Professor in NRC: 'Betonschaar = schuld witmang'
U dacht misschien dat alleen Rob Wijnschenk en zijn kameraden het medicijn tegen de waan van de dag waren. Maar ook het eerbiedwaardige NSB Handelsblad doet tegenwoordig aan analyses van actuele gebeurtenissen op het moment dat ze al lang niet meer actueel zijn. Dit keer hebben ze ene Hans Siebers bereid gevonden zijn plasje te doen over betonschaargate. Hans heeft namelijk wel een verklaring voor het geweld tegen homo's door Het is groeiend nationalisme dat homohaat veroorzaakt
Stop met dat collectief verdacht maken van mensen met een migratieachtergrond. Het zijn niet cultuurverschillen die tot conflicten leiden; het is eerder andersom, meent Hans Siebers.
GS: Dit is NRC-codetaal voor 'dit wordt een lang en pijnlijk (voor de lezer) stuk'. Dat klopt.
Volgens de statistieken maken mensen met een migratieachtergrond zich relatief vaak schuldig aan criminaliteit, zie onder andere het geweld tegen een homopaar onlangs in Arnhem. De discussie over een vermeend gebrek aan integratie is weer opgelaaid. De verklaring wordt gezocht in de culturele achtergrond van de betrokkenen.
GS: Yup.
Dat doet ook Jan Jaap de Ruiter in zijn bijdrage in NRC van 7 april door te graven naar de Marokkaanse wortels van veel van deze geweldplegers. Dergelijke nationalistische verklaringen gaan gemakshalve voorbij aan de wetenschappelijke literatuur erover.
GS: Jan Jaap de Ruiter. Inderdaad een soort extreemrechtse PVV-nazi. Nou zijn wij wel tering benieuwd naar die wetenschappelijke literatuur.
In studies zoek je vergeefs naar een onderbouwing voor de stelling dat crimineel gedrag zou voortkomen uit de culturele achtergronden van de geweldplegers. In een studie van het Verwey-Jonker Instituut en Movisie getiteld Jeugdcriminaliteit onder migranten (september 2016) laten de auteurs zien dat de oververtegenwoordiging van migrantenjongeren in de criminaliteitsstatistieken vooral van Nederlandse makelij is in plaats van geïmporteerd uit Marokko of elders.
GS: Wij zochten ook naar die onderbouwing en pakten er een studie van het Verwey-Jonker Instituut en Movisie getiteld Jeugdcriminaliteit onder migranten bij. Pagina 75: "De houding jegens het gebruik van geweld is veel opvallender. Zowel eerste als tweede generatie (sic) staan positiever tegenover het gebruik van geweld dan jongeren zonder migrantenachtergrond." Wij bladeren even door, naar pagina 76: "We kunnen dus concluderen dat zowel de sociaal economische status van de migrantengezinnen als de culturele achtergrond een rol spelen."
Het zijn niet zozeer de culturele achtergronden maar de lokale omstandigheden die hen op het slechte pad brengen. Dan gaat het om de wijken waarin ze opgroeien, de contacten die ze opdoen, gebrek aan sociale binding en controle, problemen op school en dergelijke.
GS: Contact, koeien! Meneer Siebers! Wij hebben net geciteerd uit het rapport dat u nu parafraseert. We herhalen. "We kunnen dus concluderen dat zowel de sociaal economische status van de migrantengezinnen als de culturele achtergrond een rol spelen." U gaat gemakshalve voorbij aan de wetenschappelijke literatuur erover.
Maar waar komt geweld, specifiek tegen mensen die hun homoseksualiteit uiten, vandaan?
GS: Wij noemen maar wat. Wat dacht u van zowel de sociaal economische status van de migrantengezinnen als de culturele achtergrond?
Ik pleit ervoor de verklaring niet zozeer te zoeken in vermeende homovijandige normen en waarden die migranten met zich mee zouden hebben gebracht en hier uitdragen, maar in het oplevend Nederlands nationalisme.
GS: Daar waren we al bang voor.
Die opleving hebben we tijdens debatten in de aanloop naar de verkiezingen nog kunnen waarnemen. De nationalistische stelling dat de Nederlandse identiteit zou worden bedreigd, vormde daarin een standaardonderdeel.
GS: Dat is natuurlijk wat die betonschaarjongeren in de weken voor 15 maart de hele tijd gedaan hebben. Verkiezingsdebatten volgen.
