Geenstijl

De nachtvlinder liet ontroerend zien, waarom wij elkaar als mens een waardig einde gunnen. Dansend in de nacht, terwijl haar lichaam het opgaf. Een romantisch beeld dat een schril contrast vormt met de harde werkelijkheid van ouderen en hun families die niets voor elkaar krijgen als het moment daar is. Ondanks dat er 260.000 dementerenden zijn in Nederland, kregen er in 2013 maar 97 euthanasie - van de 9194 ouderen die gemiddeld per jaar aan dementie overlijden. Slechts 1% wordt geholpen, 99% zit de rit uit. Aangezien 95% van de ouderen positief tegen een behandelverbod en schriftelijk uitgesteld euthanasieverzoek is, en 14% van de ouderen die wilsverklaring heeft opgesteld. Een bedenkelijk lage score. Dan hebben we het alleen nog over de ouderen die zo slim zijn om bij een beginnende lichte dementie al de stekker eruit willen trekken. De laatste keer dat bij gevorderde dementie iemands wens werd uitgevoerd stamt uit 2011. Effectief worden dementerenden en ouderen met ongeneeslijke kwalen uit hetzelfde spectrum gedwongen preventief uit het leven te stappen - zoals komiek Robin Williams, die aan beginnende Parkinson leed.

Notarissen wekken met de levenstestamenten de indruk dat die wilsverklaring voldoende is. Daarmee zijn ze in goed gezelschap van oud-minister Els Borst, minister Edith Schippers en Alexander Pechtold. Zo'n wilsverklaring is waardeloos wanneer deze niet jaarlijks met de behandeld arts besproken wordt. Waardeloos als je een nieuwe arts krijgt. Zonder verankering in de wet heeft de artsenorganisatie KNMG besloten dat er sprake moet zijn van een behandelrelatie. Dat de dementerende de eerder vastgestelde wens opnieuw moet herhalen. Vanuit de angst voor twaalf jaar celstraf volgt de werkweigering. Zonder de wetgever opnieuw te kennen, wordt de wet door een vergadering van artsen uitgekleed. Kastje, muur In de praktijk heeft iemand zolang die thuis woont voornamelijk te maken met een huisarts. Heeft alleen daarmee misschien eerder genoemde behandelrelatie. Op het moment dat de aftakeling begint, komen zaalartsen en specialisten in het ziekenhuis in beeld. Gevolgd door een kort revalidatietraject in een verpleegtehuis, in de hoop iemand terug naar huis te kunnen krijgen. Allemaal artsen die weten dat een beetje het schriftelijke verzoek, dat is aangedragen door de familie, eventjes traineren al genoeg is om de hete aardappel bij een collega te krijgen. Deze periode is helaas lang genoeg om van een lichte dementie, Parkinson of Alzheimer in de fase te komen dat euthanasie wel wettelijk is toegestaan, maar niet meer door het KNMG. Dan is de deur definitief dicht. Twilight zone Het meest erge is de categorie die niet altijd even dement is. Zo lang je niet weet wie je bent, maar het warm hebt, eten en drinken krijgt, gaat het allemaal wel prima. Je beseft niet dat je gevangen bent, dat je familie en vrienden niet meer komen, je niets meer kan, en dat die situatie nooit meer verbetert. Je weet niet dat je jaren wacht op die ene verlossende longontsteking. Sommige bewoners van verpleegtehuizen worden af en toe wakker. Heldere momenten. Weten even dat ze niet thuis zijn. Kijken om zich heen en zien alleen verwarde patiënten. Roepen wat, maar worden genegeerd. Opgeslagen in een instelling. Eenzame opsluiting in het eigen lijf. Precies de situatie die ze nooit gewild hebben. Mentale variant Een andere groep met twee gezichten zijn een gedeelte van onze psychiatrische patiënten. Een heel leven lang tijdens psychoses, manie of depressies het leven van anderen slopen, om tijdens heldere momenten de rekening te krijgen. Moeders die weten dat hun kinderen bij een ander veiliger zijn. Er is slechts 1 man die zonder doorvragen helpt. Hij werd ontmaskerd in Undercover in Nederland. Welke stichting ook gebeld werd door Alberto Stegeman, ze verwezen allemaal door naar hem. Was het niet veel eerder, dat niet deze Stichting de Einder ontmaskerd werd, maar de rest van de medische wereld? 42 psychiatrische patiënten werden er geholpen in 2013. Een record, het oude was slechts 14, vanuit 500 verzoeken. Zelfs de levenseindekliniek hielp maar 9 van de 286 aanmeldingen. Bis in idem Dertien jaar kent Nederland hulp bij zelfdoding door artsen. Slechts in een promille van de zaken geeft de toetsingscommissie aan dat niet volledig aan alle wettelijke zorgvuldigheidseisen voldaan is. In geen van die gevallen is strafrechtelijke vervolging ingesteld. Dit betekent niet dat euthanasie extreem zorgvuldig wordt verstrekt, dit betekent dat het structureel wordt geweigerd. Met de afbraak van de thuiszorg en het sluiten van de helft van de tehuizen worden ouderen dubbel genaaid. Eerst krijgen ze de zorg niet die ze zelf via de AWBZ betaald hebben(en wij nog steeds betalen), daarna komen ze er op het uur U achter dat hun levenstestament en andere proza hun niet een waardig einde gunt. Het blijkt slechts duur notarieel toiletpapier. Het eindspel In hun bijna hun volle verstand raken ze de controle over hun leven kwijt. Eerst over het eigen lijf, dan over de huishoudelijke zorg, waar je woont, wie je spreekt en ten slotte hoe je leeft en daarna sterft. Als je waardig wilt uitstappen, moet je het nog zelf kunnen doen.