We hebben onderhand piepende oren van de fluistercampagne tegen Omtzigt

Kijk, stukje boos rechts zuur van de baas van Pinkpop Jan Smeets (137) in de Volkskrant. Of althans, hij heet Jan Smeets en zo heet verder niemand, dus dat moet hem zijn. Of toch niet, ach, who the hell cares. Hoe dan ook, stukje zuur in kwestie is gericht TEGEN Pieter Omtzigt (CDA). En dat hoor je nou zelden, een anti-Omtzigt-geluid. Elk verstandig mens onthoudt zich namelijk van anti-Omtzigt geluiden aangezien Omtzigt zo’n beetje de enige was van 150 (!) Kamerleden die écht wat kritisch deed voor de mensuh waarvoor uitsluitend hulde, bloemen en sensibiliseringstoeslag (okee ook voor jou Renske Leijten). Jan Smeets echter heeft hét boek van Omtzigt gelezen en volgens Jan Smeets is dat boek een soort Ecce Homo meets het oeuvre van Thierry Baudet, oftewel zelfpijperij en autofellatio ter meerdere eer ende glorie voor & door de auteur in kwestie. 

Bovendien weet Jan Smeets: ‘veel’ van die door de toeslagenhorror getroffen ouders moeten niet zo janken want dat waren stomme fraudeurs terwijl Omtzigt het daar helemaal niet over heeft in zijn magnum opus. Right. En daarom moet ‘zonnekoning’ Omtzigt gewoon snoeihard een functie elders krijgen en snel een beetje. Aldus Jan Smeets. In de Volkskrant. Zou Jan Smeets een pseudoniem zijn van Bert Wagendorp? En doet Jan Smeets het met Fatima Dakmar? Pinkpop, bestaat dat eigenlijk nog? Heeft de echte Jan Smeets zich wel al laten vaccineren want hij klinkt er babyboomer & gepensioneerd genoeg voor? Vragen, vragen, vragen.

Elsevier Weekblad kwoot kwade tongen in de wandelgangen

"Pieter Omtzigt staat op het punt te breken met CDA", kopt Elsevier. De inhoud van het lange artikel: anonieme 'bronnen in de partijtop', een 'bron dichtbij het Kamerlid' en dingen die 'te beluisteren vallen in de partijtop'.' Niemand onder eigen naam of functie. En: "Omtzigt was zaterdag niet bereikbaar voor commentaar." Dat smaakt naar smerige Haagse spelletjes. De strekking van het artikel, dat aan Omtzigt allerlei gestes, aanbiedingen en tegemoetkomingen zijn gedaan door de partijtop maar dat hij maar niet wil happen, versterken het vieze smaakje. Er is zelfs een alinea waarin Omtzigt vergeleken wordt met de manier waarop Wilders uit de vvd vertrok.

Dat is een beroerde vergelijking. Wilders wilde ander beleid dan zijn partij. Omtzigt wil betere controle op de uitvoering van het beleid van zijn partij (en andere partijen). Over zijn controlerende taak is zijn eigen coalitie gevallen nadat het misdadige praktijken van Mark Rutte aan het licht bracht. En nu staat de Eik uit Enschede als een olifant in de formatiekamer: Wopkius Pilatus Hoekstra en Sigrid Kaag naaiden een zelfgeschreven motie van afkeuring aan het eigen pak voordat hun van Mark gescheiden wegen toch weer bij elkaar kwamen om een onbetrouwbare vorm van nieuw leiderschap in de oude zakken van Rutte 4 gieten.

Zolang Omtzigt bij het CDA zit (en zwijgt), is de positie van Hoekstra niet veilig maar is ook de toekomst van Rutte bij de vvd in gevaar. Want Omtzigt en Rutte dat gaat niet (meer), dus vvd en CDA ook niet. Wil de vvd met het CDA verder (in plaats van over links met acht splinters), dan moet Omtzigt eerst alsnog naar een functie elders worden gesensibiliseerd. Volgens het Elsevierverhaal hebben ze hem het ministerie van Sociale Zaken aangeboden. Hij zou wel gek zijn: Twee jaar tekeer gaan tegen de Belastingtop en dan als politiek verantwoordelijke moeten zorgen dat diezelfde ambtelijke misdadigers je helpen met het oplossen van een probleem dat onder Rutte kon voortwoekeren - dat overleef je niet tegenover de vierde schaduwmacht van een gecorrumpeerd ambtenarenapparaat.

