ISIS: De doodenge erfenis van George W. Bush
Kijk, wij zijn geen arabisten, brandhaard-deskundologen of journo's die wel eens op een Middenoosters balkon hebben gezeten. Maar we zien met ons nuchtere bloggersverstand wel een groter plaatje aftekenen in het Midden-Oosten in het historische raampje tussen 9/11 en nu. Dat de Soennitische boys (louter boys) van ISIS nu per buitgemaakte US Army Humvees al hakbarrend & hoofdenhakkend door Irak en de Levant toeren, op zoek naar de stichting van een Islamitische Staat in een geografische regio die in sommige boekjes zelfs het bestuurlijke wankele Turkije en het vooralsnog vreedzame koninkrijk Jordanië omvat, is een cadeautje uit het politieke nalatenschap van George W. Bush. OK, dat is generaliseren tot de max. Maar sta ons toe een losvast lichtje op de antiperistaltische Verlichting van het huidige Midden-Oosten te werpen.
Nope. Everything is bigger in Texas. Dus het Midden-Oosten moest branden in een vuur van vergelding. Eerst Afghanistan, want Taliban = Al-Kaeda = Osama bin Laden. Daarna Irak, want Saddam = Al-Kaeda = WMD's vijand van de familie Bush = klusje afmaken waar Bush Sr. ooit aan begon = eindelijk erkenning van pappie voor ex-alcoholistisch fuifnummer George Junior. En aldus geschiedde.
Dabya was op het moment van de 9/11 attacks aan het voorlezen op een basisschool in Florida. Hier vertelt iemand hem dat 'er een vliegtuig in het WTC is gevlogen'. De W in George W. staat sindsdien voor 'Wut?'
First we take the Taliban..
Het binnenvallen van Afghanistan was redelijk succesvol, want een volk bevrijden van moslim-middeleeuwse handenhakkers en vrouwenonderdrukkers is nog best een goeie daad, all things considered. Goed, helaas voor GroenLinks laat democratie nog even op zich wachten in Talibanland, maar enige sympathie verdienen de Yanks wel voor hun Afghaanse acties. In Irak ging het echter helemaal mis met het democratiseren van het Arabische achterland. Balkenende weet er alles van. Tuurlijk, dictator Saddam was een lul, maar wel een semi-seculiere lul die de wind er goed onder had bij zijn onderdanen, en zelf macht & rijkdom verkoos boven de sobere sleur van de (radicale) islam. Aan het andere einde van het touw waaraan hij is opgehangen, zaten de traliehekken die Soennieten en Shi'iten uit elkaar hielden. Hij hing, het hek ging omhoog en de ongecontroleerde strijd tussen fundamentalistische gladiatoren brak los.
..then we don't take Iraq
Ruim een decennium en gazillions of dollars na de inval in Irak zijn er bijna 5000 GI's gesneuveld, evenals een paar honderdduizend (zo niet miljoenen) Irakese burgers (wiki), en heeft Irak een door Amerikanen opgeleid leger van tientallen miljarden dollars (!) dat de handjes in de nek vouwt en ongewapend de stad uit sjokt zodra ISIS 'boe!' roept, zoals hieronder te zien is op beelden uit Tikrit van afgelopen week. Opgeven & weglopen is logisch, omdat er nou eenmaal geen échte Irakese natie bestaat om voor te vechten & te sterven. Gebrek aan nationale eenheid en dito karakater motiveert nogal matig voor een strijd.
Ontwaakt, Arabieren der aarde, en verenigt u
Voordat die Irakese sloebers de stad uit strompelden, gebeurde er nog wel een en ander in de regio. Aangemoedigd door de schijn van ontluikende democratie in nabije landen en de doorbraak van het internet (het 'window on the world' - ghe - dat welvaart en vooruitgang dichterbij haalt), ontwaakten Arabische burgers in de suggestie dat democratie, of in ieder geval meer individuele vrijheid en welvaart, voor hen ook mogelijk moest zijn. Het leidde vanaf begin 2011 tot onrust en oproer in onder andere Tunesië, Yemen, Jordanië, Algerije, Sudan, zelfs Saudie-Arabië en zo nog een zwik landen in dit diagram.
