Juist géén complotdenken dit

We gaan het één keer uitleggen. Deze column van Peter Middendorp in de Volkskrant (de krant die niet meer op X zit vanwege alle complotdenkers daar) is géén voorbeeld van complotdenken. Juist niet. Ten eerste is Peter Middendorp een bekende schrijver met diverse romans op zijn naam, niet een of andere omhooggevallen frietbakker zoals Leon de Winter van de Telegraaf (fout in de oorlog, wist u dat? Toevallig hè) die wekelijks lukraak op mag schrijven wat hij nou weer in zijn dikke duim tegenkomt. En zou een complotdenker over zichzelf schrijven "Of begin ik nu ook al in complotten te geloven?"? Natuurlijk niet. Peter Middendorp gebruikt de literaire techniek van het flirten met complotdenken, hij speelt een geraffineerd spel met feit, fictie en fantasie, dat snapt de Volkskrantlezer heus wel. Bovendien heeft hij ook betrouwbare bronnen, zoals Der Spiegel. En daarnaast is het echt niet zo gek te denken dat Rusland achter die aanslag door een Allahu akbar roepende Afghaan in München zit. Het is immers wel heel erg toevallig dat die aanslag net vlak voor de verkiezingen plaatsvond, niet? De afgelopen jaren ging er in Duitsland nooit iets fout met Afghanen of met Syriërs, het ging daar juist ontzettend goed met Afghanen en Syriërs, alle Duitsers zijn ontzettend blij met Afghanen en Syriërs, nou ja behalve sommige Duitsers dan, maar dat zijn nou net de Duitsers die in extreem-rechtse complotten geloven, en niet mensen zoals Peter Middendorp, die aan De Goede Kant Van De Geschiedenis staan en nooit te beroerd zijn om vragen te stellen over dingen die wel erg toevallig zijn. Bovendien. We moeten júíst vragen stellen, júíst nieuwsgierig blijven. Anders nemen de reptielen het over.

You can fool all the people some of the time and some of the people all the time, but you cannot zomaar weglopen als mensen je eigen realiteit tegen je gaan gebruiken

Eens in de zoveel tijd duikt her of der een stukje duiding op waarin beschreven staat hoe Drees (of was het Den Uyl) ver in de vorige eeuw al over migratie-inperking sprak - voordat Janmaat het deed, voordat Bolkestein de vvd er een rechts imago mee gaf, voordat Fortuyn er om werd vermoord, voordat Wilders het onderwerp onder de meeuwenvleugels nam. Nooit is er naar gehandeld en inmiddels is migratie voor links een diep verankerde morele aflaat (en een stok om rechts mee te slaan) en voor de vvd is het zelfs een vuig verdienmodel - de kabinetten Rutte zijn de laatste schakel in een zieke keten van mensensmokkel.

Netto, zo willen hullie van de overheid, de opiniepagina’s en de academie ons altijd doen geloven, is migratie van maatschappelijke meerwaarde. De tot grafieken en getallen gereduceerde zogenaamde succesverhalen botsen echter met een werkelijkheid die keer op keer iets anders laat zien, in uitkerings- en criminaliteitscijfers onder gevestigde generaties en in (krampachtig weggemoffelde) overlastcijfers over in overvolle azc’s opgehokte nieuwe gegadigden voor het Nederlanderschap. Om over de steeds zichtbaardere splijtzwam der islamisering maar te zwijgen.

De realiteit haalt de ideologische moraal altijd in. De snelheid waarmee de gemeente Utrecht van het door Eric van der Burg gelouwerde “breng ons uw stoelslapers” naar het onbeholpen “help, ze verzieken de publieke ruimte” is gegaan, is, nou ja: tamelijk hilarisch. Een kort en steil grafiekje met op de verticale as het Utrechtse enthousiasme en op de horizontale de Schaal van Je Verwacht Het Niet.

Problemen met migratie - specifieker de niet-westerse variant - zijn een genegeerde realiteit en dat is altijd al zo geweest.

Ontkenners hiervan roepen steevast dat er juist geen dag voorbij gaat zonder dat het asielbeleid, Marokkaanse criminaliteit of “””islamofobie””” op de voorgrond van het debat staan. Dat middenpartijen allemaal in de zwaartekracht van Planeet Wilders naar rechts getrokken zijn. Dat heel Holland zogenaamd dagelijks racistische drek over hun getinte landgenoten uitbraakt.

Quatsch. Tuurlijk, het kan altijd benoemd worden, maar critici brandmerken zichzelf sociaal en in de praktijk wordt door de verantwoordelijken geen enkele (maar dan ook echt geen énkele) serieuze poging ondernomen om migratieproblemen te remmen, de asielketen te ontstoppen of kansloze aanvragers daadwerkelijk terug naar Uitgeprocedeerdië te sturen, als ontmoedigend symbool voor al hun land- of continentgenoten die sparen voor een Europees gesubsidieerd smokkelbootje richting slaapstoel in Ter Apel: ‘Doe het niet, ze motten je niet en je mag toch niet blijven’. Zelfs overlastgevende veiligelanders (een term die beter is ingeburgerd dan degenen die het betreft ooit zullen worden) worden niet buiten getrapt.

Integendeel: een afwijzing van de aanvraag is het startschot voor een nieuwe procedure in een vicieuze cirkel van rechtszaken, gevoerd in een ook al (en mede door de uitwassen van de migratie) overbelast juridisch systeem, door advocaten die er op binnen lopen maar toch een vaandel van vroom activisme in hun mast kunnen hijsen.

Maar dit topic gaat helemaal niet over hoe beroerd het Miele-model van mensensmokkelaar Mark Rutte is, of over hoe generatie na generatie onderontwikkeling terug te zien is in sociaal/economische achterstand en criminaliteitscijfers. Het gaat ook niet over hoe deuglinks altijd alles tot racisme reduceert middels lelijke leolucassiaanse drogretoriek.

Het gaat over hoe het institutioneel ontkennen, bestuurlijk negeren of sociaal stigmatiseren van voor iedere burger met eigen ogen zichtbare problematiek een vorm van gaslighting is die heeft mede geleid tot een escalatie van wantrouwen in de overheid. Die escalatie is een uiterst vruchtbare voedingsbron gebleken voor complottheorieën, en de handelaars daarin.