Maar het CDA heeft haast: De clowns-act van de Jonge is uitgewerkt, Hoekstra is een onzichtbare partijleider in de tang tussen pluche en Pieter en de peilingen geven minus 4 aan na de toch al treurige 15 zetels op 17 maart. We hebben Omtzigt niet benaderd voor commentaar, maar we hebben wel een eigen idee: Zolang er geen Rutte IV geformeerd is (met het CDA er in), is er geen directe aanleiding tot opstappen. Omtzigt breekt pas met het CDA (of niet, dat kan ook gewoon) wanneer hij het zelf zegt, niet omdat een fluistercampagne vanuit de partijtop en de formatiekamers het tegen Elsevier mompelt zonder naam en toenaam. Ondertussen tikt Ruttes klokje. En dat van Hoekstra ook.

Er is voorshands alle reden om ernstig bezorgd te zijn

D66 heeft met een flinke winst op 17 maart het initiatief verworven in de verkenningen voor een nieuwe regering onder premier Rutte, wiens vvd zowaar nog groter werd dan in 2017. De kiezers van beide partijen hebben hun goedkeuring gegeven aan nog vier jaar verdere globalisering met het klimaat als speerpunt, bestuurlijke schaalvergroting in Brussel ten koste van soevereiniteit en klein-communale inspraak, en een zorgwekkend diep gecultiveerde desinteresse in het zorgvuldig bewaken en onderhouden van onze democratie en rechtsstaat.

Dat komt - deels - omdat de achterban van D66 en vvd geen individuele hinder ondervindt van deze bewegingen (of er goed van kunnen leven). Dat is niet per definitie laakbaar - we zouden het allemaal zo goed willen hebben als deze burgers. D66 is namelijk een partij voor mensen die ontiegelijk tevreden zijn met zichzelf. Hun kiezers zijn Citroën-rijdende NRC-lezers die de goedkoopste belbundeltjes bedingen. Boomers, dus, die bulken van het geld, op de bank en in afbetaalde koophuizen. En de vvd is ook zo’n partij geworden. Niet zo oud maar niet minder welvarend, iets minder consultancy en iets meer grootbedrijf, meer BMW en Audi dan Citroën en Tesla en liever gewoon KPN dan beknibbelen met Tele2, maar de gemene deler is dat het mensen zijn waar het goed mee gaat. Die geen recht hebben op toeslagen en dus ook het onrecht in die systemen niet meemaken. 

Het zijn mensen die toeslagontvangers sneller zullen minachten als pauperige ruifgraaiers, dan deze Belastingdienst-gedupeerden zien als burgers met gelijke rechten die door hun eigen overheid gekneveld en geruïneerd werden en worden. Het toeslagenschandaal leek in ieder geval op geen enkele manier van invloed op de verkiezingsuitslag: niemand houdt van het invullen van belastingpapieren of de vergunningen-bureaucratie voor een verbouwing, maar er hebben simpelweg te weinig mensen écht last van disfunctionerende overheidsonderdelen om voor een nieuw sociaal contract te stemmen. Eentje waar de naam van Rutte niet meer naast de voordeurbel van het Torentje prijkt.

Toch is die dankzij de vvd voort gloeiende veenbrand van bestuurlijke onverschilligheid een gevaar voor de sociale cohesie van dit hele land. Helaas hielden we onze laatste verkiezingen middenin een pandemie en daardoor behaalde Rutte - met zijn uiterlijke uitstraling als ervaren, stabiele leider - een geflatteerde zege omdat veel Nederlandse kiezers nou eenmaal graag hun eigen verantwoordelijkheid uitbesteden. Maar amper een week sinds die verkiezingen zijn de haarscheuren (of regelrechte breuklijnen) in ons bestuurlijke bassin alweer onmiddellijk zichtbaar. In anekdotes en incidenten die oppervlakkig lijken, maar tot diep in de bestuurslagen zijn doorgesijpeld en daar ongekende erosie aan de fundamenten van ons bestuurlijk en rechtsstatelijke systeem toebrengen. Erosie die niet zal worden afgestopt door nog vier jaar leiderschap van een partij die een maatschappelijke visie heeft afgezworen ten faveure van eigen lijfsbehoud.