Slachtoffer van Sijthoff’s Super PAC

PvdAGroenLinks Eerste Kamerlid Randy Martens en zijn Friese partijgenoot en Statenlid in Fryslân Jaap Stalenburg openden vrijdag op Twitter de aanval op de ‘bloeddorst’ van de vrije pers vanwege de onthullingen rond gevallen D66-informateur Hans Wijers en zijn feeks-appje over VVD-voorvrouw Dilan Yesilgöz. De roodgroene hypocrisie klotste tegen de plinten tot ze bruin zag. De enige reden dat Martens en Stalenburg het voor de multimiljonair opnamen, was omdat Wijers in zijn befaamde feeks-appje had gepleit voor de deelname van PvdAGroenLinks aan een CDA/D66/VVD-kabinet. Dat Wijers en zijn andere rijkeluisvriendjes onder leiding van D66-miljonair Willem Sijthoff aan het kijken waren of ze de verkiezingen konden kopen, is voor het PvdAGL-duo blijkbaar verder van geen belang (ook hoorde je ze niet toen NRC antisemitische FvD-apps onthulde maar dit terzijde).

Sijthoff trad afgelopen juli met zijn gezelschap Stem voor Stabiliteit naar buiten. Hij en zijn vermogende vrienden - naar eigen zeggen met banden met CDA, D66 en VVD - willen dat deze drie partijen een centrumrechts kabinet vormen, dus zonder PVV en PvdAGroenLinks. Het verbond is een Super PAC naar Amerikaans voorbeeld: een politieke organisatie die zonder overheidscontrole onbeperkt geld kan inzamelen en uitgeven om verkiezingen te beïnvloeden maar zonder dat ze direct samenwerken met een kandidaat of diens campagne.

Knip, plak

D66-informateur Hans Wijers noemt VVD-leider Dilan Yesilgöz een feeks. Lijkt een onschuldig woordgrapje, maar er gaat een eeuwenoud systeem van vrouwenhaat, marteling en uitsluiting achter schuil – en een diepgewortelde angst voor mondige vrouwen met macht.

(...)

Deze gruwelen lijken nogal ver af te staan van het nieuwsfeitje dat vandaag passeerde: dat D66-informateur Hans Wijers VVD-leider Dilan Yesilgöz omschreef als 'de feeks van de VVD'. En natuurlijk werd de kreet gretig overgenomen op sociale media. 'De feeks van de VVD'!

Wat hebben die eeuwenoude martelingen te maken met Wijers' venijnigheidje over Yesilgöz, dat woordgrapje waar de D66-informateur en zijn appgroepje waarschijnlijk erg mee in hun nopjes waren, net zoals hun Twittervolgers? 

Veel meer dan je denkt. Feeks spreekt namelijk boekdelen over de manier waarop Wijers – en met hem hele volksstammen – naar vrouwen kijken. Het is niet de eerste keer dat Yesilgöz voor feeks is uitgemaakt, sterker nog, het is schering en inslag dat een vrouwelijke machthebber die titel krijgt opgespeld. Bij de dood van Margaret Thatcher haalde de single Ding-Dong! The Witch is Dead nummer twee in de Britse hitlijsten. De Amerikaanse oud-presidentskandidaat Hillary Clinton, ‘the Wicked Witch of the Left’, kwam op memes veelvuldig langs met puntmuts en haakneus, net als ‘Oberhexe’ Angela Merkel. Feeks staat in een lange traditie.

Pas als je de wortels van die traditie kent, begin je te horen welke bijklank het woord feeks eigenlijk heeft. Wie dat woord gebruikt, slaat een akkoord aan dat allerlei beelden en ideeën in ons wakker maakt. Het bevat een hoogconcentraat misogynie: alle (mannelijke) angsten voor ongrijpbare of machtige vrouwen worden erop geprojecteerd. En de term wordt nog altijd gebruikt om te zeggen: vrouw, ken je plaats. Achter de figuur van de feeks gaat een heel systeem van ideeën en angsten schuil – ideeën die nog altijd opspelen wanneer een vrouw zich doet gelden.

Goh

Nou, dat is leuk. Hans Wijers wordt informateur namens D66. Wijers deed ooit Economische Zaken in het eerste Paarse kabinet en aangezien alle ellende eigenlijk daar begonnen is, heeft het natuurlijk wel iets om zo'n man doodleuk nog een keer Den Haag in te takelen. Namens het CDA wordt Sybrand Buma losgebeiteld van Mount Rushmore Leeuwarden. Beide partijen werken eerst de komende drie weken aan een gezamenlijk visiedocument, dat als werktitel "Een positieve agenda" heeft meegekregen. Nou, iedereen die weleens een scrumsessie heeft bijgewoond of een soortgelijke martelmethode uit het moderne bedrijfsleven heeft moeten ondergaan weet dan wel hoe laat het is. Wat die herrie is? Het luchtfietsalarm, dames en heren, wen er maar aan.