Geenstijl

Zo. Kerstmis.

Wij van het rijke, welvarende Nederland consumeerden ons het hele jaar weer ongans aan iPhones en flatscreens en Thuisbezorgd en yogacoke, want iedereen heeft werk en de economie snort, en het is héérlijk. Het lijkt zo goed te gaan dat we dit jaar zelfs tijd over hadden om het klimaat tot luid bezongen religie te verheffen, waardoor we onszelf tussen al dat overdadige overconsumeren ook nog een goed gemoed van participerend activisme voor een betere wereld kunnen verkopen. Deze drie dagen vieren we de Gretamorfose (©) van 2019 met lange gangen vol rijke spijzen, als aflaat die we als dividend aan onszelf uitkeren. *Burp*

En toch morrelt het, en borrelt het, en krijgen we de vinger er niet op. Hoe kan er zo veel onvrede, chagrijn en diepe ideologische verdeeldheid zijn in een land waar alles goed gaat, iedereen rijk is en we onszelf op deze postzegel van een polderlandje bezig kunnen houden met het woeden van de gehele wereld? Waarom geven we onszelf en ons eigen leven jaar na jaar een dikke voldoende op de schaal van domweg gelukkig maar kunnen we, vrij naar VOC-filosoof Jan-Peter Balkenende, niet gewoon blij zijn met elkaar?

Nou. Omdat het echt niet zo goed lijkt te gaan, allemaal, met het land en het bestuur, de vertegenwoordiging en de ongewisse toekomst. Maar is dat ook niet van alle tijden?

Flatgebouw Nederland
In september 2004 schreef wijlen Pamela Hemelrijk een parabel over Nederland als flatgebouw, met de bevolking als vereniging van eigenaren. Eigenaren, die zich steeds verder gepiepeld en genegeerd wisten door de voorzitters van de VvE. Die steeds hogere bijdragen moesten aftikken, tegen steeds kleiner rendement. Die zich door vriendjespolitiek en politieke en culturele invloeden van buiten genaaid voelden. Die hun statige, soevereine flatgebouw langzaam in een piramidespel zagen veranderen, waarin de top het geld verdeelt en de bodem met de stijgende kosten, de groeiende overlast en het achterstallig onderhoud blijft zitten. En met het groeiende wantrouwen.

Het is een parabel die je over iedere generatie kunt leggen. Altijd zijn er politici die zichzelf boven het volk of buiten de wet plaatsen. Altijd is er beleid dat hapert, zijn er instituten die falen, en worden kostbare fouten of kapitale vergissingen toegedekt tot ze uit het zicht verdwijnen - behalve voor de direct gedupeerden, die te weinig macht, stem of invloed hebben om het hen ongunstig stemmende tij te keren. En altijd zijn er dus mensen ontevreden. Op de valreep van het tweede decennium van de eenentwintigste eeuw lijkt de nieuwste piramide z'n piek te bereiken, en kreunt de onvrede van onderaf misschien wel harder dan ooit. Omhoog invechten wordt voor een groeiende groep steeds moeilijker. Omlaag trappen naar voorgetrokken, maar slecht integrerende en cultureel sterk afwijkende nieuwkomers voor anderen steeds logischer.

#goedemorgen (nee, jij niet, lul)
Nu er overal glasvezel ligt, is het flatgebouw zich opnieuw aan het inrichten. Het afgelopen decennium werd getekend door de opkomst van sociale media, en het grote ongemak dat die met zich mee brachten. Het volk had een korter lijntje dan ooit naar de elite. Tom-Jan en Margriet, poortwachters van de VvE op de hogere verdiepingen, kregen te maken met mensen die vanaf hun galerij terug kunnen praten. Opiniemakers gooien niet alleen maar stenen in de vijver, maar ook wel eens boemerangs in hun eigen gezicht. Cabaretiers worden zelf nu ook regelmatig uitgelachen, de sjieke cultuursector ontdekt dat hun moraal niet de mediaan van de massa is, en de politieke kaste kan zich niet meer verschuilen achter door henzelf gekozen cameramomenten en krantenkolommen, of onder vuistdikke beleidsrapporten uit ondoorzichtige bestuurslagen van anonieme overheidsdiensten. 

