Geenstijl

Wat je ook van ze mag vinden, de Amerikanen hebben twee mooie heldere spelregels. Bij het uitreiken van een Amerikaans paspoort krijg je te horen: “You’re an American now”. En als het gaat om carrièrekansen is de sky the limit. Met uitzondering van het Witte Huis: daarvoor is het niet genoeg om ‘an American’ te zijn, maar moet je ook in Amerika geboren zijn. En zo kan het gebeuren dat een man, wiens vader in Kenya geboren is, POTUS wordt. Van gastarbeider tot president in één generatie. Mooier wordt het niet. Natuurlijk zijn er mensen die geloven dat hij zijn geboortebewijs gefaket heeft, eigenlijk een Afrikaan is en moslim bovendien maar een beetje complotdenken houdt de massa scherp. Elvis leeft immers ook en heeft een relatie met Amy. Dus werd de wereld dit weekend getrakteerd op ontroerende plaatjes van de machtigste man ter wereld die bij zijn familie in Afrika op bezoek gaat. Plaatjes die elk gastarbeiderskind geleefd heeft. Je wordt in dat andere land onthaald als de verloren dochter cq zoon. Je bent de belle of the ball. En geen moeite is de vreemde familie teveel. Je bent een van hen – al woon je aan de andere kant van de wereld. Al ben je de fucking POTUS.

In de westerse wereld kan dat dus: van gastarbeiderskind naar de baas van de wereld. In Nederland kan het nog makkelijker: van generaalsdochter tot zitting in de Raad van State. Over de onvergelijkbaarheid én oneerlijkheid daarvan kun je boeken volschrijven, maar dat je als buitenlander niet gedoemd bent tot een leven in de marge of de zelfkant van de samenleving waar je voorouders niet toe behoorden, is een gegeven. Wat deze Nederturk dan boeit is het volgende: hoe het kan dat de ene importbuitenlander ervoor kiest om crimineel te worden - terwijl hij alle kansen van de wereld heeft in dat land waar hij/zij nu onderdeel van uitmaakt, een land dat hem/haar omarmt en mogelijkheden biedt zonder onderscheid tussen burgers te maken - en de ander niet? Als er één ding is wat Obama aan de wereld heeft laten zien, is het wel dat je kansen moet grijpen. Creëren. De man heeft nooit ontkend dat discriminatie of racisme bestaat; hij is er wél de confrontatie mee aangegaan zonder door een agent overhoop te worden geschoten te worden cq in de criminaliteit te belanden. Ergens (in zijn biografie?) zegt hij op een moment er bewust voor gekozen te hebben ‘zwart’ te zijn. Maar daarbij óók alle rechten én plichten op te eisen die bij het Amerikaan én succesvol zijn, horen. De man heeft ervoor gekozen om er niet alleen voor de niet-blanken te zijn, maar om te laten zien dat een 'Kenyan-American' net zo goed een 'American' is als ieder ander. Met de dezelfde plichten én rechten als ieder ander. Het wachten is op het besef van de Quincy’s en de Anouars dat ze zelf hun grootste vijand zijn, dat ze er voor kiezen om als risée en crimineel door het leven te gaan. En dat terwijl je in Nederland al premier kunt worden zonder hier geboren te zijn.