En de sleutel heet: Functie Elders

Bij de laatste verkiezingen mocht een lichting kiezers hun stem uitbrengen, die zich geen Nederland zonder premier Rutte kan herinneren. Ook als Rutte alles goed gedaan had, kun je het argument maken dat zoiets onwenselijk is. Zelfs de meest politiek gepolitiseerde democratie op aarde, de Verenigde Staten, hebben een houdbaarheid van twee termijnen voor hun president. Ingevoerd na Franklin D. Roosevelt, die na ruim 12 jaar presidentschap overleed in zijn vierde termijn. Waarom die limiet? Om benoemingen en positiebezettingen naast en rond het hoogste ambt in gelijke(re) tred te houden met de democratische balans, zodat de president geen al te lange schaduw over het bestuur van een land kan werpen.

In Nederland is Mark Rutte zodanig vergroeid met zijn "gave baan" dat zijn premierschap en "het belang van de BV Nederland" dat hij zegt te vertegenwoordigen, van tweeën een zijn geworden. Dat vindt nog steeds een vrij groot deel van de kiezers prima, maar het leidt óók tot de ongezonde situatie dat bepaalde geluiden en zienswijzen uit de samenleving steeds ondergeschikter zijn geraakt aan een eenkennig dominante politieke cultuur, of doctrine, zoals het onder Rutte is gaan heten. Erger nog is dat specifieke groepen burgers in de zwarte gaten in het politieke wereldbeeld van de vvd verdwijnen. Ter vergelijk: Als we twaalf jaar lang een SP-premier zouden hebben, hadden miljonairs en bankiers het lastiger gehad maar waren de gedupeerden in Groningen en zeker de Toeslagenouders misschien niet zo slecht af geweest als nu, en waren de zorg en arbeidsomstandigheden voor mensen die échte arbeid verrichten (dus niet de consultantsklasse of laptopkaste) zwaarwegender speerpunten geweest dan onder de kabinetten-Rutte. Als metafoor: Iedere partij heeft zijn eigen ideologische stokpaardjes en die dragen op hun beurt allemaal hun onvermijdelijke oogkleppen. Dat is niet erg, zolang de politieke draaimolen zich maar met vele paardjes blijft vullen - en dat is al heel lang niet het geval.