Wat een mentaliteit

Gefeliciteerd wereldverkenners van TUI! Het is nog vroeg in het jaar, maar we verwachten niet dat iemand jullie misgeslagen plank nog gaat overtreffen, dus we durven die VOC-award wel vast uit te reiken. Volledig verdiend met die beschrijving van jullie Suriname-reis waar de VOC-mentaliteit aan alle kanten vanaf spat. "Stap in de schoenen van onze dappere voorouders" en "proef de sfeer van de plantages", het is alsof Coenraad Smitt persoonlijk in de pen klom om deze reis aan te prijzen. Is deze trip eigenlijk ook per boot te doen of worden we weer als vakantievee opeengepakt in een vliegtuig? We kunnen in ieder geval niet wachten om de ketenen van het werkende leven af te werpen en ons onder te dompelen in al die Nederlandse succesverhalen in Suriname. Die VOC-award hebben jullie dubbel en dwars verdiend en zal binnenkort door Balkenende bij jullie afgeleverd worden. We hebben in tijden niet zo gelachen bij het uitzoeken van een vakantie. Nu al benieuwd naar jullie omschrijving van de treinreis naar Auschwitz of de rondreis door Vietnam in de voetstappen van de dappere Amerikanen.

Daar gaan we weer

De Tweede Kamer kan maar beter nog even genieten van een relatief makkelijke begrotingsbabbel, want als het aan de Verenigde Naties ligt wordt het financiële plaatje in de toekomst een stuk ingewikkelder. De organisatie voegt zich in #TeamHerstelbetalingen en vindt dat landen moeten dokken voor hun slavernijverleden. Ook de VN trapt in de val van de intergenerationele schuld, waarbij mensen die nooit slaven hebben gehouden een schadevergoeding moeten betalen aan mensen die nooit slaaf zijn geweest. VN-opperhoofd António Guterres erkent dat dit vrijwel onmogelijk is. "The assessment of the economic damage can be extremely difficult owing to the length of time passed and the difficulty of identifying the perpetrators and victims." Maar dat weerhoudt hem er niet van om er toch toe op te roepen. "The difficulty in making a legal claim to compensation cannot be the basis for nullifying the existence of underlying legal obligations." Kort samengevat: we weten niet aan wie of hoeveel we moeten betalen, maar betalen zullen we. U kunt binnenkort de energierekening niet meer voldoen, maar laten we vooral miljoenen danwel miljarden euro's vrijmaken omdat een paar hooggeplaatste rijke politici zich schuldig voelen over het feit dat ze hooggeplaatste rijke politici zijn en dat nu willen afkopen met uw belastingeuro's. Het toe-eigenen van historische trauma's voor eigen gewin gaat nog eens heel groot worden. Laat de nabestaanden van de heksenvervolgingen het maar niet horen.

Alles is verbonden!

Speelt u al slavernijlinken? Het is het populairste spel van het moment en het ideale tijdverdrijf als u deze zomer in de auto naar uw Zuid-Europese vakantieoord afdaalt. Het is een variatie op de Wikipedia Speedruns waar u zichzelf zo snel mogelijk van het ene naar het andere willekeurige onderwerp linkklikt, alleen moet bij dit nieuwe spel de ketting altijd uitkomen op slavernij. We speelden het al met onderwerpen als de koning, gouden koets en vrijwel iedere grote gemeente in het land, maar dat was slechts een opwarmertje. De moeilijkheidsgraad is inmiddels opgeschroefd en voor de echte pro's is het inmiddels zelfs mogelijk om de Nijmeegse Vierdaagse via een mentale omweg van 50 kilometer aan het slavernijverleden te koppelen. Het is nu wachten op de uitbreidingsset waarin u onder andere bier, FC Groningen, salamanders en uw schoonmoeder aan de donkere pagina's in onze geschiedenis verbindt. Als de ketting maar lang genoeg is, komt u tenslotte altijd een keer bij slavernij uit. Het zijn breinbrekers voor het hele gezin. Maar wees snel, want waar de winnaar op de top van de berg der morele verhevenheid mag plaatsnemen, krijgt de verliezer de rekening voor de herstelbetalingen gepresenteerd. Speelt u mee?

Show us the money!

Grappig hoe dat werkt: we doen wel alsof ze daar in Suriname massaal zaten te wachten tot Rutte zich eindelijk eens uitsprak over het slavernijverleden zodat oude wonden konden helen, maar in werkelijkheid hebben de meeste Surinamers geen idee dat Nederland überhaupt al excuses aanbood. Dus u mag drie keer raden waar de gesprekken vooral over gaan als onderwijsminister Dijkgraaf op bezoek komt om over onze nationale schuldcampagne te praten. Inderdaad: geld, doekoe en pecunia. Liefst 212 miljoen euro ligt klaar voor "herdenken en het vergroten van het ‘collectieve bewustzijn’ van het slavernijverleden" en iedereen en zijn kunstproject staat in de rij om in deze pot te grabbelen. "De Surinaamse ex-minister Silvano Tjon-Ahin begeleidt dat proces in zijn land. Achter gesloten deuren schuift Dijkgraaf bij hem en drie huidige ministers aan. Achteraf verklapt Dijkgraaf dat het er vooral over geld ging. 'En dan vooral dat het bij iedereen terecht moet komen.'" Natuurlijk ging het over geld, het ging altijd over geld en het zal altijd over geld blijven gaan. Nederland is een historisch schuldgevoel aangepraat en mag dat nu komen afkopen. Nu puntje bij paaltje komt, was die excuses slechts een formaliteit die nodig was om Nederland de portemonnee te laten trekken. Of zoals één van de potentiële subsidiegraaiers het subtiel tegen de minister uitte dit weekend: "Geen woorden, maar daden, minister."

