Geenstijl

De ochtend van Prinsjesdag. Pieter Omtzigt twittert dat CDU parlementariër Karin Strenz betrokken is bij een omkoopschandaal met Azerbeidzjan én diezelfde dag met Angela Merkel op campagne gaat. Het tekent Omtzigtman; terwijl gans het Binnenhof bezig is met hoedjes, de toespraak van de moedige vorst en de beeldige robe van de lieve vorstin, werkt het christen-democratisch eenmansleger onvermoeibaar door aan zijn bij benadering tienduizend dossiers. 

Een Troonrede en een gesprek met Omtzigt later waren dus we bekend met een internationaal corruptieschandaal waarbij Belgische-, Bulgaarse-, Duitse-, Italiaanse- en Sloveense politici zijn betrokken. Spin in het web: Azerbeidzjan geleid door de corrupte president Ilham Aliyev (die de functie in 2003 overnam van zijn vader Heydar die dat jaar overlijdt, dan weet u wel hoe laat het is). Het autoritair geleide land is lid van de Raad van Europa, de club die toeziet op democratie en mensenrechten. Dat bijt elkaar natuurlijk. Gek genoeg nemen meerdere leden van de Parlementaire Assemblee van de Raad  - waar Omtzigt dus ook lid van is - het al jaren op voor het door corruptie en censuur geteisterde land. Het dossier laat zich lezen als een trainwreck in slow motion.

‘Kaviaar-diplomatie’

In 2012 barst de bom wanneer Gerald Knaus van denktank European Stability Initiative (ESI) een rapport publiceert over de ‘Kaviaar-diplomatie’ van Azerbeidzjan. Wat blijkt: dozen kaviaar, horloges, hoeren en miljoenen euro’s stromen vanuit Bakoe in de richting van de parlementariërs. In ruil daarvoor krijgt het land positieve rapporten over de staat van de mensenrechten in de voormalige Sovjet-republiek. Maar de raderen draaien traag binnen de Raad van Europa, de Parlementaire Assemblee komt vier keer per jaar bijeen in Straatsburg moet u weten.  

Sleutelposities

Omtzigt tegen Bassiehof: “Het was al jaren bekend, maar niemand wist waar te beginnen.” Bovendien speelt iets anders mee: De begunstigden van het Azerische regime bezetten sleutelposities in de Parlementaire Assemblee. De Italiaan Luca Volonte, die rapporteur was over de mensenrechten in Azerbeidzjan bekent, eind vorig jaar miljoenen euro’s te hebben aangenomen van de machthebbers. Hij wordt nu in Italië vervolgd voor corruptie. Omtzigt: “Dit gaat natuurlijk nog wel tien jaar duren. Het is Italië, hè?”

Bezoek aan Damascus

Dit jaar werd onthuld dat de Duitse christen-democraat Eduar Lintner in 2013 61.000 euro ontving nadat hij als waarnemer bij de verkiezingen was teruggekeerd uit Azerbeidzjan. De Spanjaard Pedro Agramunt, ook al oud- rapporteur voor Azerbeidzjan, zal naar verwachting dit jaar worden afgezet als voorzitter van de Parlementaire Assemblee omdat hij eerder dit jaar met een Russisch regeringstoestel (!) een bezoek bracht aan de Syrische leider Bashar al-Assad. Ook hij wordt in verband gebracht met de kaviaar-diplomatie. De Spanjaard Jordi Xucla – voorzitter van de liberale ALDE/PACE-fractie waar Kamerleden van VVD en D66 deel van uitmaken – stapte deze zomer op omdat hij óók meevloog naar Damascus.

De lijst is eindeloos

De Belgische senator Alain Destexhe - voorzitter van de commissie justitie en mensenrechten – trok zich deze maand terug uit de Parlementaire Assemblee nadat Omtzigt hem had gevraagd om opheldering. Een door Destexhe opgerichte stichting bleek namelijk positieve evaluaties over de verkiezingen in Azerbajdzjan te hebben gepubliceerd en ontving in ruil geld uit Bakoe. Enfin, hier nog wat plaatjes die Geenstijl dit voorjaar ontving.

‘Agent van Armenië, pion van George Soros’

Ondertussen heeft Pitbull Pieter zich met enkele collega’s vastgebeten in de kwestie. Ook de Britse krant The Guardian zet gas op die lolly. Tegelijkertijd ondervindt Omtzigt weerstand bínnen de Parlementaire Assemblee. “Opeens had een pro-Azeri NGO uit Brussel een rapport over onder andere mij geschreven waarin ik weggezet werd als trekpop van Armenië (Buurland van Azerbeidzjan, BP) en George Soros samen.”

Hoe nu verder?

Omtzigt tegen Bassiehof: “De Raad van Europa is een mensenrechtenwaakhond die zou moeten waken over democratie en vechten tegen corruptie. Maar een lid staat nu terecht omdat hij omgekocht is voor interne verkiezingen. We nemen landen de maat op corruptie maar een paar collega's nemen alles aan wat los en vast zit. Als dit niet met wortel en tak wordt uitgeroeid, is deze Europese instelling al haar geloofwaardigheid kwijt.”

Maar waarom sleept de zaak al jaren voort?  Omtzigt: “Omdat de mensen op sleutelposities die nu verdacht worden heel lang elke poging konden tegenhouden. Daar is nu verandering in gekomen. Verder bleek de Parlementaire Assemblee intern vooral geen enkel handvat te hebben om wangedrag aan te pakken. Tot slot keken de regeringen heel duidelijk de andere kant op. Zo weigerde de raad van ministers jarenlang antwoorden te geven op mijn vragen over Azerbeidzjan en politieke gevangenen.”

Eén van die ministers was dus Bert Koenders.

Wordt vervolgd.