Vorig jaar verbaasde mij deze figuur 2 uit het rapport van de Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) al enorm. (
PDF,
mirror) .Je ziet hier alle aardbevingen op het Groningse veld ingedeeld naar grootte, logaritmisch uitgezet. (Let op de vreemde stappen op de verticale as.) Een rechte lijn op een logaritmische grafiek betekent dat het aantal aardbevingen al twintig jaar lang zeer stabiel exponentieel groeit.
Na de originele vondst daalde de productie van 90 miljard vaten per jaar naar 30. Een daling van twee derde. Deze productiedaling is niet terug te vinden in de ontwikkeling van aardbevingen. Later halveerde de productie in drie jaar van 42 naar 21. Ook geen effect. De discussie om de productie te verlagen wordt misbruikt om een besluit te vertragen.
Deze lijnen doen nog geen enkele poging te stabiliseren. Af te vlakken. Dit geeft mij het idee dat de aardbevingen in Groningen alleen maar in aantal en in sterkte zullen toenemen. Daarna verwacht ik een plateau-fase waarin aardbevingen in aantal en sterkte stabiel zijn, om daarna pas tot rust te komen. Aan de grafiek te zien zijn we echter pas in de escalerende fase.
Een andere verwachting die ik heb, ook vanuit deze grafiek, is dat iedere vijf jaar een nieuwe categorie aardbevingen start, net zoals het de afgelopen twintig jaar gedaan heeft. De maximale energie voor aardbevingen is onder het Groningse veld volgens de
TUDelft, SodM en de NAM nog onbekend.
De opmerking van het SodM dat uit andere velden geen zwaardere aardbevingen bekend zijn, geeft geen nieuwe informatie. Immers: Groningen is 1 van de eerste velden van deze grootte die internationaal gevonden is en geleegd wordt. Ook die andere velden zijn nog in vergelijkbare seismische ontwikkeling. Los daarvan is de Groningse bodemopbouw redelijk uniek, wat een dergelijke vergelijking in de weg staat.
Een mooi inkijkje in de risicobeheersing door de Staatstoezicht op de Mijnen, de NAM en andere partijen geeft de bovenstaande grafiek. Dit is Figuur 6 uit hetzelfde rapport. Hier wordt louter op basis van de reeds gebeurde aardbevingen een voorspelling gedaan wat in de toekomst de maximaal mogelijke aardbevingskracht zal zijn. Deze idioterie heeft zichzelf al verbeterd van maximaal 3,1 op de schaal van Richter naar 3,9. Echter, wanneer je de data uit 2013 en 2014 verwerkt, schuif je steeds verder naar rechts.
Die methode van de
Gutenberg-Richter Law is echter ontwikkeld door te kijken naar aardbevingsgebieden die al honderden miljoenen jaren actief
zijn: de natuurlijke beweging van tektonische platen. De schrijvers van deze methode hebben in 1944 nooit beweerd dat hun wet geldig kan zijn in de huidige Groningse gassituatie. De methode is simpelweg niet bedoeld voor een gebied wat seismisch actief
wordt, hij is gemaakt op gebieden die sinds prehistorie al seismisch actief
zijn.
Als laatste tabel vier uit het rapport van het Staatstoezicht op de Mijnen. Even alleen het meest gunstige scenario genomen, waarin de maximaal beschikbare aardbeving in de Groningse Bodem 4,5 op de schaal van Richter is, en dat geeft alsnog bij de huidige productie een kans van 18% op een aardbeving groter dan 4 in de komende vier jaar. Bij de huidige productie, maar ook het halveren of decimeren van de productie geeft nog steeds reële kansen op dergelijke rampen.
Let wel, het maximum van 4,5 is in mijn ogen, TUDelft, SodM, NAM en vele anderen nogal arbitrair. De reactie door de bodem is onbekend, evenals hoeveel energie beschikbaar is voor de maximaal mogelijke aardbeving. Zou je aannemen dat bijvoorbeeld 6 maximaal mogelijk is, dan heeft een aardbeving groter dan 5 bij iedere productie-omvang een kans van enkele procenten. Lagere productie stelt de ellende een beetje uit, maar lost het absoluut niet geheel op.
Conclusie
Ongeacht de productieomvang bestaat er een reële kans op een rampzalige aardbeving, een discussie over de stand van de gaskraan lijkt mij zinloos: het kalf is al verdronken. Ongeacht welke nieuwe onderzoeksresultaten dan ook, er komt nog een stevige reeks aardbevingen aan. Iedere vorm van reparatie die gericht is op het optisch wegwerken van scheuren in stucwerk is zinloos. Bij schimmelproblemen pak je ook eerst de vochtoorzaak aan en daarna pas de gevolgen.
Er is nu een jaar van discussie geweest, waar eigenlijk alleen een nieuw bouwbesluit nu, vandaag, strikt noodzakelijk is. Daarin moet staan dat een school, ziekenhuis en woning in Groningen minimaal tegen een 6 op de schaal van Richter bestand moet zijn. Net zoals er een regel is dat de dakpannen pas bij windkracht elf eraf mogen waaien. Iedere andere maatregel, hoe moreel dan ook, is te laat om volledig zin te hebben.
We zijn nu al een jaar bezig met de aardbevingen in Groningen. Vorige week was er nog de nieuwswaardige flater dat iemand uit de partijtop van de VVD per ongeluk in een volle trein openlijk gaat bespreken wat de VVD in haar hoofd heeft. In plaats van schade te vergoeden en de panden aardbevingsbestendig maken, zijn we blijkbaar bezig met spelletjes zoals de media ontlopen, nieuw onderzoek (en dus vertraging) eisen en vooral de gasbaten zo hoog mogelijk houden. Nu nog een roep om onderzoek doen is laat, de eerste beving was al begin jaren negentig, een kwart eeuw na de eerste echte productie van het Groningse gas. Tijdens de eerste productie was de eerste beving al voorspeld op medio jaren tachtig. Het nieuwe onderzoek is vooral bezig de bodemdaling heel netjes in kaart te brengen en alle kleine aardbevingen, maar gaat ons nog steeds niet vertellen wat de maximaal mogelijke aardbeving is. Laat dat nu net de enige zinnige vraag zijn. Die informatie heeft immers een ouder, schooldirecteur of arts nodig om uit te zoeken of zijn pand er na de volgende beving nog staat.