Leuk. Journalistiekstudent heeft vragen over ethiek
Leuk! Mail van een journalistiek-hbo'er. Die gaan altijd over afstudeeronderzoeken en die afstudeeronderzoeken gaan zelf altijd over journalistieke ethiek. Want journalistieke praktijk leer je in de praktijk en niet uit een boekje. In boekjes staan alleen ethiek, over wat je wel en niet mag zeggen, hoor en wederhoor, de Code van Bordeaux en allerlei andere babyboomende boekjesbullshit uit het Basisboek Journalistiek van Nico Kussendrager en/of het bejaardenbundeltje Media-Ethiek van Huub Evers. En daar gaan die afstudeeronderzoeken dus altijd over. Zo ook ditmaal. En zoals het een Een discutabele kwestie in de ethiek van journalisten is het plaatsen van afschuwelijke en choquerende beelden. Wat zijn argumenten om deze beelden wél te plaatsen en wat zijn argumenten om deze beelden vooral niet te plaatsen?
- Wel: Als het op internet staat, staat het op GeenStijl. Soms met NSFW klikwaarschuwing. Overigens zijn 'afschuwelijke' en 'choquerende' twee ontzettend subjectieve termen die een bepaalde vooringenomenheid jegens het onderwerp doen vermoeden.
Wat zijn de redenen dat GeenStijl in tegenstelling tot andere Nederlandse media wel beelden heeft geplaatst die choquerend zijn? (bijvoorbeeld het paspoort van een mevrouw en beelden waarop slachtoffers zijn te zien?)
- Omdat de realiteit nou eenmaal geen Volkskrant is.
Waarom vinden jullie dat dit kan?
- Gewoon. Omdat het kan.
Is het plaatsen van deze beelden niet tegen de ethiek in van journalisten?
- 'De ethiek' bestaat niet, evenals dat 'journalisten' geen homogene groep is. Als je dat na vier jaar hbo journalistiek nog niet door hebt, neem je de lesboeken duidelijk te serieus. Deze vraag is dus eigenlijk niet te beantwoorden. Wel zijn we van mening dat er geen enkele 'ethiek' zou moeten gelden tegen het in beeld brengen van hoe de werkelijkheid er uit ziet. Dat klinkt namelijk niet "ethisch", maar als censuur.
Waar ligt de grens voor jullie wat betreft beelden van MH17? Welke beelden vonden jullie zelfs te schokkend?
- Zie vraag 1.
Wat zijn gevaren en consequenties bij plaatsing van afschuwelijke beelden?
- Dat de moraalfappende goedvolkhorden ons weer overspoelen met haatmail en haatmentions omdat ze hun verdriet, frustratie en onbegrip over de vreselijke gebeurtenissen die ze onder ogen krijgen niet goed weten te rijmen met hun idyllische wereldbeeld van vrede, veiligheid en Volkskrant in een aangeharkte voortuin, en er daarom voor kiezen om de boodschapper de schuld te geven van hun onmacht om met het rauwe realisme van de werkelijkheid om te gaan. Maar goed. Dat zijn we wel gewend ondertussen.
Wat betekent ethiek voor GeenStijl?
- Iets stoffigs uit stomme boekjes van Huubeversen of pedante preken van Hanslaroesen, waarmee de hierboven beschreven moraalfappers ons om de oren komen slaan als we weer eens wat schrijven Wat Helemaal Niet Mag volgens de Normen van Fatsoen en Respect van het Goed Volk.
Mediasocioloog Peter Hofstede meent dat Nederlandse media te terughoudend zijn in het het tonen van gruwelijke beelden. ,,De krant is niet bedoeld als een omzwachtelde weergave van de werkelijkheid. Natuurlijk is het niet fijn om naar foto's te kijken van dode kinderen die onder het puin vandaan zijn gehaald. Maar dat is wel de werkelijkheid. Dus moet je het laten zien. Nederlandse media zijn veel te kalm. (...) Laat dat toch zien, je moet wel tonen wat er gebeurt.'' Zijn jullie het eens met deze uitspraak?
- We hebben nog nooit van Peter Hofstede gehoord maar hij is welkom op de VrijMiBo.
Met vriendelijke groet en alvast hartstikke bedankt,
- Joe. Succes met afstuderen. Gratis advies: kom eens uit de beduimelde boekjes.