De burger stelt kritische vragen, krijgt verzonnen antwoorden en ziet in de praktijk met eigen ogen hoe weinig die antwoorden waard zijn, terwijl de afzenders maar blijven stijgen op de ladder des aanziens. Dat heeft zich samengebald in een permanente tirade van twisten op digitale platforms. Beide kampen geven elkaar de schuld. Elite, versus de onverantwoordelijke onderbuik. Volk, versus de volgevreten verraders.

Jouw feiten, tegen mijn feiten.

Ook experts en deskundigen van om het even welk allooi zetten hun aanzien op het spel zodra ze zich via hun eigen sociale mediakanalen uitspreken voor, of juist tegen bepaalde opvattingen en stromingen. En met dat eroderende aanzien, verdampt de geloofwaardigheid. “Oh, die zegt dat alleen maar omdat hij die en die politieke kleur heeft” is in het decennium van de identiteitspolitiek een zwaarder wegend ‘argument’ geworden dan cijfers, feiten en ervaringsdeskundigheid. Eén anekdotische persoonlijke ervaring van het tegenovergestelde kan voor een onbelezen individu al genoeg zijn om andermans jaren van studie, onderzoek, veldwerk en ervaring weg te wuiven als onzin, leugens of zelfs bewuste manipulatie (hallo klimaatdebat! Dag omvolking!). Want alles heeft een ideologische kleur, en die kleur bepaalt de waarde in het aanzien van de beschouwer.

Het is de wereld op zijn kop.

Andersom worden ongewenste ervaringen uit de praktijk door de higher-ups al heel snel gereduceerd tot onderbuikgevoelens, of zonder scrupules als "racisme" bruin geschilderd, waarna met veel mediatoeters en policorbellen de aandacht wordt afgeleid door 'een aanpak' te beloven die 'diversiteit en inclusiviteit' in de betreffende organisatie beter moet borgen. Het meest voor de hand liggende voorbeeld is de Nationale Politie, waar de harde praktijkervaringen van de gemiddelde straatagent via de besmette term "etnisch profileren" geleid hebben tot vuistdikke rapporten over vermeend racisme binnen de korpsen, geschreven door studiebollen die nog nooit een straat van dichtbij gezien hebben en gepresenteerd door carrière-minnende big brass van de korpsleiding, dat onder instemmend geknik van de politieke kaste (en gretig geciteerd door gegoede media) beterschap belooft in de richting van precies die doelgroepen die in de praktijk zelf permanent oververtegenwoordigd zijn in negatieve statistieken. En dan weer lekker aan de iftar!

Het is de wereld op zijn kop.

En mensen zijn niet gek hè. Mensen zien dat. Mensen begrijpen dat. En mensen komen samen op sociale media, waar ook andere mensen zitten die - krek ende verrek - dezelfde ervaring blijken te hebben. Waarna ze samen concluderen dat ze dus niet de enige zijn, die op hun werk liever hun mond houden (en op internet graag anoniem blijven) om niet door de minder snuggere DWDD-kijkende collega's raar aangekeken te worden, of door de louter door NRC of NOS geïnformeerde vergadergenoten voor gek, 'populist', of erger versleten te worden. En zo ontstond er voor iedere sociale bubbel een eigen gelijk, met eigen waarheden, en niet zelden ook met eigen feiten.

OK, boomer
Ondertussen verbetert er collectief te weinig, en wordt alles verbeten. De trigger voor dit kerst-essay was een woedend mailtje, in de stijlloze inbox, van een razend radeloze oudere vrouw. Woede die je vaker ziet, en die je raakt - recht in de lachspieren, vaak. Frustratie die niet goed onder woorden gebracht kan worden en daarom als een antiperistaltisch projectiel over Marokkanen, Turken, Polen, Roemenen, Jetten, Klaver en Rutte wordt uitgebraakt. OK, boomer:

Het is niet makkelijk om mensen als Karin te omarmen. Hun verbeten woede, aan paranoia grenzende achterdocht en verbale bijterigheid maken hen onbenaderbaar. De vele tribale totems in hun sociale tijdlijnen - kikkertjes, trekkers, Luxemburgse vlaggetjes - en de slecht gemaakte memes over "Yasser" Klaver, de Pinokkioplaatjes van Mark "Oprutte" Rutte of de van spelfouten doorregen haatplaatjes tegen doemprofeten van het klimaat worden als protestbuttons op de jas gedragen, ter vergroting van de onderlinge herkenbaarheid. Spreek er eentje tegen, krijg er tien over je heen. En verwacht daarbij geen redelijkheid. Niet zelden drijft hun woede en weerzin op feitenvrije overtuigingen dat er een groter plan is om hen, leden van het weerloze en stemloze volk, er onder te krijgen. Complotcalimero's zijn het, en hun enige verdediging is de laag gemikte verbale aanval.