Bent u er al klaar voor?

Het kostte een paar weken aan vergaderingen, overleggen, reparaties en Catshuisontmoetingen, maar vandaag gaat het dan echt gebeuren. De kabinetspionnen staan klaar in Suriname en onze zes palmboomeilanden en loper Rutte (of is hij meer een paard met zijn rare sprongen?, red.) schuift naar het Nationaal Archief om daar om 15:00 uur een toespraak over het Nederlandse slavernijverleden te houden en zeer waarschijnlijk namens de Nederlandse regering excuus aan te bieden. Een excuus waarmee het gezeik niet verstomt, want verscheidende actiegroepen zijn bij voorbaat ontevreden over hun gebrek aan input en onder meer Sint Maarten accepteert het excuus ongeacht de woorden van de premier niet. Om nog maar te zwijgen over de actievoerders met dollartekens in de ogen die welwillend de zweep over de culturele erfenis van hun voorouders halen in een poging een riante herstelbetaling op te strijken. Mensen die zo diep in hun slachtofferrol zitten dat ze Franc Weerwind alleen als nazaat van een slaaf kunnen zien en niet als minister. Het is voor iedereen duidelijk: Rutte's toespraak wordt geen afsluiting van dit verhaal, maar de start van een nieuw hoofdstuk vol gezeik dat de media en talkshows weer wekenlang vult. Gaat iemand daar nog sorry voor zeggen?
UPDATE: Suriname heeft er ook geen zin in.
UPDATE: Ketens om reaguursels in dit topic, u kunt daarrr verder.

Sorry lijkt het lastigste woord te zijn

Het lukt onze Prins Teflon maar niet om een excuses te organiseren. Normaal gooit hij een minister of staatssecretaris voor de bus, of treedt hij vlak voor de verkiezingen theatraal af. Een weekje extra demissionair is een luxe, een kabinet kan immers niet twee keer vallen. Ik heb totaal niet de illusie dat Mark Rutte in vier uur een taart kan bakken of in een half jaar fatsoenlijk excuses kan maken.

De excuses voor het slavernijverleden zijn nu al een dermate grote mislukking, dat het tij niet meer te keren valt. Er bestaat geen moment meer, of tekst, die deze impasse nog kan doorbreken. Elke uitspraak die nu nog geforceerd wordt, zal alleen maar verder kwetsen. Laat de race naar 19 december of 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 maar varen en wijk uit naar 200 jaar slavernijverleden. 

Ik ben ook trots. Europa en Noord-Amerika hebben een halfslachtige poging gedaan om slavernij af te schaffen. Helaas importeren we nog kinderarbeid, buiten we arbeidsmigranten uit en vieren een WK in Qatar. We horen op drie momenten stil te staan bij slavernij. Eerst herdenken, dan een korte viering van de juridische afschaffing om daarna weer een jaar wereldwijd te strijden tegen slavernij.

Snapt u het nog?

We moesten even twee keer kijken of we niet op DeSpeld zaten, maar het is toch echt waar. Zes Surinaamse stichtingen verschijnen vandaag in de rechtbank om via een kort geding te voorkomen dat het kabinet op 19 december excuses voor het slavernijverleden maakt. Dat klinkt toch alsof Wakker Dier zich hard maakt voor megastallen of de ChristenUnie een eigen pornosite begint. De stichtingen die zich al jaren inzetten voor de komst van een officieel Nederlands excuus proberen nu de rechter ditzelfde excuus te laten verbieden, omdat ze het niet eens zijn met de uitvoering. Ze vinden 19 december te snel en eisen dat het excuus pas op 1 juli 2023 wordt uitgesproken. Niet dat het echt uitmaakt, want het gaat nooit genoeg zijn. Deze clubjes gedragen zich als een bridezilla die al jaren haar bruiloft plant en op de belangrijke dag zelf constant teleurgesteld is omdat het resultaat niet kan tippen aan het onrealistische perfecte plaatje dat in haar hoofd zat. Ze willen zich zo graag nog één keer laten gelden dat ze compleet vergeten waar ze in de eerste plaats om streden. Het is een wedstrijdje ver pissen voor belangengroepen die onderling vergelijken wie het kabinet het diepste kan laten bukken, waarbij wraak een belangrijkere drijfveer lijkt dan erkenning. Eens kijken of de rechter zich vandaag weer mengt in de politieke agenda of dat deze Rupsje Nooitgenoegs toch met lege handen naar huis worden gestuurd. De zaak begint om 13:00 uur en live meekijken doet u hierrr. 
UPDATE: Rechter wijst, geheel volgens verwachting, de eisen af.