Wetenschappers als Jan Willem Duyvendak hebben aangetoond dat vermeende tolerantie van homoseksualiteit centraal staat in verhalen over de Nederlandse identiteit in media en politiek. Universele liberale waarden als tolerantie worden zo voorgesteld als typisch Nederlands. Semin Suvarierol heeft laten zien hoe beelden van kussende mensen van het gelijke geslacht worden ingezet in materiaal voor inburgeringscursussen om migranten op het hart te drukken dat dat typisch Nederlands zou zijn. Dus wen er maar aan.
GS: Okee. Vroeger waren we hier niet aardig tegen homo's en nu is het nog steeds niet perfect maar wel een stuk beter. Best wel fijn dat we daar trots op zijn, in plaats van ons daarvoor te schamen.
Deze nationalistische voorstelling van zaken creëert een tegenstelling tussen mensen met een migratieachtergrond, die moeten integreren vanwege hun vermeende afwijkende culturele achtergronden, en Nederlanders die dat niet hoeven. Daarin wordt de verdenking uitgesproken dat migranten niet tolerant zouden zijn ten opzichte van homoseksueel gedrag.
GS: Dat is niet echt een verdenking. U moet anders even aan Jasper en Ronnie gaan vragen of migranten tolerant zijn ten opzichte van homoseksueel gedrag.
Die tegenstelling wordt door politici keer op keer op de spits gedreven. En zet vervolgens aan tot conflicten in de klas en op het werk, als medestudenten en collegas die tegenstelling en verdenking overnemen, zo laat onderzoek zien. Collegas en studenten zonder een migratieachtergrond verdenken hun collegas en medestudenten met een migratieachtergrond dan van homohaat. Op hun beurt reageren zij dan door te beweren dat Nederlanders net zo erg zijn. Of ze gaan argumenten zoeken tegen homoseksualiteit.
GS: Ah dus bij jullie in Tilburg is diversiteit ook al geen feestje. Ik zou eens gaan klagen bij de director mastertrack management of cultural diversity. Oh crap.
Het zijn deze conflicten die sommige mensen er daadwerkelijk toe aanzetten om zich anders te gaan gedragen en andere ideeën te gaan koesteren. Om zich te verdedigen gaan sommige mensen met een migratieachtergrond dan graven in hun eigen afkomst om argumenten te vinden die als munitie in conflicten kan worden ingezet. Het zijn juist die conflicten die ze daartoe beweegt, en als je munitie zoekt in je achtergronden, dan vind je die ook.
GS: Nu zegt u eigenlijk zelf ook dat het aan afkomst ligt. Want als er niets te vinden was, dan had dat graven ook geen zin.
Wat me opvalt is de grote mate van zelfbeheersing die studenten en collegas met een migratieachtergrond in zulke botsingen aan de dag leggen. Meestal zwijgen ze. Maar dat geldt niet voor allemaal; sommigen radicaliseren en nemen de provocatie op.
GS: Dus zelfs onder de succesvolle migratie-achtergrondiërs die op de Tilburg University belanden (je gunt het niemand, red.) zitten 'radicale' 'provocerende' homo-haters. Zijn we lekker mee. Wij dachten dat het alleen die rotjochies die om 4 uur 's nachts op straat met betonscharen rondhangen waren.
Nationalistische verhalen over cultuurverschillen worden zo een self-fulfilling prophecy omdat ze de geschillen in de samenleving veroorzaken die daadwerkelijk tot normafwijkend gedrag leiden. Het zijn niet de cultuurverschillen die tot conflicten leiden, het is eerder andersom.
GS: Ja. Conflicten leiden tot cultuurverschillen. En die conflicten komen allemaal doordat er eens een keer een foto van een paar homo's in een inburgeringsfolder stond. Hoeveel homeopatische verdunning is er door de hersenpan van de schrijver van zoveel kolder heen gegaan zeg?
Als media en politiek zouden stoppen met collectieve verdachtmakingen tegen mensen met een migratieachtergrond, zou dat een grote bijdrage leveren aan het voorkomen van wat er onlangs op die brug in Arnhem is gebeurd. Laten we hopen dat deze wens geen brug te ver is.
GS: En zo zijn we bij de gewenste conclusie. Schuld van de media. Slechte grap (ten koste van Nelson Mandela!) en het bakfietspubliek kan tevreden de courant dichtvouwen. Over twee weken lezen we de factcheck wel.