Geenstijl

Volgende maand is het weer de Derde Dinsdag van september. Terwijl u nog rustig van de nazomer probeert te genieten, is de Haagse kaasstolp bezig uw financiële positie verder te vergallen. Het gerucht wordt nu geplugd dat er wel een half miljard aan cadeautjes aankomt. Vertaald naar de realiteit bedoelen ze dat er niet een kleine zeven miljard structureel per jaar bij de burger wordt weggehaald, maar 'slechts' ruim zes. De fiscale incompetentie komt het beste tot uiting in deze grafiek van DasKapital. Nederland heeft bijna de duurste sociale zekerheid, in verhouding extreem gedragen door onverzekerde zelfstandigen. Vreemd dat de Scandinavische landen voor minder geld, meer regelen. Het rijkste deel van onze bevolking zijn de ouderen, die door de onzekerheid over uitkeringen, pensioenen, huizenprijzen, thuiszorg, verzorgingstehuizen en vele andere ingrepen in de verzorgingsstaat het niet meer aandurven om hun geld uit te geven. Ze houden hun spaargeld aan, om in nood zelf de wijkzuster te kunnen betalen. De staat bezuinigt een paar miljard, maar die angst kost de economie tientallen miljarden.

Nederland is ook uniek met haar twee tot drie jaar doorbetaling van ziekte door de werkgever, uitlopend naar twaalf jaar voor oproepkrachten. Het idee van deze maatregelen was dat bedrijven extreem voorzichtig zouden worden met hun personeel. Dat is onzin. Bedrijven hebben een mentale horizon van enkele maanden. Er moet genoeg verkocht en geleverd zijn om de salarissen, huur en belastingen te betalen. Langetermijnbeleid ontbreekt. Zelfstandigen in Nederland altijd het bokje Verzekeren kan wel, maar die keren puntje bij paaltje toch niet of te laat uit, en de uitkering betaalt een bedrijf later netjes weer terug in de vorm van premieverhoging. Bedrijven kiezen ervoor geen enkel risico te nemen aan de poort, alleen jonge gezonde mensen zijn nog welkom. Het eerdere experiment met kleine zelfstandigen en hun verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering had al aangetoond dat dit een dood pad is. Zwakkeren die jaren zinloos gesolliciteerd hebben, kiezen ervoor door te gaan als kleine zelfstandige. Het verschil tussen de ene na de andere korte uitzendbaan en gewoon zelf die factuur tikken is heel klein qua bestaanszekerheid. Zeker als het recht op WW verlopen is, en de bijstand voor jou niet bestaat omdat je nog een paar duizend euro spaargeld hebt, samenwoont, of nog in je koopwoning zit. De belastingdruk op een kleine zelfstandige is als mini BV aanmerkelijk hoger, dan als eenmanszaak. Er moet meer dan een ton per jaar verdiend worden, voordat de scheiding tussen privé en zakelijk vermogen betaalbaar wordt. Meer dan twee ton om uit de kosten te zijn. Veel van deze starters werden door sociale dienst naar de KvK gestuurd om hun hoofd in een strop te stoppen. Waar een loonslaaf na een zakelijk faillissement wegloopt met behoud van privévermogen, pensioen en 70% van zijn inkomen, mag iemand die hetzelfde werk doet voor eigen rekening en eigen risico alles inleveren, maar dan ook echt alles, om daarna in de WSPN drie tot vijf jaar lang op 90% van de bijstandsnorm te leven. Detentie in je eigen huis. Verkrachters zitten korter, en in meer luxe. Waar een nieuwe werkeloze in een sociale huurwoning zijn huursubsidie ziet stijgen, is vanuit de koopwoning de ramp veel groter. Het hypotheekrenteaftrekvoordeel verdampt door een gebrek aan inkomen. Als de daadwerkelijk betaalde hypotheekrente meer is dan een paar honderd euro per volwassene volgt gedwongen verkoop, net zoals bij meer dan een halve ton theoretische overwaarde. Niet leuker, ook niet makkelijker Ouder zijn dan 55 jaar betekent dat een onbeperkt vermogen nog aangevuld wordt door een bijstandsuitkering. Ouder dan 50 behoudt slechts ruim een ton. Een schril contrast met de nieuwe generatie met een paar kleine koters een WW die maanden in plaats van jaren duurt, gevolgd door leven totdat al je spaargeld op is, om daarna pas bijstand te krijgen. Een jaar geen werk betekent volledig financieel opnieuw beginnen. De belastingdienst kan het niet leuker maken, maar wel makkelijker. Kern in deze slogan is het woordje 'kan'. Ze kunnen het best makkelijker maken, maar ze doen het niet. Iedere kleine zelfstandige die werkeloosheid ontloopt, wordt continu aan het lijntje gehouden over zijn fiscale positie. Alsof iemand er vrijwillig voor kiest niet verzekerd te zijn voor arbeidsongeschiktheid, werkeloosheid en privé-aansprakelijkheid voor zakelijke fouten. Een naheffing voor deze premies betekent echter niet dat je alsnog verzekerd bent. Schade door de staat In economische onzekerheid zijn mensen geneigd iedere extra euro aan inkomsten op te potten in plaats van uit te geven. Ouderen, jongeren, zieken, zelfstandigen en steuntrekkers zijn jarenlang geconfronteerd met steeds nieuwe grepen in hun portefeuille. De staat onttrekt niet alleen te veel geld aan het systeem, maar geeft er ook nog eens een continue stroom onzekerheid voor terug. Het gevolg is gemaximeerde schade aan de economie. Hopelijk komt er met de miljoenennota duidelijkheid over de meerjarige termijn, behoorlijk bestuur en een betrouwbare overheid. Een lange periode zonder onverwachte bezuinigingen. Dat mensen weer zicht hebben op hun toekomst, duurzame aankopen doen en durven te ondernemen.