HOLLAND!

*Beste onderdanen, Weet u hoe het huis van Oranje nauwelijks met slavernij te maken had? Nee? Nou, wij ook niet. Of beter gezegd: nog niet. Want we laten het dus onderzoeken. Spannend hè? Wij zijn zijn zelf ook super benieuwd! Zodra we meer weten, laten we het horen.  *

*Nou doei,
Uw monarch *

PS Dat van die inteelt was maar een gerucht hoor. Oh ja, en we gaan niet naar de voetbal, want dat zou echt super ongemakkelijk zijn. En dat van die gasdeal is gelul. We willen hun vieze stinkgas geeneens.

****

Ja, wat wil je nou!

Als iemand in het kabinet serieus dacht dat ze met het aanbieden van excuses voor het slavernijverleden daadwerkelijk een boek vol zwarte bladzijdes konden afsluiten en er een einde zou komen aan het aanhoudende gezeur van de beroepsactivisten met een geërfd slachtoffergevoel, dan zat die er naast. Het wordt hoe langer hoe meer duidelijk dat niemand tevreden gaat zijn met de zelf geëiste excuses en sommigen laten duidelijk merken dat ze niet tevreden WILLEN zijn. Neem Reggie Baay, historicus en schrijver van Indische afkomst, die voor het uitspreken van de excuses al kritiek heeft op het gebrek aan aandacht voor de geketende geschiedenismensen uit het oosten. Kritiek die wel wordt uitgesproken tegenover de staatsomroep, maar niet in het gezicht van de premier. "Donderdag spreekt minister-president Mark Rutte op het Catshuis met betrokken organisaties over onder meer het uitspreken van de excuses op 19 december. Meerdere genodigden overwegen niet te gaan. Baay is uitgenodigd, maar gaat niet. 'Het is alleen voor de bühne. Het slavernijverleden in Oost-Indië is tot nu toe niet serieus meegenomen door het kabinet.'" Lekker schreeuwen aan de zijlijn, maar zodra de kans bestaat dat je gehoord wordt snel terugkruipen in de slachtofferrol. Als je vooraan staat als er een NOS-microfoon in de lucht slingert en wegloopt als het tijd is om zelf iets bij te dragen, strijd je alleen voor je eigen ego en daar hoeft helemaal niemand rekening mee te houden.

Sorry seems to be the hardest word...

Subsidieclubs die zich inzetten voor de nabestaanden van het slavernijverleden zien hun budgetten verdwijnen. Dadelijk heeft het kabinet de excuses uitgesproken en vervalt één van hun belangrijkste bestaansrechten. Dat moet de reden zijn waarom deze organisaties momenteel op alle Ruttiaanse slakken zout leggen en de aangekondigde excuses voor het slavernijverleden nu al trachten te ondermijnen. Een anonieme betrokkene klaagt bijvoorbeeld in het Parool dat het onhandig is dat een overleg op 8 december met organisaties in het Catshuis valt op de dag van de Surinaamse Decembermoorden. En de voorzitter van de Nationale Reparatie Commissie Suriname miept over het feit dat minister Franc Weerwind als afstammeling van een slaaf excuses komt uitspreken in Paramaribo, waarbij de organisatie dus weigert het kabinet als een persoonsoverstijgend rechtspersoon te zien, terwijl dat juist de reden is dat dit kabinet excuus aanbiedt voor activiteiten uit een ver verleden. Daarnaast is er gezeik over de datum, de afwezigheid van de koning, de beperkte betrokkenheid van de tienduizenden belangenclubs, de tijdslijn ("We lopen nu het risico dat de excuses niet worden geaccepteerd, omdat we daar in Suriname niet klaar voor zijn.") en de communicatie. Het probleem wordt onbewust samengevat door Joyce Sylvester van de staatscommissie tegen Discriminatie en Racisme: "Het voornemen is goed van het kabinet, maar die excuses moeten wel geaccepteerd worden." Nee, dat hoeft dus helemaal niet. Als je dusdanig vastgeketend zit aan de eigen slachtofferrol dat je excuses waar je zo lang om zeurde niet accepteert, omdat het niet helemaal volgens jouw script verloopt, dan is dat jouw probleem. Dit is geen Oscars-bedankwoordje waar alle betrokkenen bij naam genoemd worden, geen persoonlijke speech voor jouw specifieke subsidieclub, maar een breder excuus aan alle nabestaanden. Accepteer het en zet je ego opzij of Rupsje Nooitgenoeg lekker door; dit kabinet heeft al genoeg toegegeven. We gaan niet ook nog excuses voor de excuses maken.