Maar het is toch te makkelijk, en het wordt ook te gemakzuchtig gedaan, om die mensen op hun retorische onmacht af te serveren. Het is te simpel om de Karin van hierboven te beschimpen omdat ze minder mooie volzinnen kan maken dan Tom-Jan en Margriet. Gezond verstand, en "what's right is right", is niet per se aan taalvaardigheid gebonden, en laat zich al helemaal niet door taal beperken. Dat niet iedereen in staat is om een onderbuikgevoel naar overtuigende argumenten te vertalen, wil niet zeggen dat het gevoel onredelijk is. 

Trump-tirades en Baudet-bash
Toch wordt Karin vooral beschimpt. De ontevreden onderklasse komt alleen in beeld als er een Man Bijt Hond-haakje te vinden is. Ze figureert in korte karikaturale soundbites, waar het talkshowpubliek besmuikt om kan lachen, in fragmentjes die tussen Trump-tirade en Baudet-bash in NPO-talkshows geserveerd worden. In de kolommen van de kranten van Tom-Jan en Margiet, waar geschamperd wordt op de weerzin tegen klimaatbeleid, waar EU-scepis als gevaarlijk nationalisme wordt geportretteerd, en waar de jaren '30 altijd als "argument" onder de ctrl-v zitten om islam-, integratie- en migratiekritiek mee in de Weet Je Wie Ook-hoek te schilderen.

Kun je het mensen kwalijk nemen dat ze hun geduld verliezen met politici die zich stokdoof houden voor hun opvattingen, ervaringen en wat er zich voor hun open ogen afspeelt? In het elite-narratief is de migratieproblematiek volkomen verdrukt door de nakende klimaat-apocalyps, waar groeiende rouwcirkels vol uitsterfrebellen een acute geestespijn bij voelen waarvan ze zelf niet doorzien hoe hypochonder deze welvaartsziekte is. Schamperaars worden "klimaatonkenner" genoemd en krijgen een sociaal brandmerk, nadat ze eerst al geoormerkt waren vanwege hun vermeende angst voor migranten. Terwijl die migratie, dat enorme vraagstuk, die enorme uitdaging, nog nooit oprecht is geadresseerd in een publiek debat.

Zowel de vers verworven vrees voor het vergaan van de gehele wereld als de aloude angst voor culturele vervanging zijn beiden existentieel, maar het significante verschil is dat het ene in zeer korte tijd het meest bespreekbare en meest prominente onderwerp op de politieke (en media-) agenda is geworden, dat door de hogere, voornamelijk stadse verdiepingen van de flat wordt omarmd als hét vraagstuk, dé noodzaak en dé uitdaging voor ons land (en de hele wereld). Het andere wordt nog steeds als een soort gedachtemisdaad kort gehouden, gebagatelliseerd en onbespreekbaar gemaakt. Dat lijkt een belangrijke reden waarom de klimaatdiscussie zoveel chagrijn losmaakt: natúúrlijk worden mensen boos als de ene existentiële uitdaging niet groots wordt geagendeerd maar wordt weggemoffeld en verdacht gemaakt, en de andere in verhouding onevenredig veel belang, gewicht en politieke aandacht krijgt toebedeeld.

Als er dan een grote gedupeerde groep op de trekker stapt (voor het eerst in drie decennia) om op enigszins klunzige en helaas soms intimiderende, maar wel wel vastberaden wijze verhaal te halen, voel je de sympathie door de bevolking golven en de vrees uit de ivoren torens zweten. En lopen de onderlinge spanningen verder op. Wist het 'gewone boerenvolk' de woorden maar te vinden, om de mediagetrainde, PR-bewuste en bestuurlijk onderlegde elites omver te blazen zonder geblokkeerde gebouwen, kistjes met 'Klaver' er op, of dreigende landbouwmachines tegenover weerloze provinciale deuren. Maar dat het zo ver is gekomen, hebben de bovenste verdiepingen toch louter aan zichzelf te danken? Zíj willen de koers uitzetten - stuur boeren en bevolking dan niet steeds een doolhof met een doodlopend einde in.

