Zomercolumniste faalt als spreekbuis voor moslims
Op de fiets op zoek naar de illusie van veiligheid, @maxnanet. pic.twitter.com/HstmC8KQyK
— Lamyae (@LamyaeA) August 1, 2015Angst voor terrorisme is niet alleen weggelegd voor de niet-moslim Lamyae: Max van Weezel, politiek journalist bij Vrij Nederland en radiopresentator, voelt zich persoonlijk bedreigd door IS. Hij liet afgelopen zaterdag door NRC Handelsblad optekenen dat hij wel eens door de Amsterdamse wijken Osdorp en Slotervaart fietst om te kijken hoe erg het er is. Wat hij precies bedoelt met 'erg' maakt het interview niet echt duidelijk, maar de context gaat over islamitisch extremisme. GS: Wacht, wut? Een journalist van Vrij Nederland die fysiek in de schotelwijken van 020-Gaza komt. Hup, fiets uit de kelder onder het ivoren torentje van de linksmedia en hop, zo de
Lamyae: Daarna fietst hij weer naar zijn huis in een buurt waar de make-uploze vrouw en de man met de groeiende baard, naar ik geloof, zeer zeldzaam zijn. Over zijn gemoedstoetstand op de terugweg zegt hij zelf dat hij meestal half gerustgesteld is. De reden is een observatie die hij in de wijken maakt: 'Een boerka, maar mét iPhone6'.
GS: Ah kijk. Van Weezel peddelt door de periferie om te kunnen relativeren. Hij maakt zich kennelijk druk om het nieuws en de beelden die ISIS en daaraan gerelateerd islamitisch extremisme voortbrengen, en gaat vervolgens zelf poolshoogte nemen in de dichtstbijzijnde Klein Kalifaatjes van Nederland. Daar komt hij tot rust in het besef dat er onder de geestelijke bekrompenheid van de boerka toch nog een wens naar Westerse luxegoederen schuil gaat, die kennelijk prevaleert boven de aandrang om onwelgevallige dingen op te blazen. En semi-gerustgesteld peddelt hij dan terug naar zijn eigen witte wijk.
Lamyae: Hij hanteert dus zeer bedenkelijke graadmeters.
GS: Nee, hij vertelt iets persoonlijks, waarbij hij met lichte zelfspot zijn eigen ongrijpbare zorgen enigszins relativeert. Maar zo begrijpend leest Lamyae niet, die heeft een eigen agenda: haar stokpaardje moet bereden worden.
Lamyae: Ik heb hem overigens zelf ook een paar keer mogen spreken. Zou hij toen ook hebben gekeken naar de hoeveelheid make-up op mijn gezicht? Zou hij hebben bijgehouden of mijn hoofddoek steeds groter werd?
GS: Zie maar. Het wordt persoonlijk. Lamyae is moslima en voelt zich *dus* aangesproken door de vrees van Van Weezel.
Lamyae: Op zoek gaan naar de illusie van veiligheid op de fiets, daar kunnen we cynisch over doen, maar eigenlijk is het dapper. We moeten het gevaar van een fiets niet onderschatten. Voordat je het weet, kijk je te lang naar zo'n vrouw in boerka en gooit haar man een zelf in elkaar geknutselde bom je kant op. Die verbergen ze hoogstwaarschijnlijk in hun baard of onder hun djellaba. Waarom zou een man anders een jurk dragen, nietwaar?
GS: Eerst even de zorgen van Van Weezel over oprukkend islamitisch fundamentalisme in het belachelijke trekken, want Lamyae wil vooral niet te diep op de zorgen van Van Weezel in gaan.
Lamyae: Newsflash: vrouwen in boerka, maar ook in hoofddoek kan ik u verzekeren, en mannen met baard zijn in veel gevallen net zo bang voor IS als vrouwen en mannen zónder.
GS: En daarna gaat ze van een persoonlijk voorbeeld waarin ze zichzelf als moslima schetst, naar spreekbuis voor alle Nedermoslims. "Ik kan je verzekeren" is echter geen onderbouwd statement, en derhalve niet geloofwaardig. Wie is Lamyae dat zij namens alle vrouwen in boerka en mannen met baarden spreekt? Van Weezel sprak tenminste nog alleen voor zichzelf met zijn zorgen. Lamyae spreekt namens een complete geloofsgemeenschap. Eentje die bovendien nooit collectief wil worden afgerekend op agressieve daden van individuen uit haar gemeenschap, maar voor het relativeren van de zorgen Van Weezel is het kennelijk wél OK om uit naam van de hele groep te spreken.
Lamyae: Het is geen geheim dat de meeste slachtoffers van IS onder moslims vallen.
GS: Klopt. IS opereert in islamitische landen, logisch dat moslims daar de dupe van zijn. Maar verhoudingsgewijs zijn christenen en overige niet-moslims in die gebieden vaker slachtoffer dan moslims. Maar daar had Van Weezel het niet over. Hij fietste door Slotervaart, niet door Raqqa.
Lamyae: Van Weezel gaat daar volledig aan voorbij, en dat is ernstig.
GS: Nogmaals, Van Weezel had het dus over zijn eigen zorgen, in zijn eigen land. En als we even naar Europa kijken, zijn de meeste slachtoffers van IS - en de radicale islam in het algemeen - gevallen onder niet-moslims. Met name onder joden en journalisten van de vrije pers. Zoals Van Weezel zelf, die nota bene zowel joods als journalist is. Zijn zorgen hierover zijn dus bepaald niet vreemd. Lamyae gaat hier volledig aan voorbij, en dat is ernstig.
