Wat u moet weten over Taqiyya
Taqiyya is een technische term uit het islamitisch recht. Voordat het een technische term was, betekende het vrees. Wanneer een moslim vreest dat de islam geschaad zal worden, heeft hij volgens de sharia het recht om zuinig te zijn met de waarheid. Zulke zuinigheid heet taqiyya. Onder de sharia-juristen is het een punt van discussie of een moslim in zon geval liegen moet of dat hij alleen maar liegen mag. Ook is er aandacht voor de vraag hoe ver hij kan gaan. Hoort taqiyya altijd het belang van de islam in het algemeen te dienen, of mogelijk ook dat van individuele moslims. Het is het mooiste als er formeel niet gelogen wordt. Een voorbeeld van taqiyya zonder liegen is het wensen van een goede kerst. Koran 112:3 leert dat God niet geboren of verwekt is. Als dat waar is, is Kerstmis, de viering van de geboorte van Gods zoon, naar islamitische normen een godslastering. In plaats van goede kerst te wensen, kan een moslim daarom maar beter zeggen: ik wens u het allerbeste. Dat wil zeggen: ik hoop dat u moslim wordt.Het bestaan van het leerstuk van de taqiyya heeft geen voorspellende waarde als het over het gedrag van een individuele moslim gaat. Het is net als bij polygamie. Wanneer er over de polygamie gezeurd wordt, kan een moslim tegenwerpen dat hij maar één vrouw heeft. Dat is natuurlijk vaak waar. Toch wil een geval van monogamie niet zeggen dat de islam polygamie niet toestaat. Net als bij polygamie geldt dat taqiyya iets is waarvan een moslim zonder gewetensproblemen gebruik kan maken, wanneer hij dat nodig vindt.
De Leidse hoogleraar Maurits Berger vertelt de media, wanneer er zich weer een golfje van aandacht voor taqiyya voordoet, dat taqiyya een middeleeuws begrip is, uit de shiietische richting van de islam. Niets aan de hand dus en doorlopen. Inderdaad hebben de Shiieten tijdens vervolgingen in de middeleeuwen gebruik moeten maken van deze licentie om te liegen. De Soennieten hebben de Shiieten namelijk regelmatig heftig vervolgd, in Irak zelfs tot op de dag van vandaag.
De Shiieten, in de meeste islamitische landen een minderheid, hebben om de eigen huid te redden regelmatig taqiyya gepleegd tegenover hun soennietische inquisiteurs. Niet dat het bij zulke vervolgingen even formeel toeging als bij de inquisitie, we moeten hier meer aan ongeordende volkswoede denken. De soennietische meerderheid heeft in de geschiedenis van de islam nooit veel behoefte aan taqiyya gehad. De soennietische migranten in het Westen zijn daarentegen een minderheid. Een minderheid mag taqiyya gebruiken, wat mevrouw Halalsema er ook van zegt. Een meerderheid, trouwens, mag dat ook.
Het woord taqiyya komt in de koran niet voor. Het concept daarentegen wordt in de korancommentaren besproken. De bekendste passage is koran 3:28. Dat vers is moeilijk te vertalen maar vooruit, we maken er wat van: De moslims moeten niet de ongelovigen als vrienden, medestanders of bondgenoten nemen. Die drie alternatieven zijn pogingen tot vertaling van het belangrijkste woord in dit vers dat iets als de dichtbijen moet betekenen. Maar de korantekst gaat door, en wel met de mededeling dat het verbod niet geldt indien een moslim op zijn hoede moet zijn. Omdat korancommentaren en shariahandboeken dit onderwerp bespreken, is het ondenkbaar dat een beroepsmoslim nooit van taqiyya gehoord heeft.
De Britse beroepsmoslim Fiyaz Mughal is directeur van een gesubsidieerd meldpunt voor islamofobie. Hij heeft, om de subsidie veilig te stellen of om andere redenen, bedrieglijk opgeleukte statistieken over anti-islamitische incidenten gepubliceerd. Deswege is hij door een radiopresentator, Tim Burton, betiteld tot taqiyya kunstenaar. Burton heeft daarvoor dinsdag 8 april in Birmingham terecht moeten staan. Volgens Mughal zou het uitsluitend rassisties extremistisch rechts zijn, dat moslims wel eens van taqiyya beschuldigt, en een rassistiese beschuldiging is strafbaar.
Tim Burton is vrijgesproken. De behandeling van de zaak heeft zeven uren geduurd. Er was een getuige-deskundige over de koran en de sharia uit Nederland. Wie zou dat nu weer geweest zijn. Dit in het kader van full disclosure.
Toch is taqiyya niet zon raar idee. In een maatschappij waar de openbare orde alleen gegarandeerd wordt doordat je stam wraak zal nemen als jou wat overkomt, kan iemand die de waarheid spreekt veel overlast veroorzaken. Zijn broers en neven moeten dan immers wraak gaan nemen voor de klappen die hij krijgt, terwijl ze liever iets anders omhanden zouden hebben, bijvoorbeeld een stage lopen.
De weigering een geloofsgenoot, ook al is hij medeplichtig aan roof of zeeroverij, te bestrijden of bij de politie aan te geven, valt ook onder taqiyya, want effectief optreden zou een individuele moslim, en dus mogelijk de islam, kunnen schaden. Dat moet voorkomen worden. Want islam is vrede, en vrede is goed.