Feynman en/of Feiten Trotse pauw zonder veren
Jeroen Dijsselbloem stuurde ons het weekend in met een meevaller van 4,3 miljard. Niet voor ons, maar van ons, want de meevaller bestaat voor een miljard aan extra afgetikte BTW, een miljard aan extra betaalde inkomstenbelasting en twee miljard aan extra vennootschapsbelasting. De economie groeide de drie eerste kwartalen van 2016 met ongeveer 0,7%, het kwartaal ervoor met 0,3%. Gemiddeld is dat 0,6% groei per kwartaal. Bij een BBP van 676 miljard uit 2015 geeft dat ongeveer vier miljard aan extra economisch omvang per kwartaal, de helft daarvan was met Prinsjesdag al bekend of verwacht.
Analisten hielden al rekening met enige economische groei. De meevaller aan afgedragen belastingen, is een veelvoud van de onverwachte economische groei. Hier gebeurt dus iets heel vreemds: óf er is een extreem pessimistische inschatting gemaakt om vlak voor de verkiezingen een goednieuwsshow te kunnen houden, óf twee miljard aan onverwachte groei leidt tot vier miljard aan extra belastingen.
Dijsselbloem: ''Het laat ook zien dat het economisch herstel echt heel sterk is.'' We praten over minder dan een procent groei over de laatste drie kwartalen. Een fractie boven het Nederlands gemiddelde over de afgelopen dertig jaar. Het enige wat hier heel sterk aan is, is zijn verhaal.
Nederland zou graag verder willen groeien, maar ziet zich vastlopen in overvolle treinen, wegen en bouwgrond. Voor de bouwsector wordt groei voorspeld vanuit een toegenomen vraag, het aantal afgegeven bouwvergunningen daalt. Minister Blok roept nu pas gemeenten op grond ter beschikking te stellen. Tussen het idee en de start van bouw zit meestal jaren, dat komt te laat.
De omvang van de Nederlandse economie is per inwoner best prettig, alleen dat zit vooral bij bedrijven, internationale handel en de staat zelf. Nederland stond binnen Europa niet in de top 10 qua koopkracht. 95% effectieve belastingdruk tussen de 21.000 en 31.000 euro. Exclusief andere inkomensafhankelijke regelingen zoals studieschuld, WMO, kinderopvangtoeslag en dergelijke.
Naast de praktische blokkades op voormalige werklozen die naar nieuwe banen gaan, en nieuwe bouwlocaties om bedrijven en woningbouw de ruimte te geven, zien we een miljoen ZZP-ers in onzekerheid en ervaren mensen een belastingdruk die zo hoog en onduidelijk is, dat ze nieuwe kansen niet kunnen overzien. Het kabinet blokkeert fysiek, juridisch en mentaal groei.
Coalitiepartijen en gedoogpartners lopen over elkaar heen om de resterende groei te claimen. Terwijl de Nederlandse groei volledig in lijn is met het Europees gemiddelde, gedurende Rutte I & II, maar ook daarvoor. Met behulp van de geldpers, lage rentes en opkopen van schuldpapier heeft men zich uit de crisis gefantaseerd.
Als je de EU met 0,3% groei vergelijkt met de VS met een groei van 2,9% of de wereld met een groei van 2,5% krijg je een heel ander gevoel bij de hier bereikte resultaten. Nederland dobbert mee met de EU, en de EU heeft grote moeite mee te bewegen met de rest van de wereld. De voordelen van Europese unificatie blijven uit. In een generatie is het wereldaandeel van de Nederlandse economie gehalveerd.
Glazen bol
De enige besparing die het kabinet zelf boekte was de 460 miljoen door lagere vluchtelingeninstroom. Boekte, omdat deze besparing voor een deel in dit jaar zit, en voor een onbekend deel pas in volgend jaar. Het is een beetje voorbarig in dezelfde week dat Erdogan dreigt het vluchtelingenverdrag op te blazen en oorlogen in Syrië, Irak en Oekraïne onverminderd doorgaan.
Niet alleen is er een staatshoofd die vluchtelingen als ammunitie ziet om de unie af te persen, die vluchtelingen hebben reden daaraan mee te werken. Er zitten nu tienduizend Syriërs in Nederlandse asielzoekerscentra, er zijn 13,5 miljoen binnen en buiten Syrië op de vlucht. Daarbovenop komt nog een stroom economische migranten die op hun ellende meelift.
Druppel op gloeiende plaat
Minister Ploumen maakt goede sier met de 48 miljoen die aan veertien Nederlandse NGO`s overgemaakt wordt. Ik zou graag een keer willen zien hoeveel daarvan wordt besteed aan de eigen organisatie, hoeveel op de plank gaat voor toekomstige rampen, hoeveel besteed wordt onderweg en wat de lokale marktwaarde is van de hulp die daadwerkelijk aankomt.
De UNHCR heeft een funding gap over 2016 van twee miljard, alleen al in Syrië. Opvang in de regio wordt daarmee net zoals participatiesamenleving een lege marketingterm om de schatkist te sluiten. Het geeft hetzelfde gevoel als de NAVO. Op papier zijn er een bondgenootschap, vliegende JSF's en solidariteit. De begroting, munitie en vrede ontbreken. Poetin, Assad en IS trappen er niet in.
Losse flodders
Trump ook niet meer. De VS geeft 3,61% van hun BBP uit aan defensie, Nederland 1,17% (PDF). Als Nederland zijn eigen broek wil ophouden, voldoen aan de NAVO-voorwaarden, onze eenheden inzetbaar houden, pinda's vervangen door kogels en de pensioenen van veteranen repareren, dan heb je een echte tegenvaller van 0,83% BBP, ongeveer 5,6 miljard euro.
Als de leden van de Europese Unie zich zouden houden aan de NAVO-norm gaan Poetin, Erdogan en Assad zich pas zorgen maken. Misschien zelfs luisteren. Dan heeft het Europese deel van de NAVO weer echte militaire macht, die ook los van Washington eigen keuzes kan maken. Dan wordt de diplomatie vanuit Nederland en Europa een stuk serieuzer genomen.
Jeroen Dijsselbloem zit zich rijk te rekenen door de tegenvallers te negeren, en een meevaller in scene te zetten. De PvdA stuurt ons de verkiezingen in met vertekende cijfers.