Het was een bedroevende campagne. De 8 miljard per jaar van GroenLinks, de 12 miljard van 50+ of de miljarden die de PvdA in paniek aan het beloven is, allemaal voorbeelden van de gouden pot aan het einde van de regenboog. Rutte beweerde eerst dat grenzen niet dicht kunnen, vandaag hield hij symbolisch via Facebook een Turkse minister tegen. Als die maatregel op de inhoud als premier was genomen, dan was het stille diplomatie geweest, dit is dus de lijsttrekker aan het woord. Erdogan had overigens zelf zijn minister moeten terugfluiten, aangezien campagne voeren in het buitenland volgens de Turkse kieswet verboden is. (PDF p12 voetnoot 40) RTL had grote moeite evenwichtige debatten neer te zetten. Het idee meer dan vier lijsttrekkers uit te nodigen beloont de linkse partijen voor hun versplintering. Het Carrédebat had een vergelijkbare constructiefout. 1 halve liberaal, twee centrumpartijen waarvan 1 een links tintje en 5 socialistische partijen. Zelfs al was Wilders gekomen, dan blijft de opstelling te links ten opzichte van de peilingen. 1Vandaag maakt dezelfde fout over de andere boeg. Of het nu een debat tussen Rutte en Wilders of Buma wordt, het wordt een rechts feestje. De zwevende kiezer wordt daarmee als een estafettestokje gerouleerd tussen gevestigde partijen, zonder enig effect in de catacomben van het Binnenhof. Ik mis op TV een duidelijke evaluatie van vier jaar beleid. Een documentaire over 970 Migranten met een oorlogsmisdaadachtergrond krijgt pas na de verkiezingen zendtijd. Ik had er graag naar gekeken en wellicht over geschreven. Helaas hebben de makers de video nog niet gedeeld via Dumpert, YouTube of TPB. U heeft de NPO betaald, u heeft de film betaald, maar u mag eerst kiezen, dan kijken.

Zembla Hans Laroes vond wel zendtijd voor twee andere uitzendingen. In Politicologica werd de PVV als weglopers beschilderd, in Zembla werd directe democratie gedemoniseerd. Een uur lang werd een karikatuur van referenda gemaakt. Het gevaar dat de meerderheid over de minderheid zou regeren. Dat een parlementair systeem dat risico ook kent, bewijst de AK-partij in Turkije. Zwitserland diende als voorbeeld. Van de 583 Zwitserse referenda nam Zembla een paar xenofobische voorbeelden. Die steekproef is niet representatief voor het geheel. Dat de Zwitsers een basisinkomen afwezen, is een voorbeeld dat kiezers in referenda best pijnlijke keuzes kunnen maken. De angst dat referenda een democratie onbestuurbaar maken, is in de Alpen al 169 jaar onterecht. Referenda zijn echt een oase van simpel bestuur in vergelijking tot onze huidige missverkiezing waarbij lijsttrekkers het ene beeld scheppen, een ander beeld in een verkiezingsprogramma zetten een dubbele boekhouding naar het CPB sturen om vervolgens in achterkamertje wéér wat anders te doen. Kiezen tussen ja en nee is beter dan deze slangenkuil. Dieptepunt in Zembla was een politicoloog van de VU die ontkende dat er een kloof tussen de Nederlandse kiezers en politici is, omdat beide met elkaar kunnen tweeten. Korte flardes uitgezonden tekens staat niet gelijk tot communicatie, en communicatie is al helemaal niet gelijk aan consensus. Alleen al de kloof tussen VVD en haar eigen electoraat bestaat uit minimaal 50 onderdelen. PoliticoLogica De Humanistische Omroep kreeg ook een half uur de tijd om de PVV als weglopers te bestempelen. Breed werd uitgedragen dat de PVV door hoofddoekjes te willen verbieden in het gemeentehuis juridisch onmogelijke voorstellen deed. Terwijl Turkije zo'n verbod kent en regelmatig zulke verboden door Nederlandse rechters gehandhaafd worden. In Frankrijk werd hetzelfde “extreme” voorstel gedaan. Niet door Front National, maar gewoon door Jacques Chirac in 2004. In 2011 ging Nicolas Sarkozy een stap verder met een verbod op de boerka in de openbare ruimte, niet alleen in overheidsgebouwen, maar ook op straat. Een verbod dat door het ECHR bekrachtigd is. Je verkiesbaar stellen voor de PVV zorgt ervoor dat je vrienden, carrière en veiligheid kwijtraakt. Dan loop je niet ergens voor weg, nee, je duikt het diepe in, terwijl je weet nooit meer uit het zwembad te komen. De meest logische verklaring dat de PVV niet regeert, is meer dat het cordon sanitaire voorkomt dat de PVV over voldoende bestuurders kan beschikken, dan haar interne ambitie. Windowdressing D66 gooit het over een geheel andere boeg. Of je nu de donorwet, de wietwet of het associatieverdrag met Oekraïne neemt, het beeld is hetzelfde. Drie wetten waar eerder over gestemd had kunnen worden. In de Kamer kregen ze een nipte meerderheid, of een meerderheid die na 15 maart niet meer bestaat. Alsof er kansloze wetten worden aangenomen, puur om gratis zendtijd te oogsten. Wat de Senaat na de verkiezingen met deze nepwetten gaat doen is nog compleet onduidelijk, aangezien deze drie voorstellen daar geen meerderheid hebben. D66 gaat gewoon verder met deze guerrilla-tactiek met een uitbreiding op de euthanasiewet, waar blijkbaar zelfs geen meerderheid in de Kamer voor is. Bij elkaar vier initiatieven die geen doorslaggevend financieel effect hebben, maar bij veel mensen wel diepe emoties oproepen. In mijn ogen leidt het heel erg af van de inhoud, van de lastige financiële dillema's. Als je geen argumenten of oplossingen hebt, het onderwerp veranderen. Campagnevoeren vanuit het wetgevingsproces. Een stuk schadelijker dan via tweets. Nuttige idioot Iedere gezonde concurrentiemarkt vereist een goed geïnformeerde consument. Dankzij de nieuwe welvaartziekte van de korte aandachtspanne lezen niet veel kiezers meer dan een A4-tje. Door wollige wetgeving, achtergehouden informatie, onbeantwoorde Kamervragen, de WOB-lakstift en debatten waar geen ruimte is om af te wijken van korte ingestudeerde kunstjes is daarvan geen sprake. Nederland kiest voornamelijk op de buitenkant. Op een stukje vertrouwen. De verkiezingen worden daarmee een emotioneel besluit over een rationeel probleem. Laat u niet kielhalen door vier weken campagnegeweld na vijf jaar Rutte. Neem een dag voor uzelf, kom tot bezinning en maak 15 maart een keuze. Kiest u weer vier jaar een acteur met charismatische persoonlijkheid en goed campagneteam, of kiest u op basis van het verleden of toch gewoon op uzelf?