Somewheres/anywheres
Deze eeuw (waarin links en rechts vervaagd zijn tot 'boven' en 'onder', of tot 'somewheres' en 'anywheres') kent een zichtbaar spoor van bestuurlijke vernieling, aangericht door een elite die goed voor zichzelf zorgt over de rug van een volk dat zich niet gehoord voelt, niet serieus genomen acht, en soms openlijk en sans gene wordt genegeerd. De kiezer stemde in 2005 massaal tegen de EU-grondwet, maar kreeg 'm toch. Zag daarna nog een klinkende uitslag van het Oekraïne-referendum genegeerd worden, en toen nog eentje over de Sleepwet. Daarna werd inspraak in zijn geheel afgeschaft. Door een Tweede Kamer die niet meer controleert, zo blijkt iedere keer opnieuw in elk heikel dossier (hallo Belastingdienst!). En die referenda toonden dat er niet een paar Karins zijn, maar ruime meerderheden die het tegenovergestelde willen van wat de politieke macht wil. Niet gek dat het meetmiddel zo snel mogelijk deaud, deaud, deaud moest.

Vijftien jaar na het grondwetreferendum ziet die meerderheidskiezer nog steeds politici schamperen over hun vertwijfelde sentimenten ten opzichte van de EU, en wordt er door D'66 doodleuk opnieuw geprobeerd om de EU grondwettelijk aan Nederland te verbinden. Nooit zul je daarbij zo'n Kees Verhoeven, indiener van het wetsvoorstel, zijn best zien doen om de kiezer te overtuigen waarom hij het belangrijk vindt dat de EU in onze grondwet wordt verankerd: D'66 heeft nou eenmaal besloten dat het moet en dat het goed is, dus dan doen we dat zo. Kennelijk denkt Kees de kiezer niet nodig te hebben. Maar je kunt, om Eddy Terstall te citeren, geen kokosnoot door een trouwring duwen.

Als bovenstaande politieke arrogantie nou gestut werd in goed, doelmatig en functioneel beleid, konden we Kees misschien zijn gebraden haantjesgedrag nog vergeven. Maar in zijn eigen coalitie zitten inmiddels collega-Kamerleden die hardop zeggen dat ze niet snappen waar ze mee bezig zijn, in een land waar zich onder een oppervlakte van economische groei en brede welvaart een sinkhole van statelijke proporties aan het vormen is. Alles is uitgekleed en mensen zien dat gewoon, want mensen zijn niet zo achterlijk en onaardig als Kees lijkt te denken.

En mensen hebben zorgen, die niet beschimpt maar besproken moeten worden. Onder het opportunistische oppervlak van dit land raken we verstikt in de ouderenzorg, wordt het basispakket van de ziekenzorg meer en meer onderworpen aan de grillen van zorgverzekeraars en is de gedecentraliseerde jeugdzorg in slechts een paar jaar tijd grondig naar de tering geholpen. De Belastingdienst staat op omvallen, en criminaliseert onschuldige burgers de vernieling in zonder dat de verantwoordelijken ervoor gestraft worden (en vervolging van de schuldige ambtenaren is letterlijk onmogelijk).

Hallo Thom de Graaf
Bestuurlijke adviesorganen, ooit van gewicht en belang, zien hun rapporten verdwijnen in de onderste laden van het partijkartel, dat door een handjevol mensen rond Rutte geleid wordt en waarbinnen zelfs ministers niks meer te zeggen hebben. Andere "onafhankelijke" organen, zoals de Raad van State, praten de politiek of zelfs hun eigen partij naar de mond (hallo Thom de Graaf). Het onderwijs staat onder bezwijkende druk, met een torenhoog ziekteverzuim onder leraren. De pensioenen komen in het gedrang terwijl de jeugd nog net niet aangemoedigd wordt om de "boomers" te haten vanwege hun consumptiegedrag, vermeend aangerichte milieuschade, en zelfs dat ze uit electoraal eigenbelang stemmen. Alsof alle generaties midlife-plussers in dit land zich altijd opzettelijk als sprinkhanen hebben gedragen. De mail van Karin ("in de zestig") proeft naar vanalles, maar toch niet naar de arrogantie van een volgevreten, verwende bejaarde?

