Geenstijl

Een gek en een wrak komen elkaar tegen in een boksring. Zegt de moderator: LAAT ELKAAR EENS UITPRATEN!

We hadden de wekker gezet om te zien of Joe Biden in slaap zou vallen tijdens het debat, maar we moeten onmiddellijk bekennen: hij was fitter dan we verwacht hadden, deze Job Cohen van de Verenigde Staten. Desalniettemin struikelde hij met regelmaat over ingestudeerde anekdotes waar hij Trump mee om de oren wilde slaan. Vooral die waarin hij Trump metaforisch in de zandbunker op een golfbaan probeerde te schetsen en daar vervolgens zelf in bleef steken, was grappig. 

Trump, toch al niet de beste luisteraar, leek een strategie te hebben om Biden te ontregelen door zo veel mogelijk door hem heen te praten. Maar toen hij die tactiek ook tegen Fox-moderator Chris Wallace begon te gebruiken, werd het snel vervelend. Wallace bood op een bepaald moment zelfs zijn stoel aan Trump aan. Het werd in ieder geval nergens echt een debat, dus het scheelt dat we dan het obligate kopje over beschaving en innemendheid in het democratische discours gewoon kunnen schrappen: ze waren afwezig vannacht.

Van de zes onderwerpen kwam alleen climate change enigszins uit de verf, maar dat is met stip de saaiste. Biden viel door de mand toen hij weigerde om te erkennen dat Antifa een bende extreemlinkse geweldsplegers is (Biden: "Antifa is an idea, not an organisation." Trump: "Antifa is a dangerous radical group, and they’ll overthrow you"), Trump bewoog op of over het randje toen Wallace als slotvraag in het debat wilde weten of de beide heerschappen hun eigen victorie pas wilden uitroepen als álle (dus ook de via de post verstuurde) stemmen zijn geteld na 3 november. Hij wilde niets toezeggen. Biden deed dat wel, en voegde daar keurig aan toe dat hij het ook zal erkennen als hij verliest.

Het pleitte voor Biden dat hij bereid leek om - in tegenstelling tot Hillary in 2016 - meer down in the dirt te gaan met The Donald, maar zijn aanvallen en uithalen sloegen desondanks meestal halverwege dood neer. Trump wist Biden zelfs eenmaal met een simpel handgebaar het zwijgen op te leggen. Joe was tijdens het hele debat boos, noemde Trump "a racist" en "a clown" en "Putin's puppy" als ook "the worst president America’s ever had”, maar bleek ondanks die platte verwijten uiteindelijk toch te 'fatsoenlijk' om door te bijten. Trump heeft bovendien overal een antwoord op. Soms met zijn eigen "alternatieve feiten", soms met knock-out punches:  “I did more in 47 months than you did in 47 years.”

Het blijft idioot dat de Democraten de vice-premier van vorige president Obama, die bovendien al sinds 1973 beroepspoliticus is in het hart van de Amerikaanse politiek, als een blue collar outsider proberen neer te zetten. Trump kon punten pakken op Antifa (“He can’t say “law and order” because he would lose his radical left support”), Biden kon geen goed punt maken over Trumps dreiging om Obamacare af te schaffen, omdat hij ondanks al zijn politieke ervaring niet echt een antwoord heeft behalve de ingestudeerde oneliner dat Amerika “weaker, sicker, poorer, and more divided” is geworden onder Trump. Zodra het over economische kwesties ging, had zakenmagnaat Trump per definitie de (retorische) upper hand. Zelfs op het onderwerp corona, waarop Biden dankzij de miserabele pandemische situatie in Amerika flink had kunnen scoren tegenover Trump, wist de zittende president zich met een verhaal over economisch herstel overeind te houden.

Biden was er beter in om zich via de camera's tot het publiek te richten, Trump leek op een bepaald moment vooral in direct debat met moderator Wallace. Maar als het op energielevels aankomt, hoefde Trump nergens echt gas te geven. Biden wankelt al zodra de oranje trombone een beetje blaast. Als hij Sleepy Joe wat vaker uit had laten praten, met toenemende kans op woordstommelen en spraakstruikelen, was het eerste "presidentiële" debat waarschijnlijk meer in het voordeel van Trump geëindigd. Nu keken we naar twee bejaarde kleuters die elkaar zand probeerden te laten eten en dat was vermakelijk, maar aan het einde van het debat wilde je ze allebei streng toespreken, onder de douche zetten om af te spoelen, en een fles bleek drinken om weer in het reine te komen met jezelf.

Voor de neutrale, niet-Amerikaanse toeschouwer zonder stemrecht blijft het vooral verbazingwekkend dat het tweepartijenstelsel in de Verenigde Staten niet in staat is om iets anders op te hoesten dan deze twee hoogbejaarde heethoofden, en blijven alle relevante vragen over handelsakkoorden, militaire inzet, gezondheidszorg, economische fundamenten, binnenlandse spanningen en de samenwerking met buitenlandse bondgenoten onbeantwoord. It's a democracy, Jim, but not as we know it.

Polls: Wie won? Hier verzamelde polls met uiteenlopende vragen en antwoorden.