Geenstijl

De Eerste Kamer stemde afgelopen week in met de wet die het voor de inlichtingendiensten mogelijk moet maken om grote hoeveelheden internetverkeer via de kabel af te tappen. VVD, PVV, CDA, SGP, PvdA, 50PLUS en OSF bleken voor deze aftap- en/of sleepnetwet. Alleen SP, D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren lieten zich niet overtuigen. “De bescherming van de nationale veiligheid en het bijdragen aan de internationale rechtsorde, waaronder bijvoorbeeld de bescherming tegen terrorisme, de bescherming van het hightechbedrijfsleven en de overheid tegen cyberaanvallen, vergt modernisering van de wet”, zei verantwoordelijk minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) eerder over de wet. Toch nog een succesje voor Ome Roon, die kan terugzien op een tamelijk kleurloos ministerschap vol teleurstellingen en tegenslagen.

Volgens privacy-activisten kleven er grote bezwaren aan de wet. Een van die bedenkingen is dat de overheid met dat digitale sleepnet door uw persoonlijke data gaat: email, social media, mobiele telefoon, ze kunnen overal bij. Ook vervelend voor journalisten, advocaten en anderen die zich bezighouden met gevoelige informatie. Daarnaast wordt de informatie drie jaar bewaard. Zoals u weet is ICT en Rijksoverheid een ongemakkelijke combinatie. Er zijn meer bezwaren, die kunt u allemaal tot u nemen in deze handige FAQ. Gelukkig is er nog de Commissie Stiekem. De club van fractievoorzitters in de Tweede Kamer die regelmatig onder grote geheimhouding al dan niet op eigen verzoek met AIVD en MIVD om de tafel zit. Checks en balances zijn dus in orde. Nou, nee dus. Voorzitter Halbe Zijlstra (VVD) van de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten zoals deze officieel heet, stuurde dinsdag (toevallig de dag van de stemming in de Eerste Kamer over de sleepnetwet) het jaarverslag 2016 van de Commissie Stiekem naar de Tweede Kamer. Dat is weinig vrolijk makende lectuur. Zo bleek het geheime jaarplan van de AIVD voor de fractievoorzitters onleesbaar. “Het abstractieniveau van het jaarplan is te hoog, en begeeft zich te veel op macroniveau.” Bovendien willen de fractievoorzitters meer inzicht ‘in knelpunten en afwegingen die de AIVD moet maken’. Ook wil de commissie dat de diensten de informatie over de begrotingen aanscherpen. Zijlstra schrijft dat ze bepaalde stukken eerder moeten aanleveren om optimale controle mogelijk te maken. Zorgwekkender in het verslag is dat de helft van de fractievoorzitters in 2016 niet kwam opdagen voor de vergaderingen! Maar met het aannemen van de aftapwet zal dat gelukkig veranderen, de Tweede Kamer laat niet over zich heen lopen. Nou, nee dus, de Nationale Vergaderzaal besloot vorig jaar de Commissie Stiekem te verkleinen tot de fractievoorzitters van de vijf grote partijen, eventueel aangevuld met roulerende twee kleine partijen. Resumerend: per 1 januari 2018 gaat een wet in die uw zoekgeschiedenis, zorgvuldig opgebouwde pron-collectie en elke digitale scheet inzichtelijk maakt voor de inlichtingendiensten en dus de overheid. Een overheid die die informatie ook nog eens drie jaar lang mag bewaren op die kapotveilige servers van ze. En dat schattige makke lammetje dat u ziet is de Tweede Kamer die het allemaal wel best vindt. Gelukkig nieuwjaar, gelukkig 1984!