Tel er van onder af bij op dat migratiebeleid absoluut niet onder controle is, met criminaliteitscijfers die verzwegen worden, homo's die niet veilig zijn in azc's en veiligelanders die een Flixbus pakken om hier met hele dorpen per week zakgeld te komen eisen. Winkeliers rond opvangcentra kampen met criminaliteit (die ze zelf maar op moeten lossen, politie brandt zich er niet aan en COA ontkent alles) en buslijnen worden geterroriseerd tot de vvd ze hun eigen lijn geeft, in plaats van een trap onder het ondankbare hol richting de vliegtuigslurf op Schiphol. 

Karin van de onderste verdiepingen...
Het is een licht ontvlambare combinatie van factoren die tot een groeiende onrust leidt die inderdaad in het publieke debat door 'gewone mensen' niet altijd in feiten of ratio gevat wordt. En daarom door een kleine kaste van (zelfverklaarde) intellectuelen, politici en elites wordt weggewuifd, of beschimpt. Want die anywheres lopen zelf nooit vast in bureaucratische jeugdzorgmolens, in onoverzichtelijke schuldhulpverlening of door de naargeestige schendingen van rechten door de belastingdienst, en zijn ondanks hun mantra's van "inclusiviteit en diversiteit" toch volledig verleerd om zich in bepaalde mensen in te leven. Zeker als het blanke autochtonen zijn.

Heeft Karin van hierboven dan niet een beetje recht op wat haar door de aangeharkte, democratisch verantwoordelijke verzorgingsstaat beloofd was? Een redelijk inkomen, een deel van de welvaart, goede zorg, en een veilige oude dag? Het omgekeerde lijkt soms waar. 

... versus Tom-Jan en Margriet van boven
Tom-Jan en Margriet zitten in de achterkamers van de macht en niet in de meldkamer bij de politie, waar ze horen hoe druk de zwaar belaste hulpdiensten het hebben. Tom-Jan en Margriet lopen over visgraten vloeren in binnenstedelijke herenhuizen, die hoeven niet - zoals de meer modale mensen in de Beverwijkse Pilotenbuurt - hun eigen buurtwacht te lopen om hun kroost 's avonds veilig te houden tegen Marokkaanse jeugdbendes, omdat de politie knarsentandend moest erkennen geen manschappen en te weinig mandaat te hebben. De nieuwe buren van Tom-Jan en Margriet spreken expat, geen Arabisch. 

Het is echt niet genoeg om te zeggen dat er "niets gebeurt met uw pensioenen" als de berichten keer op keer het tegenovergestelde headlinen, en Brussel de begerige blik steeds gerichter op onze nationale oudedagsreserves lijkt te werpen. Het werkt niet om het blanke deel der natie aan te wrijven dat zíj de onwillige dwarsliggers zijn, omdat ze hun culturele tradities en kinderfeesten willen behouden tegenover een paar op het verkeerde schild gehesen drammers. Je kan Timmerfrans geen nieuw titeltje en een paar honderd miljard geven, en verwachten dat alle mensen luid applaudisserend buigen voor hun nieuwe klimaatpaus.

Je kan toch niet denken dat doen alsof je het beter weet, genoeg krediet oplevert om de "onwetende" ander van onwil, onkunde of onruststokerij te beschuldigen? Dit decennium waren daarom ook de jaren van de groeiende tegenbeweging, en nee - daar wordt het niet per se beter van.

**Ongehoord verongelijkt
**Tegenover de mores van Tom-Jan en Margriet staat nu Ongehoord Nederland op, dat wordt aangevoerd door een paar boze mannen die tienduizenden mensen voor het karretje van hun eigen rancune proberen te spannen, door de valse verwachting te wekken dat ze daarna de handschoen kunnen oppakken tegen NOS, Nieuwsuur en DWDD - waarna het Nederlandse medialandschap natuurlijk een paradijs van pluriformiteit zal worden waarin het ene onwelgevallige "nepnieuws" zal verdwijnen in het vacuüm van het andere. Dat, is op voorhand wel te stellen, zal een grove misleiding blijken, die eerder voor meer teleurstelling dan voor balans gaat zorgen - laat staan voor verbinding. Ongehoord Nederland is vooral een uitwas van onmacht.

