Geenstijl

INZENDING. UIT DE MAIL. ANONIEM GEPLAATST MAAR NAW BIJ REDACTIE BEKEND Nou breekt m’n oerhollandsche klomp. Als journalist en researcher met een bijzondere interesse voor de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, heb ik in de afgelopen jaren een reis gemaakt langs een generatie voor wie de herinneringen van de oorlog geen zwart-witfoto's zijn, maar levensveranderende ervaringen. Nog dagelijks galmen de echo’s uit een ver (weggestopt) verleden na bij hen die het meemaakten. De meesten hebben hun gruwelijke belevenissen meer dan 70 jaar later nóg op hun netvlies gebrand staan. De mensen die ik sprak, van Majdanek-bewakers tot Auschwitz-overlevenden, hebben - zonder uitzondering - slechts één boodschap: Nooit. Meer. Oorlog. Leef in harmonie met elkaar. En toen was zij daar... Onbenullig kind, product van de Facebook-Twitter-Instagram-en-wat dies meer zij-generatie. Je begeeft mij nu op mijn terrein en zodoende klim ik met tegenzin in de pen - ik mijd dit soort door emoties gedreven, onbezonnen acties liever - en dien ik je van repliek. Je bent klaarblijkelijk vervreemd van elke kennis rondom 4 mei, alsook überhaupt diepgang, met je duckfaceboodschap, met je droevige geen 4 mei voor mij kleurplaat. Als je ook maar één greintje respect in je opgemaakte en aandachtsgeile donder had gehad, dan had je je statement lekker voor jezelf gehouden en er niet zo mee te koop gelopen. Maar nee hoor, je wilt even over de ruggen van een kleine 60 miljoen oorlogsslachtoffers je one minute of fame claimen. Je bent toch niet verplicht om slechts één dag per jaar héél eventjes je ego aan de kant te zetten en respect op te brengen? Juist de vrijheid waarmee je deze actie onderneemt, heb je te danken aan ‘hen die vielen’, muts. 4 en 5 mei is tot een obligaat multicultiverhaal verworden. Omdat onze samenleving sinds 4 mei 1945 niet meer uit louter roomblanke, blonde und blauaugige kaaskoppen bestaat, wordt er een 20-tal excuusmarokkanen (een deel was niet eens Marokkaans, maar Algerijns) bijgesleept, die in Zeeland nog geen schot gelost hebben en de hakken verkeerd om in het zand zetten om asap naar het op dat moment nog vrije Frankrijk te ontkomen. Als ‘dank’ voor deze erkenning van de Marokkaanse bijdrage werd er door onnozele jongens een paar jaar geleden met bloemenkransen gevoetbald en werden momenten van bezinning verstoord. Begrijp me niet verkeerd; het is goed om aan te kaarten dat er niet alleen in het oerhollandsche, maar ook daarbuiten oorlogsslachtoffers zijn gevallen en dat er ook meer ruimte komt voor andere verhalen rondom de oorlog.

Toen mijn lieve oude demente oma vorig jaar op 93-jarige leeftijd overleed, liet ik een paar extra tranen voor haar broer Jan die als marinier op 27-jarige leeftijd op kosten van de Japanners een reis langs de Birmaspoorlijn kreeg, om uiteindelijk drie maanden voor het eind van de oorlog in Japan te verrekken. Hij rust nu, ver weg in een land van waar hij eens ter wereld kwam, in een urn op het ereveld Menteng Pulo bij Jakarta, alwaar ik hem in mijn leven een keer zal gaan bezoeken. Oma was de laatst nog levende link naar hem. Lange tijd dekten oma’s ouders na de oorlog ook voor Jan de tafel, voor het geval dat hij tóch terug zou keren. Tevergeefs. Ook zijn lotgenoten en hijzelf behoorden tot een lang vergeten en onderbelichte groep, waar gelukkig mettertijd meer aandacht voor kwam. Je wilt verandering en aandacht voor anderen, wellicht vergeten groepen door publiekelijk 4 mei te boycotten? Zo dien je geen discussie op gang te brengen, onnozelaar, respectloze vlegel. Over die verbreding van onze herdenkingscultuur gesproken: lees je eerst maar eens in hoe de opa’s van onze bergdorpberbers in Franse dienst rond 18 mei 1944 op vakantie gingen in de omgeving van het zojuist veroverde Montecassino, om eens even een lekker rechts-opperend en selectief voorbeeld te geven. Nouja, selectief voorbeeld? Een klein jaar later flikten onze be(v)rijders hetzelfde kunstje weer, maar toen wat dichter bij de Reichstag. Shame on you if you fool me once, shame on me if… Nouja… Nu de oorlogsgeneratie grotendeels is opgedroogd, is het belangrijk dat er meer invulling aan 4 mei gegeven wordt, om deze dag niet in een betekenisloze repetitie te laten veranderen. Dat is - helaas - het enige zinnige wat je aankaart. 5 mei is reeds een lege tweede Koningsdag geworden, een legitimatie om te zuipen en te feesten. Omdat wij nooit onderdrukt zijn geweest, zijn kreten als 'Vrijheid is niet vanzelfsprekend' makkelijk praten, vanaf het hoge, droge pluche. Het is niet anders. Als er één les is die uit een oorlog - helaas tevergeefs, zie heden - getrokken kan worden, dan is het juist dat men toenadering tot elkaar moet zoeken, en je niet recalcitrant op je eigen eiland moet gaan zitten. Helemaal niet in deze tijd van een opwarmende Koude Oorlog, een inmiddels Arabische Winter (duurt nu toch al zo’n vijf jaar) en radicalisering in alle hoeken en all around the globe. Toon daarom een beetje respect voor en op 4 mei, wil je, ook al ben je het niet eens met de invulling van de enige nationale herdenkingsdag, die ons land - helaas - rijk moet zijn. Niet alleen voor mijn oudoom Jan die er ook niets aan kon doen dat hij toevallig Nederlander was, omkwam en herdacht wordt, maar voor álle omgekomen oorlogsslachtoffers. Dus ook de Nederlandse. Kaart je herdenkingsonvrede voortaan op een constructieve manier aan en zoek een andere vorm van invulling van deze bijzondere dag, in plaats van een boycot. [NAW BIJ REDACTIE BEKEND]