Maatmails MH17 bewijzen: Ard van der Steur is koppige kasteelheer
Als de VVD Ard van der Steur ergens dankbaar voor moet zijn, dan is het misschien voor het feit dat Ivo Opstelten toch niet als de allerallerallerslechtste minister van Veiligheid en Justitie ooit de boeken ingaat. Nieuw bewijs daarvoor is vandaag geleverd door de Nationale Politie, die 231 bestanden met emails over de affaire George Maat op straat heeft gegooid na Wobwerk van de Volkskrant. Daar zit een hoop tussen wat we al wisten en waardoor Ard van der Steur nooit het debat over de kwestie had mogen overleven. Maar er is ook nieuw materiaal dat nog duidelijker laat zien wat een naar kunstje Van der Steur eindbaas George Maat heeft geflikt.
Om uw geheugen even op te frissen: op 22 april 2015 bracht RTL Nieuws naar buiten dat Maat tijdens een lezing over het identificatieproces van de slachtoffers van MH17 voor studenten gezondheidswetenschappen gevoelige informatie had besproken en foto's van lichamen van slachtoffers had laten zien. Van der Steur noemde, zonder dat hij wist wat er precies aan de hand was, de lezing van Maat diezelfde avond 'buitengewoon ongepast en onsmakelijk' en bood daar pas 9 maanden later labbekakkerige excuses voor aan.
Steur negeert advies (1)
In de vandaag gepubliceerde mails blijkt pas hoe pissed Van der Steurs eigen ambtenaren daar over geweest zijn. De politie liet de minister via de NCTV een dag later, voorafgaand aan een debat met de Kamer, weten dat de woordkeus te hard was en vroeg (pdf) hem tijdens het debat zich tenminste aan de feiten over het non-actief van Maat te houden: "Minister zal deze harde lijn vandaag niet herhalen. (zijn uitspraken van 22 april tegen de pers) Minister wilde vandaag/vanavond (bedoeld wordt: tijdens het debat) melden dat Maat niet langer werkzaam is voor LTFO. Politie heeft (via NCTV) Minister nadrukkelijk gevraagd dit niet te doen (en teksten te houden bij 'op non-actief' gesteld). LTFO moet eerst feitenonderzoek afronden en neemt zelf maatregelen." Ra ra politiepet wat Ard vervolgens in de Kamer vertelde: hij kondigde toch aan dat de samenwerking met Maat was beëindigd, wat veel vergaander is dan alleen op non-actief stellen.
Maar het wordt nog gekker. Na een bizar balletje balletje met concepten en eindversies werd professor Maat op 15 juni 2015 definitief uit het vliegtuig gegooid, ondanks het feit dat de SGBO (het team waar het LTFO onder valt en waar Maat dus zelf mee samenwerkt) dat niet eerlijk vond (pdf). Er kwam een brief (pdf) waarin aan de ene kant werd toegegeven dat door de leiding wat foutjes waren gemaakt, maar dat Maat aan de andere kant zelf ook iets te verwijten viel en dat hij daardoor niet meer werd ingezet bij het MH17-onderzoek.
LTFO overtreedt wet
Na het schrijven van die brief werd duidelijk dat de fotoset die op verzoek van LTFO-baas Arie de Bruijn was gemaakt, überhaupt nooit aan Maat (of wie dan ook) gegeven had mogen worden, omdat de Wet Politiegegevens overtreden wordt. "Dat punt zou dan nog een staartje kunnen krijgen", schrijft een anonieme ambtenaar (pdf). Hier is je staartje, anonieme ambtenaar. Wat Ard bovendien ook nooit aan de Kamer heeft gemeld, is het feit dat "het OM zich al eerder op het standpunt heeft gesteld dat het beeldmateriaal deel uitmaakt van het strafrechtelijk onderzoek en daarom niet getoond zou mogen worden."
Steur negeert advies (2)
Tja, reden genoeg voor een minister om eens rustig over de zaak na te denken, een keertje in de spiegel te kijken en professor Maat te bellen voor een goed gesprek. Dat vonden de ambtenaren van Van der Steur kennelijk al langer. Op 16 juli schrijft een jurist van de politie (pdf): De Minister is meermaals geadviseerd om de relatie met Maat te herstellen. Tot op heden weigert de Minister dit [zwartgemaakt]. De onvrede van Maat richting de Minister begint steeds meer uit te stralen op de politieorganisatie (en misschien ook wel de nabestaanden)." Tering Ard, in juli 2015 was je dus al meermaals geadviseerd om nou gewoon eens een keertje met Maat te gaan praten, en pas in januari 2016 kon je het met je bolle harses voor elkaar krijgen om 'sorry' te zeggen? Echt waar?
En zo zijn we aangekomen bij het probleem dat uit al de correspondentie, inclusief standaard wegmoffelreflexen bij ambtenaren (pdf en pdf) en een schofterig verzoek aan Maat om zijn muil (pdf) te houden, oprijst. Van een minister die persoonlijk niet goed op de hoogte is van een zaak (en in de Kamer beweert dat hij pas in de kerstvakantie van 2015 de stukken goed heeft bestudeerd), mag je namelijk verwachten dat hij het advies van zijn ambtenaren niet op basis van zijn eigen kaduke moreel kompas in de wind slaat. Dat deed Van der Steur toch en hij kwam er in de Kamer mee weg op 20 januari.
Toen steunden namelijk alleen de SP, PVV en VNL een motie van wantrouwen. Kamerplanten van alle andere partijen moeten de politiemails, deze en deze stukken eens goed doornemen en met nieuwe vragen voor Van der Steur op de proppen te komen. Wij kennen ministers die aan kleinere fouten gestorven zijn.