Voor Thierry Baudet geldt in zekere zin hetzelfde want hoewel hij uiteraard een intellectuele en ondernemende groep bovenmodalen (dare we say: elitaire anywheres) aanspreekt, drijft ook Forum voor Democratie te veel op een ressentiment tegen de huidige, gecorrumpeerde politieke filosofieën, enkel met de wens om ze door eigen filosofieën te vervangen. En wat voor filosofieën dat zijn? Het verkiezingsprogramma is prettig klassiek-liberaal, met veel inspraak voor het volk, maar de uitingen en geschriften van de partijleider (en ja, ook het gezelschap waar hij zich soms in begeeft) tonen soms sporen van duister denkwerk over geromantiseerde tijden die in werkelijkheid nooit hebben bestaan. Of bestaan domweg uit twijfelachtige lobbyteksten waar complotdenkers mee in de kaart gespeeld worden. Om over al het nepnieuws nog maar te zwijgen.

De kiezers van Baudet zijn in overgrote meerderheid natuurlijk geen enge mensen, of bruinrechtse denkers, of gestileerde gezichten van 'radicaal rechts'. Het zijn burgers die naarstig op zoek zijn naar een ander narratief voor Nederland. De FvD-stemmende kiezer is voornamelijk een kruiwagen, voortrollend over ongehoorde achterafweggetjes op verongelijkte wielen, wars van het partijkartel, waar ze alle vertrouwen in zijn verloren - en zeker niet onterecht. Baudet heeft ze voor het oprapen, maar zijn persoonlijke ideologische intenties verdienen daarom niet minder scrutiny. Maar wel door het te blijven bevragen, niet door Baudet per definitie in de bruine bierkelders te drukken. Dat is doen alleen mensen die luie bevestiging zoeken bij hun eigen vooraf ingenomen conclusies. Vraag waarom Baudet zo veel tractie krijgt, in plaats van te veroordelen dat het zo is.

**Begane grond
**Veel dichter bij de begane grond van de bevolking blijft Geert Wilders, in dat opzicht. (Nog zo iemand waarbij de waarom-vraag stellen voor velen te vies voelde, als je ook schone handen kon houden door hem als slecht mens te duiden.) De one issue van de PVV is al lang niet meer enkel een eenrichtingswoede tegen een wezensvreemde, aartsconservatieve en (potentieel) gewelddadige religie, aangezien deze islam inmiddels in alle lagen van het Nederlandse leven is doorgesijpeld. In de zorg (waar de PGB's een etnische doelgroepwerking faciliteren en daarbij fraude in de hand werken), het onderwijs (van homohatende segregatie-leer op gedoogmadrassa's waar 70% van Nederland tegen is, tot man/vrouw gescheiden bidhokken in het hoger onderwijs), bij de zwaardmacht (van absurde deradicaliseringswaanzin en een dubieus Marokkanennetwerk in Amsterdam tot naar Syrië uitreizende ex-militairen) en in de politiek, waar de islam in diverse steden en in de plenaire zaal wordt vertegenwoordigd door twijfelachtige types die democratie zien als een trein die ze nemen tot ze hun sharia-bestemming hebben bereikt.

Overal zit de islam en onder de streep zorgt dat voor een blijvende relevantie van de PVV die je meer als een "verdienste" van vlijtige moslims kunt zien, dan als de adelende arbeid van Wilders: zijn eigen grootste standvastigheid zit er in dat hij eerder dan alle anderen in politiek Den Haag de problematiek met de leer van de Profeet Mohammed onderkende, deze handschoen oppakte en hem nooit meer neerlegde. Sommigen noemen dat populistisch opportunisme, maar niemand heeft zijn eigen naam, privéleven en persoonlijke veiligheid meer op het spel gezet dan Geert Wilders, door zijn eigen overtuigingen te blijven verkondigen. 

Kom daar maar eens om, bij de opportunistische inlikkers die hem gretig gebruiken als opstapje om hun eigen deugdzaamheid aan een breder publiek te etaleren: in 2019 viel de voortetterende 'Minder minder'-vervolging definitief door de mand als een doorgestoken kaart van zijn politieke opponenten. Trias politica, niet voor het eerst gemarteld in een bedompte kelder van flatgebouw Nederland.

