Alexander Sassen van Elsloo - De dodelijke EU-fuik
In een gesprek wat ik ooit met Frits Bolkestein heb gevoerd, vergeleek hij de euro met een fuik waar niet meer uit gezwommen kan worden. Het is passende vergelijking, maar het dekt de lading niet volledig. In het optuigen van het grote Europese project, worden er bewust beslissingen genomen die een terugkeer naar de oude positie praktisch onmogelijk maken. De EU speelt hiermee met krachten die het niet begrijpt, waardoor deze afstevent op conflict en economische neergang; precies het omgekeerde van wat het tracht te bewerkstelligen.
Euro het Paard van Troje
Het verlaten van de EU kan een dure (en gevaarlijke) bedoening worden voor de betrokken partijen, zoals Brexit laat zien. Maar het VK voert de euro niet en dat maakt een exit, in theorie, nog redelijk werkbaar. Met de euro als munt, wordt het verhaal een stuk gecompliceerder. Het mag dan ook niet verbazen dat de EU de euro geïntroduceerd heeft; het is een soort Paard van Troje dat lidstaten forceert om verder te integreren, en blokkeert tegelijkertijd de uitgang. De befaamde sprong voorwaarts is eigenlijk niets minder dan een geforceerde beweging.
Geen support
Wellicht dat het komt door de overtuiging dat er toch maar één weg te bewandelen valt, waardoor deze politici niet langer de moeite nemen om hun EU-plannen uit te leggen aan de bevolking. Of wellicht is het een gebrek aan echt leiderschap; een leider krijgt zijn mensen mee voor een plan door hen te enthousiasmeren. Of wellicht is het omdat het een slecht en dus onverkoopbaar plan is. Hoe dan ook, de verschillende volkeren binnen de EU willen op dit moment geen verdere integratie; sterker nog, ze willen dat veel bevoegdheden die nu in Brussel liggen teruggegeven moeten worden aan de lidstaten.
Zondebok ligt klaar
De nationale pro EU-politici, echter, hebben deze situatie gecreëerd. Een deel van hen zal dit expres hebben gedaan met de gedachte dat dit het beste is voor iedereen, of heeft gewoon maar met de stroom mee gezwommen. Feit is dat niemand van deze politici enige verantwoordelijkheid wil nemen voor de gemaakte fouten; de EU terugschroeven zou precies duidelijk maken wie de verantwoordelijken zijn. Gelukkig is er allang een zondebok ten tonele verschenen; de populisten.
Gedekte positie
De pro EU politici zullen dus voor de sprong voorwaarts blijven kiezen, maar het electoraat zal zich steeds heviger gaan verzetten tegen verdere integratie. Gaat de roll out van het EU-plan goed, dan is het goed voor hen; gaat het fout, dan is er de zondebok. Dat noemen ze een win-win, voor de politici dan, want voor de inwoners van de EU lidstaten is het een Lose-Lose.
TBTF
Het hele Europese project is eigenlijk één grote systeemrisico-exercitie; net zoals bepaalde banken too big too fail zijn, zo willen de EU-politici de EU zo snel mogelijk in deze categorie krijgen. Wellicht gaat ze dit lukken, of wellicht is het ze al gelukt. Echter, dat lastige volk krijgen ze niet mee, waardoor het ondenkelijke uiteindelijk wel plaatsvindt: de EU en EMU vallen uit elkaar. Het proces er naar toe en het proces daarna zullen juist de perfecte voedingsbodem vormen voor conflict en economische crises. En wat was het doel van de EU ook al weer? Juistum.
Alexander Sassen van Elsloo
Financieel consultant, belegger en blogger (o.a. DFT.nl en Tradeidee.nl)