Het is een van de vreemdere fenomenen in onze tijd van continentale maakbaarheid. Simpele, fundamentele en onweerlegbare boerenwaarheden worden met ideologische hoogmoed overboord gezet, waardoor we onszelf vastnagelden in projecten waarvan de meest basale premissen gewoon niet klopten. En zo verenigde de euro bijvoorbeeld de Grieken, bij wie belastingontduiking al sinds hun Ottomaanse overheersing een pijler van de cultuur is, onder dezelfde munt als de fiscaal zindelijke Duitsers. Vandaag een mooi interviewtje in De Volkskrant met Joseph Stiglitz. Klinkt als een Oostenrijker die kindjes opsluit in de kelder, maar het is een econoom en Nobelprijswinnaar. Een soort Jesse Klaver dus, maar dan anders. Hij bracht onlangs het boek '
De euro - Hoe de gemeenschappelijke munt de toekomst van Europa bedreigt' uit, en mag nu even een
pagina lang de onheilige drie-eenheid Wilders/Roos/Baudet in de kaart spelen. Komen die kwoots. "
Als econoom beschouw ik de euro als een reusachtig experiment in de werkelijkheid. Het is een test voor wat er gebeurt als je één munt invoert voor negentien verschillende landen. (...) Het gelijk van ons, de critici, is sinds 2010 elk jaar opnieuw bewezen. De Europese Commissie bleek met haar optimistische voorspellingen zes keer op rij verkeerd te zitten. (...) Vroeger, toen elk Europees land nog zijn eigen munt had, konden ze die in reactie op een crisis devalueren. Griekse vakanties, olijven en feta werden daarmee goedkoper. De export steeg, de concurrentiepositie en de handelsbalans herstelden zich. Weg crisis. Maar de euro is als een kruis waarop landen zich vrijwillig laten vastnagelen. Griekenland kan zichzelf niet langer uit zijn crisis devalueren. Blijft over de pijnlijkste oplossing: 'interne devaluatie', economen-taal voor een radicale verlaging van de levensstandaard. En zelfs dan is het de vraag of de economie zich herstelt."
De EU is
uiterst slinks te werk gegaan. Het voerde de euro in voordat er sprake was van een politieke unie, wetende dat de euro alleen kon overleven als er een politieke unie zou volgen. Op deze manier probeerde het Europa de politieke unie in te chanteren, maar helaas, de realiteit is weerbarstig. "
[De euro] brengt het Europese project niet in een stroomversnelling, zoals de bedoeling was, maar ondergraaft de gedroomde eenheid. Bevolkingen komen tegenover elkaar te staan. Oude kloven worden vergroot. Was de Duitse economie in 2007 nog ruim 10 keer zo groot als de Griekse, in 2015 is dat al 15 maal. Het kan met recht gesteld worden dat Europese natiestaten nu vijandiger tegenover elkaar staan dan voor de EU zich ermee ging bemoeien, maar nog altijd wordt volgehouden dat de EU de Europese vrede geconsolideerd heeft. Kortom, je kunt tekentafel-achtig
social engineren wat je wil, vroeg of laat wordt de foute premisse blootgelegd. En dan is de prijs hoog.