En nog steeds peilt de PVV tussen de grootste partijen van Nederland. Wilders' partij is inmiddels van zorg (Fleur Agema) en onderwijs (Harm Beertema) tot financiële (Teun van Dijk) en culturele (Martin Bosma) dossiers een gevestigde, welhaast sociaal-democratische partij die het volkse belang beter lijkt te begrijpen dan - we noemen maar wat - de ideologisch verdwaalde salonsocialisten van de PvdA, of de immer voortdenderende globalistentrein van de eurofiele klimaatdrammers (vvd, D66, GL, CDA, CU..). Tégen iets zijn, heeft de eenmanspartij van Wilders ergens toch iets heel constructiefs gegeven: het is voor velen een strijd voor behoud. Afgezet tegen de uiterst conservatieve regressie van de islam, is onze verrijkte, vrije cultuur het natuurlijk meer dan waard om volmondig te verdedigen tegen zulke regressieve, desintegrerende invloeden.

En ook dat is iets waar Karin haar zorgen - amechtig - over uit.

Want, terug naar het hak/tak mailtje van Karin. Nee, het is niet coherent, het is een samenraapsel. Het is boos, ongericht maar algemeen, op iedereen. Het bundelt alle levende zorgen samen in één gebalde vuist, die in zijn uithaal alleen maar valse lucht verplaatst. Het leest als de zorgen van iemand die geen grip heeft op de tijdsgeest, de digitale snelheid niet aan kan, zich niet gehoord voelt, en zich in haar emotie laat leiden door feitenverije vertellingen, omdat ze te veel leest op internet van te weinig betrouwbare bronnen, maar zeker ook omdat Tom-Jan, Margriet en Kees haar liever uitschijten dan uitleg geven.

Let them eat cake
Je kan het ook lezen als een mail van iemand die voelt en beleeft hoe anderen er met háár deel van de cake vandoor gaan. Een rood/wit/blauwe welvaartscake die ze niet wil opeisen, maar die haar wel beloofd was. Een vrijheidscake die niet opeisbaar is, maar wel voor haar neus werd gebakken. Een cake, die door een samenloop van omstandigheden, opportunisme, open grenzen, onmacht, machtsmisbruik, schaalvergroting en economische scheefgroei onder meer mensen verdeeld moet worden dan ze had verwacht, en dan haar op voorhand was verteld. Dat maakt Karin onzeker, boos en - sja - misleid door wat ze wél leest bij degenen die beweren haar wel goed gezind te zijn.

Ondank de wervelende woede, sluit ze af met "Gr. Karin" en dat zegt misschien wel meer dan alle tekst die er aan vooraf ging. Als je het wil zien, is dit ter overweging: Deze mevrouw heeft nog nooit niet gegroet naar de bakker, groenteboer of een willekeurige voorbijganger. Ze schikt waarschijnlijk haar hele leven al in voor anderen, uit fatsoen en beleefdheid. Ze weten dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, maar zag de beloofde bergen wel tot in de hemel groeien. Heeft minder grip op de digitale tijd dan haar lief is, maar wel een uitlaatklep op sociale media, of in de mail. Heeft veel vragen, meer dan antwoorden, maar is niet uit op wraak. 

Misschien wil Karin gewoon dat het goed komt. Met Nederland, en met haarzelf. Maar Tom-Jan en Margriet, met wie het zelf heel goed gaat, kunnen haar dat niet beloven. Die hebben zich teruggetrokken op hun hogere verdieping van het Flatgebouw Nederland, waar ze hun nauwe contacten met de VvE vieren, en zich nooit meer druk hoeven te maken om alle vragen, zorgen en populistische oprispingen van de benedenverdiepingen - alleen met de vraag hoe ze daar zelf zo min mogelijk last van kunnen hebben.

Ondertussen hebben we maar 1 vraag. Waar blijven die vliegende auto’s op de stoep van ons flatgebouw? Het is verdomme 2020! De toekomst was toch nu? De techniek gaf ons internet, het internet gaf ons sociale media, en vervolgens... hebben we nou echt de tijd tien jaar stil gezet?

Gr. GeenStijl

Als u toch zo ver gekomen bent, wilt u de VvE van GeenStijl misschien wel een kleine bewonersbijdrage doneren? Je kan ook met fruit betalen. Wat ook kan: lid worden. Dat houdt ons roze huis overeind. Dank&gezellige gourmetdagen gewenst!