Geenstijl

Wellicht laat mevrouw Kaag zich niet zo makkelijk op het verkeerde pad zetten...

Na  het Afghanistan debacle, de bonnetjes affaire, het structureel achterhouden van informatie naar de Kamer, ronduit liegen, de toeslagenaffaire, vele Animal Farm gevalletjes en het wegwerken van Omtzigt was het eindelijk zover, Kabinet Rutte 3 viel. Na een lang en moeilijk formatieproces is het dan zo ver: Rutte 4. En de grote namen die allemaal verantwoordelijk waren voor voornoemde schandalen, die zitten in het nieuwe kabinet! House of Cards is er niks bij. Maar er was de kiezer nieuw elan en leiderschap beloofd, dus de (typisch politieke) oplossing was om de poppetjes op andere posten te zetten. Zo verdwijnt Wopke (aka WOBke) van Financiën en wordt Sigrid Kaag daar gezet. Gezien laatstgenoemde precies nul verstand heeft van financiën en economie voelde ik mij geroepen om wat tips te geven. En nee, haar studie in  Politiek en Economie van het Midden-Oosten geldt in dezen niet.

Ondernemers en burgers hebben lucht nodig, dus een verlaging van de belasting zou sowieso verstandig zijn. Zo kan een belastingverlaging zorgen voor een betere allocatie van kapitaal en dus een grotere economie. Nu de overheid richting 50% van het inkomen in beslag neemt, is de overheid verantwoordelijk voor de allocatie hiervan. Veel gaat op aan de inefficiëntie: belastingaangiftes moeten worden bekeken (en gemaakt door bedrijven en particulieren wat de productiviteit niet ten goede komt), degene die het bekijken moeten weer gecontroleerd worden, antwoorden en beschikkingen moeten de deur uit, betalingen moeten worden gecontroleerd en zo verder. 

Dus van die 50% verdwijnt al veel aan inefficiëntie. Maar dan bepaalt Den Haag waar het overgebleven geld aan moet worden besteed. Een Rembrandt van EUR 175 miljoen, kansloze immigratie, een niet te controleren EUR 5,1 miljard aan Corona-uitgaven, het opleiden van 5000 BOA’s, EUR 718 miljoen voor de renovatie van het Binnenhof (al 50% duurder dan beraamd), het renoveren van het koninklijk paleis a EUR 60 miljoen, de startersbonus (die precies het omgekeerde bereikt dan wat werd beoogd), werkloosheidsuitkeringen, Teslasubsidies, geld voor Palestijnse terroristen, geld voor Syrische terroristen, enorme regeldruk, leuke missie naar Mali met gebrekkig materieel, geen extra geld naar de zorg... U begrijpt dat de volledige lijst veel en veel langer is, maar voornoemde zou genoeg te denken moeten geven.

Maar ook de belastingheffing zelf zorgt voor een andere allocatie van kapitaal. Goede investeringen worden gemeden als deze fiscaal minder aantrekkelijk zijn dan één met een beter fiscaal profiel. Erger nog, vaak worden onrendabele projecten toch gefinancierd omdat de subsidies deze toch winstgevend maken. Maar onderliggend is er in deze situatie voor elke uitgegeven euro dus een negatief rendement geboekt. Nu zal niet ieder project alleen winstgevend worden door puur fiscale maatregelen, maar het zorgt er wel voor dat het kapitaal suboptimaal wordt aangewend; de overheid zorgt via haar beleid voor minder bang for your buck en daar is niemand bij gebaat.

Ook de belastingsystematiek is niet goed in Nederland. Onder het mom van breedste schouders dragen de zwaarste lasten, heeft ons land een progressief stelsel voor de inkomstenbelasting. Echter, er is nogal wat af te dingen op deze redenatie. Zo betaalt iemand met twee keer zo brede schouders, twee keer zoveel belasting (zelfs meer als er een belastingvrije voet is) onder een vlaktaks regime. In ons progressieve stelsel wordt succes dus relatief steeds zwaarder bestraft. Dit past goed bij de zesjescultuur die de staatsscholen aanmoedigen. 

Wat men er ook van vindt, mensen zullen hun gedrag wijzigen door deze progressiviteit, waardoor de economische taart nooit haar potentiële grootte zal bereiken. In plaats daarvan is er altijd strijd over de verdeling van de taart en gaat er te weinig aandacht uit naar het groter maken van de taart. Waar de tabaksaccijnzen duidelijk worden ingezet om mensen minder te laten roken, wordt voor arbeid een heel andere denkwijze aangehouden, blijkbaar. Economisch dus een slechte zaak, maar voor verdeel en heers politici wellicht koren op de molen. Wellicht dat mevrouw Kaag niet tot deze groep politici behoort...

Kortom, een vlaktaks tegen een laag tarief (met hoge belastingvrije voet) zal voor een grotere economische taart zorgen, voor meer welvaart in ruime zin en voor meer mensen.

Er is veel te zeggen voor concurrentie; het zorgt voor lage prijzen en een passend aanbod. Het tegenovergestelde is de situatie van een monopolie; één bedrijf die prijzen kan dicteren omdat mensen geen andere keuze hebben. De kwaliteit van de geleverde goederen en diensten is dan ook altijd belabberd en duur. Zo werkt dat ook met overheden; zorg voor concurrentie want anders zal de staat alsmaar uitdijen en bedrijven en mensen steeds zwaarder belasten. 

Maar los van de goede effecten van concurrentie, speelt hier natuurlijk ook de EU-agenda een rol. Deze agenda begon als een Noord-Europese agenda, maar inmiddels  is deze compleet Latijns geworden. De zuidelijke lidstaten willen een fiscale unie zodat zij direct toegang krijgen tot de belastingopbrengsten van de noordelijke lidstaten. Nu gebeurt dat ook, maar niet direct en wordt er door de lidstaten zelf bepaald hoeveel en wie te belasten en hoeveel naar de EU pot gaat. Daarnaast beslissen de lidstaten samen hoeveel van deze pot naar welke lidstaat gaat. Als er een fiscale unie komt, is er geen instemming meer nodig, want de EU zal zelf belasting kunnen heffen en zelf bepalen wie wat krijgt.

Gezien de Latijnse kliek de touwtjes in handen heeft, betekent dit dus de creatie van de door haar zo vurig gewenste transferunie. Het Noorden wordt nu lekker gemaakt met het narratief dat het zij het Zuiden een goede belastingmoraal zal kunnen opleggen. Dat idee is net zo naïef als het Verdrag van Maastricht. Wellicht laat mevrouw Kaag zich niet zo makkelijk op het verkeerde pad zetten...

De ECB voelde zich genoodzaakt om steeds meer onorthodox monetair beleid te voeren om de eurozone in stand te kunnen houden. Vele monetaire maatregelen die bij de oprichting van de euro als doodzonde werden beschouwd, zijn nu de normaalste zaak van de wereld. De geldprinters blijven overuren draaien om de rommelschulden van de Latijnse lidstaten op te kopen. De nefaste effecten van dit beleid worden steeds meer zichtbaar (o.a. geremde groei die erg scheef is verdeeld en de recent oplopende inflatie). Maar Lagarde staat duidelijk in het Latijnse kamp en zal dus de gekozen richting blijven volgen. Wellicht dat mevrouw Kaag voorbij haar geslacht en EU-religie kan kijken en mevrouw Lagarde tot de orde zal roepen om zodoende een gezond monetair beleid af te dwingen...

Al met al een prima lijstje om mee te beginnen zou ik zeggen. Ik zie dan ook de rest van 2022 met het volste vertrouwen tegemoet!