Hoera, juichten wij Westerlingen alhier, verblind als we waren door hetzelfde internet dat aldaar de katalysator voor volksopstand vormde. Wat we zagen, waren oproerhashtags op Twitter, feestfoto's op Facebook en bevrijdingsvideo's op YouTube die suggereerden dat the people bezig waren om the power te grijpen. Het leek 1 groot feest van ontluikende democratie, daarzo in dat Midden-Oosten waar de islamkritici altijd zo cynisch over deden. Hoera, de Arabische Lente is begonnen, wereldvrede is nabij! Alleen: we zagen die 'lente' alleen door de smartphones van jonge progressieven. Buiten de feestende meutes op pleinen en de vredige demonstranten in de straten waren grotere, meer duistere krachten aan het werk. OK, in Tunesië kwamen vrije verkiezingen, voor het eerst sinds 1956. Maar in Libië, Syrië en Egypte braken opstanden uit die langzaam overgingen in burgeroorlog.
Wajoo lente jonguh ik zweer jou ies goed voor allemaal!
In Saudie-Arabië leidde de (korte) Lente tot kiesrecht voor vrouwen. Een fop-victorie in een land waar vrouwen niet eens mogen autorijden. In Tunesië kwam de Ennahda-beweging met grote overmacht aan de macht: islamisten, met wortels in de hardliners-ideologie van de Moslimbroederschap. Het leidde (ná de verkiezingen) nog tot een paar politieke moorden. Sinds de nieuwe grondwet van februari 2014 is er enige rust. Maar: 'het geloof' mag van die grondwet niet aangevallen worden, en de doodstraf (sinds '91 niet meer in de praktijk gebracht) is heringevoerd. Op democratische wijze, dat dan weer wel.
Maar toen ging het mis
In Libië sneuvelde dictator Khadaffi. Een megalomane gek, maar wel eentje die zijn land veilig had gehouden voor buitenlanders, handel, politieke betrekkingen en een solide economie. Sinds zijn val is Libië een anarchistische rebellenstaat. In Egypte wisselde de wacht al een paar keer. Van dictator Mubarak, naar Moslimbroeder Morsi, naar legerleider Sisi. Onrust, rellen en verkrachtingen bepalen het straatbeeld van het eens zo 'dapper opstandige' Tahrirplein.
Hetzelfde patroon herhaalde zich een paar keer. Stap 1: Een Arabische dictator valt. Saddam, Khadaffi, Mubarak, en een paar kleine en grote leiders in andere landen. Stap 2. Westerse opportunisten, met name die van de Eurofiele persuasie, juichen 'hoera, ruim baan voor democratie', zetten een paar waarnemers neer (die vanaf dag 1 zand in de ogen gestrooid krijgen door sluwe zandhaviken), gooien er een heleboel geld (onze taxpoet) achteraan en gaan dan toekijken in hoeverre het leger (Egypte) of 'opstandige groeperingen' (Libië, Tunesië) bereid zijn om vanuit de conclusie ('nu komt er democratie') terug te gaan werken naar de argumenten die de bouwstenen voor die wensgedachte moeten vormen. Alsof je een parlement met een regering en een rechtsstaat met trias politica even uit de grond stampt als het landsbestuur tot voor een paar minuten geleden nog in handen was van 1 kolonelskeizer met een netwerk van loyale stamhoofden en een nog groter netwerk van militaire macht, onderdrukking en spionage van het eigen volk. Er komt iets meer kijken bij het stichten van een democratie dan het neerplempen van stembussen en demense een potloodje in de handen drukken, willen we maar zeggen.
Stap 3: Jihadistische oprispingen
Overal waar de dictator wegvalt, breekt de islamitische pleuris uit, met name dankzij de opkomst c.q. machtsovername van de nog relatief milde Moslimbroederschap (met de nadruk op relatief, want het blijven engnekken). Maar vooral in Syrië, in het hart van de Levant, kon het extreem radicale ISIS razendsnel voet aan de grond krijgen in de chaos van een slepende burgeroorlog waarvan het einde nog lang niet in zicht is. Assad zit nog in zijn zetel en werd onlangs zelfs op *kuch* glorieuze wijze herverkozen. Maar ISIS groeit, in omvang, zelfvertrouwen en genadeloosheid. Het juichen om de Lente lijkt het Westen eindelijk - maar veel te laat - op de lippen bestorven.
