Geenstijl

Het vervelende aan geschiedvorsing is de pijnlijke realisatie dat er na grofweg 1800 helemaal geen deugdelijke nieuwe ideeën zijn bedacht in de politiek. Tot die trieste realisatie komt men al snel na het lezen van "Aan het Volk van Nederland", het geruchtmakende pamflet van de Overijsselse baron Joan Derk van der Capellen tot den Pol uit 1781, prachtig verzorgd, ingeleid en in de tijd geplaatst door historicus Ewout Klei. tl;dr van het pamflet: vriendjespolitiek is kudt, persvrijheid is toppie, inmenging van buitenlandse autocraten is kudt, burgers die zelf de politiek regelen zijn toppie. Heel actueel dus: tegen Erdogan en de geitenneukers, tegen de baantjescarroussel van de PvdA, voor referenda en voor het vrije woord om overal maar wat van te vinden zonder gehinderd te worden door de lange arm van de wet. VdCtdP legt dit uit aan de hand van een historische schets, waarin hij met zevenmijlslaarzen door de Nederlandse geschiedenis loopt. Belangrijk is dat het mis gaat met de burgers van ons gezellige Rijndelta, zolang men zich plooit naar boze heersers van buitenaf en de burgers hun oortjes te veel laten hangen naar de wensen van de vorst. Als hij nu geleefd had, zou hij er ongetwijfeld nog een stukkie aan hebben toegevoegd over de ademocratische EU-macht die nu in Brussel in de oude paleizen van de Habsburgers huist.

Het werk van VdCtdP ontstond in een bijzondere tijd. Dat er in grofweg 25 jaar eigenlijk de basis is gelegd van een moderne samenleving van gedeelde macht, checks & balances, gewetensvrijheid, secularisme en persvrijheid is bijzonder te noemen. Ook het fundament, een gezonde burgerlijke middenklasse als basis van de politiek, in plaats van een raar goddelijk koningschapsidee. Zeker in het licht van de mate waarin we de twee eeuwen daarna onszelf als naakte apen hebben verloren in idioterie als nationalisme, fascisme, socialisme of het baseren van de politiek op een zieligheidsklassement van exotische kleurlingen en andersneukenden. Als in 1791 Thomas Paine zijn magistrale “Rights of Man” publiceert en daarmee eigenlijk voorgoed afrekent met de de kerk en de monarchie, als Mozart met Die Zauberflöte de mystieke menswording voorgoed uit de kerk en in de cultuur tilt is het eigenlijk wel zo’n beetje gedaan met de politieke ontwikkeling van de mensheid. Wat die 18e eeuwse schrijvers zo goed begrepen was het feit dat politiek altijd aankomt op burgerlijke verantwoordelijkheid. Een gezonde samenleving werkt alleen als de macht zo geleidelijk mogelijk verdeeld is en zoveel mogelijk onderworpen aan de - niet-beroepsmatig politiek actieve - vrije burgers. Middels volksvergaderingen, raadplegingen en verkiezingen voor van alles en nog wat wordt er tegenwicht geboden aan de eigenlijk heel normale neiging dat macht zich concentreert in de grootste bavianen van de apenrots. Eigenlijk is elke ideologie die er na de 18e eeuw ontwikkelt is een poging om de burgerlijke verantwoordelijkheid te ontlopen. Het op de Hegeliaanse dialectiek gestoelde Marxisme ontneemt de mens zijn verantwoordelijkheid door hem slachtoffer te maken van geschiedenisprocessen veel groter dan hemzelf. Het op de rommel van de faculteit sociale wetenschappen gebaseerde managersbeleid reduceert mensen tot aapjes die in 78% van de gevallen op het rode knopje drukken als je ze een plaatje van een gnoe laat zien. Zelfs het perfide marktdenken van de “neoliberalen”, waarbij individuele zelfredzaamheid tot deugd is verheven, is een negatie van die burgerlijke verantwoordelijkheid, door alles maar op onzichtbare marktkrachten af te schuiven. Kutleven? Dat betekent niet dat de gemeenschap heeft gefaald, maar de markt, redeneert de domme neoliberaal, maar dat is natuurlijk onzin. Ook grijpt men graag terug op religie, die burgelijke verantwoordelijkheid buitenspel zet door te appelleren aan verzonnen hogere machten. Onderwerping aan de islam is daar een mooi voorbeeld van: als je achter alles bismillah of inshallah zegt, ben je geen burger, maar een onderdaan. Geen wonder dat bij de Azarkans, bukmameluk Dibi en andere etnodrammers het altijd iemand is die voor het falen verantwoordelijk is: het burgerschapsideaal heeft de Atlas en de Rif nooit bereikt en is ook nooit geëist toen de Atlas en de Rif naar Nederland kwamen, omdat in de opgelegde ideologie van de muliticultuur de islamitische afschuifmoraal even veel waard is als het westerse, liberale en wellicht wat protestantse model van burgerlijke verantwoordelijkheid. Tot zover enkele losse observaties over de politiek. Terug naar Van der Capellen tot den Poll. Hij was een stokebrand, een radicale baron die met schotschriften de politieke cultuur van zijn tijd opschudde. Het zou getuigen van valse arrogantie als ondergetekende u nu ook nog eens zou gaan vertellen waarom u het pamflet moet lezen: dat hebben Klei, Theodor Holman (inleiding) en Geerten Waling (nawoord) al zo goed gedaan dat daar maar weinig aan toe te voegen is. Nee, in de beperkte geboden ruimte hier volstaat het om een enkele opmerking te maken over het karakter van Van der Capellen tot den Poll en waarom we juist provocerende regenten moeten hebben. Laten we beginnen met een citaat van Holman, die met