Bassiehof - Pieter Broertjes, geef opheldering!
De Tweede Kamer debatteert begin december over de begroting van het Koninklijk Huis. Die begroting is relatief klein en werd voorgaande jaren in een paar uur behandeld en op de onderhoudskosten van het koninklijke zeilschip de Groene Draeck na - akkoord bevonden. Het presidium van de Tweede Kamer heeft sinds Prinsjesdag het komende debat echter voortdurend voor zich uit geschoven en dat heeft een reden: zowel D66 als de SP zullen minister-president Rutte gaan bevragen over de kwestie Edwin de Roy Zuydewijn. Journaliste Jutta Chorus onthulde eerder dit jaar in haar zéér lezenswaardig boek Beatrix, dwars door alle weerstand heen dat prins Bernhard de inlichtingen- en veiligheidsdiensten opdracht heeft gegeven naspeuringen te doen naar Edwin de Roy van Zuydewijn. Hij moest namelijk onschadelijk worden gemaakt. De PvdA-burgervader van Hilversum en oud-Volkskrant hoofdredacteur Pieter Broertjes én zijn compaan Jan Tromp hebben dat bijna tien jaar stilgehouden. Als journalisten zijn zij geen knip voor de neus waard en wel hierom.
Na eerdere ontmoetingen met De Roy van Zuydewijn nodigde Prins Bernhard hem begin 2000 uit voor een bezoek aan paleis Soestdijk, hij wilde nogmaals een borrel drinken met de vriend van zijn kleindochter; prinses Margarita. Kort na dat bezoek gaf Bernhard de directeur van het Kabinet der Koningin Felix Rhodius de opdracht om bij de BVD inlichtingen in te winnen over De Roy van Zuydewijn. Deze man is een vijandelijk projectiel dat onschadelijk moet worden gemaakt zei de prins tegen Pieter Broertjes. Broertjes was destijds hoofdredacteur van de Volkskrant en maakte samen met Jan Tromp in het geheim interviews met de prins.
Achterop het boek dat Broertjes en Tromp samen schreven staat een wervende tekst van niemand minder dan prins Bernhard zélf.
Een journalistiek verslag. Het staat er echt.
Prins Bernhard overleed op woensdag 1 december 2004. De Tweede Kamer debatteerde in maart 2003 over de kwestie. We weten niet of Broertjes en Tromp op dát specifieke moment wisten dat Bernhard naar eigen zeggen achter de naspeuringen zat. Wat we wél zeker weten is dat Broertjes en Tromp in mei 2003 - toen het project was afgerond, zie de brief van de prins hierboven op de hoogte waren van Bernhards opmerking.
En toch zwegen Pieter Broertjes en Jan Tromp bijna tien jaar lang. U begrijpt, als journalist zijn beide heren geen knip voor de neus waard. Dat is een hard oordeel inderdaad, maar ik weet mij gesteund door meerdere Volkskrant-verslaggevers die er hetzelfde over denken.
Broertjes en Tromp staat nu nog maar één ding te doen: hun journalistieke verantwoordelijkheid nemen. Geef opheldering over wat prins Bernhard nu precies gezegd heeft over Edwin de Roy van Zuydewijn. En ze moeten dat doen vóór het debat dat volgende maand plaatsvindt.
Leden van de Koninklijke Familie hebben inmiddels tweemaal De Roy van Zuydewijn voor het gerecht gedaagd. Beide keren deed de magistratuur een uitspraak in het voordeel van de verdachte. Zelfs de Amsterdamse deken van de Orde van Advocaten moest door het stof vanwege de kwestie.
Het zou Rutte sieren als hij zich als een premier van álle Nederlanders betoont. Edwin de Roy van Zuydewijn wacht op antwoord.
De sleutel ligt echter in handen van Pieter Broertjes en Jan Tromp.