Geenstijl

De Duitse Minister van Financiën voorspelt vandaag dat u binnenkort wakker kunt worden bij een Griekenland die niet meer netjes rente en aflossingen betaald. Interessant om te zien dat hij niet meer speculeert over een Grexit, maar louter een default van de Griekse staat. Uitstel zou alleen nog kunnen als de EU en Griekenland het eens worden over nog een setje leningen in ruil voor nog meer hervormingen. Geenstijl liet met de grafiek des doods netjes zien dat al die Europese voorspellingen niet uitkomen, en hervormingen geen resultaat leverden. De tucht van de markt is veel duidelijker, zo lang de politieke veenbrand voortduurt, zie je geen lange termijn investeringen in de Griekse economie. De terugval van de Griekse economie zit namelijk niet zo zeer in gedaalde overheidsuitgaven en bestedingen, maar voor de helft in uitgebleven investeringen. Een nieuwe optische necrologie.

Griekse overheidsuitgaven daalden van 48 miljard naar 34 miljard. Deze zijn verschoven van zinvolle uitgaven naar werkeloosheidsuitkeringen. Export is gestegen van 44 naar 52 miljard door buitenlands herstel. De binnenlandse consumptie is gedaald van 170 miljard naar 140 miljard. Investeringen zijn gedaald van 60 naar 24 miljard. 14 miljard aan BNP ontbreekt door Griekse en Europese hervormingen. 66 miljard BNP ontbreekt door gebrek aan duidelijkheid, vertrouwen en toekomstvisie. Griekenland kent nu een grotere economische teruggang dan de Amerikaanse Grote Depressie en na zeven jaar politieke draaikonterij door faillissementsontkenning stort Griekenland alleen maar verder in. Zwaard van Damocles. Al zeven jaar weet niemand hoe het fiscale klimaat zich in Griekenland zal ontwikkelen. Over maatregelen voor de komende maanden wordt al maanden onderhandeld. Ondernemers weten niet wat voor nieuwe belastingen en regels zullen komen. Er is dus geen bedrijfsplan op te stellen, geen investeringen te doen of mensen aan te nemen. Burgers weten niet of ze volgende maand nog een uitkering hebben, hun ambtenarenbaan mogen houden, volgende maand een nieuwe belasting moeten afdragen of binnenkort een andere munt hebben. Dan stel je de baby, de nieuwe keuken of vakantie maar even uit. De continue onzekerheid doet meer schade dan welke hervorming dan ook ooit zelf had kunnen doen. Zinloze hervormingen Vanuit Europa moest de pensioenleeftijd in Griekenland omhoog. Maar vanuit het totale gebrek aan werk is dat populistische symptoombestrijding. Sommige ouderen verruilden hun staatspensioen voor een staatsuitkering, enkelen werkten door, wat je weer netjes terugziet in gestegen jeugdwerkeloosheid. Voor mij is het niet interessant of een Griek tussen zijn 25ste en 55ste werkt of tussen zijn 35ste en 65ste. Anderhalf miljoen werken helemaal niet. Griekenland noch Europa hebben een plan om mensen weer te laten werken, zodat ze geld geven aan de staat in plaats van hun hand op houden. Zodat de staat ons kan betalen in plaats van uitkeringen. Oninbaar Athene kan binnenkort kiezen tussen het betalen van salarissen of het betalen van schuldeisers zonder pressiemiddelen. Vooral bij Argentijns staatspapier zie je beleggers netjes procederen in de Verenigde Staten en Argentinië precies doen waar het zelf zin in heeft. Bij IJsland hebben ze ook drie jaar lopen springen om daarna hun geld terug te krijgen. Europa dringt nog steeds aan op het snel verkopen van Griekse bezittingen. IJsland liet zien dat rust en duidelijkheid dergelijke bezittingen zo ver terug in waarde kan laten stijgen dat het volledig betalen van schuldeisers mogelijk wordt. Snelle verkoop verhuist vermogen van Griekenland en schuldeisers naar speculanten die voor eigen rekening en risico de storm uitzitten. Drachme Als een land meer uitgeeft dan er binnenkomt kan een eigen munt uitkomst bieden. Je zou die kunnen laten devalueren en daarmee de uitgaven laten dalen, in de hoop dat inflatie de inkomsten meer op peil houdt. Het is makkelijker om iedereen een salarisverlaging op te leggen door met een munt te rommelen, dan het transparant te regelen.Griekenland heeft nogal wat uitgaven die bij een exit gewoon in harde euro`s blijven. Import en staatsschuld bijvoorbeeld. Uit de euro stappen om daarna de drachme in waarde te laten halveren, levert vanuit Athene bezien louter een verdubbeling van die staatsschuld. Niet alleen Griekenland heeft niets aan uittreden, ook de euro, eurolanden en schuldeisers niet. Exit Griekenland heeft echter in meer binnenlandse inkomsten, dan binnenlandse uitgaven. Het heeft al een primair begrotingsoverschot, dus geen drachme nodig. Betaald al vier jaar meer aan rente en schulden, dan het opnieuw leent. Zonder toegang tot de kapitaalmarkt kan de Griekse staat eindeloos door. Na al het Europese geschreeuw over doemscenario`s waarmee Jan Kees de Jager en vrienden ons geld in de bodemloze put hebben gegooid, verwacht ik een hele ordentelijke wanbetaling richting oude crediteuren om daarna een afschrijving op schulden te zien. Misschien netjes als compromis, misschien praktisch door pas te betalen als er geld over is. Helaas blijft de onzekerheid, economische malaise, werkeloosheid en betalingsonmacht net zo lang bestaan als Europa en Griekenland blijven experimenteren met ad-hoc beleid.