een op de roze burelen goed ontvangen opmerking de ‘raddraaiers der redelijkheid’, zoals VdCtdP, maar ook latere navolgers als Theo van Gogh en Pim Fortuyn (die homoflieft was op de baron en ook een pamflet met dezelfde titel schreef) typeert: “Wat alle raddraaiers eveneens bindt, is dat ze menen dat hun gelijk, hun visies, coûte que coûte moet worden uitgedragen. En het uitgangspunt is dan altijd: ‘Vrijheid’”. VdCtdP legt het zelf ook nog eens even helder uit in een analyse van Willem van Oranje die als een verdediging van referenda en democratische controle gelezen kan worden: “Wij kunnen hieruit leren, dat de volken, willen zij hun vrijheid behouden, steeds waakzaam moeten zijn en in geen sterveling - wie het ook is - een onbeperkt vertrouwen moeten stellen. Integendeel, zij moeten ieder die enig gezag en macht in handen heeft, maar vooral die vorsten en leiden van hoge geboorte, wel degelijk wantrouwen, en hen steeds in het oog houden, omdat de ondervinding van alle tijden, van het begin der wereld tot op onze dagen aan toe, geleerd heeft, dat zelfs de beste mensen doorgaans zwak genoeg zijn om de hun toevertrouwde macht te willen vergroten. Het heersen is zoet! Waakt dan landgenoten, en gij zult vrij blijven!” Ontnuchterende woorden, in tijden waarin we een groot deel van de politieke macht hebben weggegeven aan ongekozen Eurocommissarissen en ons op het hoofd laten zitten door besnorde snelwegenbouwers aan de Oostgrenzen van het Europese Rijk. Wat ook beangstigend is, is dat de oplossing gezocht wordt in een “sterke man” die tenminste “zegt waar het op staat”. Ongedurig met het falende democratische proces wordt er aansluiting gezocht bij rattenvangers die zelf ook niet in het minste geïnteresseerd zijn in het respecteren van burgerlijke participatie in het bestuursproces. Ah well. De permanente waakzaamheid, zoals Van der Capellen bepleit, is voor de meeste mensen onbereikbaar: te dom, te onverschillig, tezeer gefocust op de volgende aflevering van Boer Zoekt Vrouw. Het maakt misschien een beetje moedeloos dat het grootste deel van de mensen het liefst achter de eerste beste vlag aanrent, waardoor het fascisme, de onverschilligheid en de politieke verlamming genadeloos kan toeslaan, in elke cultuur. Of het nu populisme of islamisme is (of, dat is helemaal leuk, islamitisch populisme zoals dat van AK-partij of het moslimbroederschap), dat doet er dan niet zoveel meer toe: als de burgerlijke middenklasse boos, teleurgesteld en door de elite machteloos gemaakt is, slaat die klasse massaal de fascistische weg in. Dat er blanke provincialen, verdedigers van “Ons Nederland” die met zwarte banieren vol Engelse slogans en Duitse politieke helden “hun kenne geeneens nedelans prate” aangeven als reden om een AZC in de fik te steken is minstens net zo vervelend als de Blut & Boden-ideologie die schandalig populair is onder derdegeneratie Nederturken, om van de Salafistische islamopvatting nog maar te zwijgen. Extremistische moslims zijn immers ook weinig anders dan besneden Nazi’s: iedereen die streeft naar een monoculturele staat onder leiding van profetisch Führung, waarbij mannen krijgers zijn, de vrouwen broedkippen en andersdenkenden kandidaten voor zuivering zijn, is een fascist. Het verlichte burgerschapsideaal is in tijden van groeiende ongelijkheid, een krimpende middenklasse en een import van een onderklasse - al in de ban van het islamitisch fascisme - er nog nooit zo slecht aan toe geweest sinds de jaren ’40 van de vorige eeuw. Helaas dringt dat niet door bij de potentaten in Brussel en Frankfurt die met een combinatie van ongeremde migratie en een begrotingsbeleid dat alleen de bovenklasse bevoordeelt er een monster gecreëerd wordt. Integratie gaat ‘m ook niet worden, want integreren kan alleen in een groeiende middenklasse, niet in een afbrokkelend economisch systeem. Geen wonder dat de heilloze Peroxidegermaan met kleuterachtige debattechniekjes en een op een partij gelijkende organisatie van kopschoppers, kleine oplichters en gefrustreerde platte petten zo ver kan komen; met werkelijk burgerschap heeft het helaas verschrikkelijk weinig van doen. Kortom, we verdienen onze eigen politieke erfenis niet; de heldere, verlichte burgerschapsidealen van het einde van de 18e eeuw sneuvelen hopeloos in het licht van het menselijk tekort en de gemakzucht van verlammende ideologiën die de burgers het denken uit handen nemen. Sluiten we af met de geniale paragraaf van VdCtdP over de persvrijheid, juist vandaag belangrijk in verband met het akkefietje tussen vrijwoordwinnaar Ebru Umar en Ziegenficker Erdogan: 'Zorg voor de vrijheid van drukpers, want zij is de enige steun van Uw nationale vrijheid. Als men niet vrij tot zijn medeburgers kan spreken, en hen niet bijtijds kan waarschuwen, dan valt het de onderdrukkers van het volk al zeer gemakkelijk hun rol te spelen. daarom is het dat zij wier gedrag geen onderzoek kan velen, altijd zo tegen de vrijheid van schrijven en drukken ageren en wel graag zouden zien dat er niet gedrukt of verkocht zou worden zonder toestemming.' Wilt u hier over verder praten, dan kan dat op 7 juni in De Balie. Oh, en #FreeEbru, fuck de geitenneukers en Leve de Republiek!