmingen die blinde trouw zweerden aan de premier.

Tijdens de kinderopvangtoeslagenaffaire zagen we alle delen van onze Trias Politica falen. Er kwamen schuldbekentenissen van het parlement, het kabinet, de Raad van State, de kinderrechters en de belastingdienst. Voor tienduizenden ouders is er geen rechtsstaat. Hun dossiers zijn nog steeds niet volledig en ongelakt gedeeld, hun rechtszaak is nog niet begonnen, hun geld is nog niet terug.

Alle waarborgen zoals recht op bezit, toegang tot de rechter, recht op een advocaat, rechtszekerheid, blijken niet te bestaan voor werkende ouders. Het lukt bijna nooit deze ouders in contact te brengen of te herenigen met hun kinderen. Hun jeugdzorg blijkbaar werkt nauwelijks, hun problematiek blijkt vooral permanent in plaats van tijdelijk. Hun advocaten gaven het op, al hun grondrechten zijn zoek.

De rechten van asielzoekers en criminelen worden door legers van sociale advocaten en activistische rechtspraak goed beschermd. TBS-ers krijgen jarenlang behandelingen opgedrongen, onschuldige jeugd staat maandenlang op de wachtlijst. Het lukt niet dezelfde grondrechten te leveren aan onze eigen inwoners. Het gebrek aan bestaanszekerheid is een schending van artikel 20 uit de grondwet.

Artikel 22 van onze grondwet, het recht op onder andere gezondheid, woonruimte en culturele ontplooiing: Zorgverzekeringen betalen of vergelijken maakt niet uit, dankzij geheime omzetplafonds wordt zelfs palliatieve zorg ontzegd. Wonen blijkt met een half miljoen missende woningen eerder een onbereikbare droom dan een primaire levensbehoefte, dat nodeloos moest buigen voor stikstof.

Zonder een Constitutioneel Hof, met een parlement die wetten niet daadwerkelijk toetst aan de grondwet, een rechtelijke macht die regelgeving niet mag toetsen aan de grondwet en een grondwet die internationale verdragen boven zichzelf plaatst, is onze grondwet een vrijblijvende visie. Een Fata Morgana. Het staat schattig op monumenten en behang, het wordt louter gebruikt ter decoratie.

Tijdens de aftocht schoffeert onze demissionaire premier de grondwet en de Kamer. Dit gedrag en de Ruttedoctrine zijn diepgeworteld automatisme, die hopelijk in een nieuwe bestuurscultuur verdwijnen. Ik ben daarom in totale extase hoe levend de grondwet aan het begin van deze formatie al is. Wat zijn eigenlijk de sancties op dertien jaar grondwet schendingen? Parlementaire enquêtes?

We mogen kiezen tussen een grondwet die met de tijd meebeweegt, of de sharia.