Geenstijl

Afgelopen dinsdag is het koffertje gepresenteerd, met de begroting over 2015. Het werd onkijkbare ellende. De Kamer kon niet bij het onderwerp of jaartal blijven. Mijn poging de algemene beschouwingen uit te kijken is gefaald. Asscher vindt kritiek van oppositie “gratuite”. Wat pas echt gratis is, is iedereen een beetje meer geld voorspiegelen op basis van internationaal economisch herstel in plaats van eigen beleid. Ook zonder kosten is na weken van lekken, de eerste kritiek naar aanleiding van de volledige troonrede wegzetten met een waardeoordeel in plaats van een inhoudelijke reactie. Het debat wordt zelfs na Prinsjesdag geschuwd. Om maar niet 2015 te hoeven bespreken, is snel nog even 15 miljard aan lastenverlichting op arbeid aangekondigd. Die verlichting komt niet na de volgende verkiezingen, maar pas over zes jaar. Uit de peilingen blijkt dat de huidige crematoriumcoalitie never nooit herkozen gaat worden. Waar haalt de coalitie de guts vandaan om niet over 1 graf heen te regeren, maar 2? Tweederde van die lastenverlichting bestaat trouwens helemaal niet uit lastenverlichting, maar uit lastenverschuiving.

Waar je helemaal simpel van kunt worden, zijn politici die het raar vinden dat er een woordje zoals “armoede” of “islamisering” ontbreekt in de troonrede. De troonrede is een paar pagina's, de dikke van Dalen heeft drie delen. Niet iedere woord past in dit krappe circus. De troonrede zou een stuk visie moeten zijn, niet defilé van problemen, maar een introductie van een oplossing. Bubbel is er nog Tijdens de kredietcrisis lieten de politici zich volledig verrassen, en nu weer een begroting op basis van vorig jaar, in de illusie dat er nooit iets veranderd. Neem het nieuwe optrekje van Robert de Niro. Stond te koop voor 95 miljoen dollar, nu 65 miljoen en de Niro huurt het voor 125.000 dollar. Een jaarhuur van 2% van de vraagprijs, de helft http://www.zillow.com/mortgage-rates/ny/ van een normale hypotheek. De bubbel is er nog. De internationale financiële koersen veren misschien een beetje op, maar het is te gemakkelijk aan te nemen dat hier sprake is van een structurele trendbreuk. Onderweg naar oorlogen tegen het kalifaat en het rode leger, is het vreemd van de coalitie niet serieus te investeren in defensie en diplomatie. Kosten voor de staatsschuld netjes op basis van huidige rentestanden onderschat. Asschers 2 procent Er wordt een begroting gepresenteerd over 2015 na weken van strategisch lekken, vervolgens zit de coalitie te praten over belastingstelselwijzigingen een of twee verkiezingen verder. Zo ver gaat het politieke systeem niet, zo ver gaan de ramingen van het CPB niet, en zelfs Asscher moet toegeven dat hij voor die mooie plannen wel even gemiddeld twee procent economische groei nodig heeft. Dergelijke continue economische groei hebben we nog nooit gezien. Wel conjunctuurbewegingen tussen oorlogen in. Arbeid is in het Westen te duur, alles verhuist naar buiten, terwijl de belasting internationaal via Nederland ontlopen wordt. Er werd ingezet op een kenniseconomie, maar de werkelozen missen nog steeds de opleiding voor de berg met vacatures. Roemer gelyncht Onder andere Roemer werd door de andere partijen en de media gelyncht omdat hij geen tegenbegroting zou hebben. De SP heeft in grote lijnen al twintig jaar dezelfde cijfers en ideeën. In de zorg kan miljarden bezuinigd worden op farmaceuten, verzekeraars, winsten, buffers en bureaucratie. Nederland kent de laagste heffing op vermogen, et cetera, miljarden aan dekking voor het oprapen. Het CPB was opgedragen om alleen maar alternatieve initiatieven door te rekenen boven de 100 miljoen euro, volgens het model van het kabinet en zonder stelselwijzigingen te accepteren. Die houding levert tunnelvisie, waar bijvoorbeeld de PVV ook al tegenaan liep. Voorstellen om zaken veel pragmatischer te organiseren worden standaard geweigerd door het CPB. Innovatie wordt compleet uitgesloten. Bioscoopkaartje Dan mag je dus als oppositiepartij eerst instemmen met de andermans voorstel, de vastgeroeste manier van denken, andermans verwachtingen, en vervolgens kijken hoe het CPB jouw laatste procenten ruis nog even door haar bevooroordeelde computermodellen trekt. Die modellen zijn ook bekend en gebruikt door de coalitie, dus waarschijnlijk zal de uitkomst een beetje tegenvallen en zie je Rutte en Asscher tevreden kijken hoe je mini-initiatief afsterft. Als het CPB zich gedwongen voelt een alternatief door te rekenen, doen ze dat onder de noemer ex-ante. Zonder het doorrekenen van macro-economische effecten. Zonder de reactie van de bevolking mee te nemen. In een wereld waar een CPB doorrekening een soort toegangskaartje voor het debat schijnt te zijn, is zo`n ex-ante berekening niets meer dan een reeds afgescheurd bioscoopkaartje. Inhoudelijk debat Er worden geen begrotingen tegenover elkaar gezet. Er wordt niet van elkaar geleerd, er is geen inhoudelijk debat. Er wordt niet gezocht naar het beste van twee werelden, er wordt 1 versie gekozen en erdoorheen gedrukt. De coalitiepartijen en hun gedoogpartners beschikken over de beoordelingssystematiek, de laatste ramingen en complete ministeries. Voor een kijkbaar open debat is een veel coöperatievere houding van het kabinet en CPB strikt noodzakelijk.