Geenstijl

Leek het met het vertrek van de PvdA uit het stadsbestuur even de goede kant op te gaan in de Domstad, inmiddels pakken donkere wolken zich weer samen boven de Oudegracht. De gemeente begint in 2016 een experiment met het basisinkomen. U weet wel: gratis geld voor iedereen. Je zou denken dat het experiment voortkomt uit de GroenLinks-component in het stadsbestuur – oude diesels weren, de media de schuld geven van radicale moslims – maar niets van dat. Het plan komt uit de koker van D66-wethouder Victor Everhardt. Jawel, de sociaal-liberalen kunnen dat: in één week de draak steken “Pang, pang! Hahahahaaa! Kostelijk!” met de krijgsmacht, aan de andere kant drie miljoen euro storten op de rekening van 250 bijstandtrekkers. Zorgelijk dat die andere coalitie-partijen – VVD en de SP – akkoord zijn gegaan met deze gekkigheid. Zowel de liberalen als de socialisten zijn namelijk gekant tegen een basisinkomen.

En zo Bregmaniseert Utrecht langzamerhand verder. Niet alleen Utrecht, overigens. Ook in Groningen, Maastricht, Gouda, Enschede, Nijmegen en Wageningen gaan stemmen op voor een dergelijk experiment. In totaal zou het gaan om 47 gemeenten. Ondertussen stond in Time de misleidende kop ‘This Dutch City Plans to Give Residents a Universal ‘Basic Income’. Misleidend omdat in alle gevallen wordt geëxperimenteerd met mensen in de bijstand of andere uitkeringoïden. Terwijl het idee is dat het basisinkomen voor iedereen geldt, dus waarom geen Geenstijl-columnist, vuilnisman of president-directeur van een Nederlandse international meenemen in het experiment? In de Telegraaf dit weekeinde schreven de economen Willem Vermeend en Rick van der Ploeg een column over het basisinkomen. En.Wat.Daar.Werd.Geconcludeerd.Zal.Je.Niet.Verbazen. De economen leggen aan de hand van een rekensom uit dat het basisinkomen een ‘onbetaalbaar luchtkasteel is’ dat bovendien onaanvaardbare negatieve effecten heeft, zoals het ‘verloren gaan van vele honderdduizenden banen’. De cijfers van Vermeend/Van der Ploeg samengevat: - Het CPB heeft berekend dat een basisinkomen gelijk aan de helft van het sociaal minimum (circa 750 euro per maand) tot een verlies van 350.000 banen zal leiden. - Een basisinkomen van circa 1000 euro per maand voor iedere Nederlander bijna 200 miljard euro per jaar gaat kosten. Volgens voorstanders bespaart een basisinkomen echter ook omdat de meeste uitkeringen, toeslagen en heffingskortingen vervallen. De extra kostenpost voor het land bedraagt dan 75 miljard euro. - Om deze uitgavenpost van de gratis geld-groupies te financieren kan de gemiddelde Nederlander rekenen op een lastenverzwaring van tenminste 25 procent. Maar goed, daar heeft D66 dus geen boodschap aan. De VVD-fractie in de Tweede Kamer houdt het hoofd gelukkig wel koel. VVD-Kamerleden Chantal Nijkerken-De Haan en Anne Mulder stelden vrijdag Kamervragen over de kwestie aan staatssecretaris van Sociale Zaken Jetta Klijnsma (PvdA). De Participatiewet geeft ruimte voor experimenten als in Utrecht maar dat laat volgens de liberalen niet onverlet dat ‘iedereen die aanspraak wil maken op een uitkering naar vermogen verplicht is om werk te zoeken en te aanvaarden’. Fijntjes voegen zij de staatssecretaris toe dat ‘gratis geld’ in dit kader niet bestaat en ‘dat dit wordt opgebracht door de belastingbetaler’. En zo is het maar net.