Want "wij" leveren ze ook, die hardcore islamitische jihadstrijders. Jonge jongens uit schotelwijken in Zoetermeer, Almere, Amsterdam, Delft en Den Haag trekken een jurk aan, kweken een vlasbaard en reizen naar Syrië. Marokkaanse Brusselaars en Algerijnse Antwerpenaren idem dito, evenals Franse draaideurcrimineeltjes uit Parijs, Marseille en Roubaix. Ze gaan blind de strijd aan (soms letterlijk) en hakken hoofden af (meestal letterlijk), en sommigen van hen zijn niet ouder dan dertien (!) jaar:
Younes Abaaoud, 13 years old
Youngest Belgian in #ISIS ranks #Syria #Belgium pic.twitter.com/HxygrLhoBl
— Pieter Van Ostaeyen (@p_vanostaeyen) June 10, 2014
Dat ze gaan is één ding. Maar ze komen ook terug - om ons te laten 'bloeden en branden', zoals Mehdi Memmouche bewees door in Brussel vier mensen af te slachten met een Kalashnikov - het moderne kromzwaard. Ze kweken daarmee niet alleen momentum in het Midden-Oosten, maar ook hier in het nog enigszins vrije Westen. Maar liefst driekwart van de Nedermoslims ziet Syriëgangers als helden. En na 'Brussel' is de kans groot dat het gevoel van 'onze tijd is gekomen' verder is aangewakkerd: "Wajoo het kán, kk joden kapotmaken in het Westen!" Van terugkeerjihadi's, maar ook van lokale radicaaltjes en extremisten - zeker van degenen met een draaideurverleden - hoef je bovendien niet te verwachten dat ze zich laten weerhouden van wandaden door een dreigende celstraf, of zelfs de dood. Nu was het België, en het is geen 'of' maar een 'wanneer' volgt Nederland?
En dat is allemaal de schuld van George 'Wut?' Bush
Zijn ISIS en haar uitwassen echt de schuld van George W. Bush? Nee natuurlijk niet. Hij heeft die religieuze gekken niet gek gemaakt. Dat waren ze al van zichzelf. Maar hij heeft hen wel - onbedoeld - geholpen om momentum te vergaren door een jarenlange weg te bereiden door het Midden-Oosten, waarop ISIS nu hun verzengende zegetocht van religieus geweld en geloofsoplegging kan maken. Nu marcheren ze op Bagdad, gedreven door een combinatie van hevig aangewakkerde anti-Westerse sentimenten en ongehinderd dankzij het bestuurlijk anarchisme in de regio. Met de hooibroei in omringende landen, waar regeringen gevallen zijn (Libië, Egypte), democratieën wankelen (Turkije) of al door islamisten zijn overgenomen (Tunesië) is het maar de vraag of het bij Bagdad blijft. Verhofstadt en de zijnen in Brussel kunnen het ontkennen wat ze willen, maar onbedreigd democratisch landsbestuur heeft natiestaten met afgetekende landsgrenzen nodig om veilig en stabiel te zijn.
Wat nu, wereld?
De Syrische despoot Bashir al-Assad zou wel eens de laatste strohalm kunnen zijn waar sji'ieten, alewieten, democraten, christenen, seculieren en alle andere niet-jihadistische Midden-Oostiërs zich aan vast kunnen klampen. Want US President Barack Obama is op het inzetten van wat drones na niet doortastend, bereidwillig of fundamentalistisch (kies maar) genoeg om de rokende puinhopen van zijn voorganger het hoofd te bieden. Je kan het hem nauwelijks kwalijk nemen: het is hem niet aan te rekenen dat de zandstormen van de Amerikaanse steen die door Bush Jr. in de woestijn geworpen werd nooit meer zijn gaan liggen. Zet maar een stofbril op, wereld. En blijf ver uit de buurt van het brandende zand van de Jihad.
Oh wacht. We hebben wel hun olie nodig natuurlijk. Dus stuurt 'Bama toch ff een vliegdekschip naar de Perzische Golf. Vrede ga je d'r niet mee stichten, maar Tomahawks paraat houden: goeie zaak. Dit zei Obama - voor wie dit een 'problem from hell' is -gisteren over ISIS/ISIL. Geen troepen op de grond, maar er worden wel 'andere opties overwogen' om in te grijpen in 'de situatie' in Irak en Syrië.