Lamyae: De angst voor het terrorisme is niet alleen weggelegd voor de niet-moslim. Wantrouwen op basis van uiterlijk is net zo oud als het gevoel zelf. Angst zaait verdeling, gedeelde angst een - wellicht wat bedenkelijke vorm van - verbinding. Dat laatste is kostbaar.
GS: Een bedenkelijke vorm van verbinding is kostbaar? Hmmokee. Verbinding op basis van angst leidt overigens tot hele nare dingen. Dus bedenk goed wat je met je gedeelde angst doet.
Lamyae: Het is niet alleen een illusie, maar gevaarlijk bovendien om op basis van uiterlijk te stellen hoe erg het is gesteld met het islamitisch terrorisme.
GS: Dat deed Van Weezel ook helemaal niet. Zijn fietstochtje was om zijn zorgen weg te nemen. Een goed verstaander las tussen de regels dat hij het grotendeels met Lamyae eens is: je kunt een boerka niet puur op zicht op bomgevoeligheid controleren. Boerka's met hun iPhones in de weer zien, gaf Van Weezel juist een gerustgesteld gevoel: 'Ze lopen gewoon rond zonder extremistische dingen te doen'. Maar dat neemt zijn dieper liggende zorgen dus niet automatisch weg. Het feit dat moslims niet spontaan ontploffen als ze een blanke man door hun wijk zien fietsen, betekent niet dat er geen dieper geworteld probleem is.
Lamyae: We leren kinderen op jonge leeftijd om anderen niet te beoordelen op basis van uiterlijk, die stelregel vervalt niet zodra je volwassen wordt.
GS: Wie is 'we'? Want we kunnen nog wel wat voorbeelden aanreiken van islamitische kinderen die op (zeer) jonge leeftijd al over 'kankerjoden' spreken wanneer zij niet-moslims in het algemeen bedoelen. In Engeland zijn er zelfs al islamitische scholen waar kinderen geschorst worden als ze omgang hebben met niet-moslims. Nog algemener: als er 1 geloof goed is in het beoordelen op uiterlijk, is het wel de islam, waarbinnen vrouwen heel anders beoordeeld worden dan mannen - met zware gevolgen voor hun rol en hun vrijheden. Maar dat cultuurreligieuze aspect van de islam is kennelijk zo vanzelfsprekend voor Lamyae, dat het voor haar niet eens als argument tegen haar eigen betoog geldt. Of ze negeert het expres, want het haalt de kern van haar toch al flinterdunne verhaal volledig onderuit: mensen oordelen wél op uiterlijk. Always have, always will.
Lamyae: Van Weezel durft zijn angst hardop te beschrijven, waar veel anderen dat niet doen. Aan de blikken die ik zelf soms krijg toegeworpen, weet ik dat zijn gevoel echt wel breder gedragen wordt.
GS: Dus nu is Max ineens goed bezig en zijn mensen die Lamyae 'blikken toewerpen' de schuldige? Ja, natuurlijk wordt dat gevoel van zorg en vrees 'breder gedragen': er ontploft om de haverklap een booslim in het Midden-Oosten, en ook het Westen is het afgelopen jaar bepaald niet gevrijwaard gebleven van islamitisch terrorisme. Nee, in Nederland werden alleen wat joden dood gewenst in scandeerparades door de Schilderswijk, maar van Frankrijk tot Noorwegen hebben we toch de kogelhulzen van een reëel radicaliseringsprobleem van de grond kunnen rapen. En het waren bijna allemaal home grown terrorists. Uit schotelwijken. Tel dat op bij de berichten en onderzoeken over toenemende radicalisering. Of de vele haatprekers die in en uit reizen voor jihadgala's in provinciemoskeeën. Of de tientallen, zo niet honderden Syriëgangers die Nederland "rijk" is. En natuurlijk de koppige culturele achterlijkheid die zich - gesterkt door groeiende numerieke aantallen - steeds openlijker afzet tegen de liberale open samenleving op basis van slachtofferdenken, vage racismeclaims en een totaal verkeerd begrip van godsdienstvrijheid en de vrijheid van meningsuiting. En je kan eigenlijk maar tot 1 conclusie komen: Zorgen over islamitische uitwassen zijn volstrekt rationeel.
Lamyae: Afgelopen jaar vielen er in Nederland 570 fietsdoden (CBS en Rijkswaterstaat). Er vielen nul doden als gevolg van islamitisch terrorisme. Denk daar maar eens over na op de fiets.
GS: Maar Lamyae heeft geen antwoord op die zorgen. Ze leidt de aandacht af van het onderwerp met een drogvergelijking. Wat Lamyae hier in haar zouteloze uitsmijter suggereert, is dat we AIVD en MIVD moeten opdoeken, onderzoeken naar extremistische uitwassen moeten staken en radicaliseringspreventie kunnen stopzetten, omdat we al deze resources beter kunnen inzetten voor de preventie van fietsers die overlijden in het verkeer.
Kortom. De kop van de column - 'Angst voor terrorisme is niet alleen weggelegd voor de niet-moslim' - wordt nergens onderbouwd, nergens wordt voldoende hard gemaakt dat moslims óók angst hebben voor IS, en de zorgen van Van Weezel worden gekarikaturiseerd en met drogredenen weggewuifd. Hallo Trouw. Mogen we Ephimenco terug?