Geenstijl

Afgelopen dinsdag zat ik weer eens bij Pauw & Witteman. Onderwerp van gesprek waren de pensioenen in Nederland. Aanleiding was het bericht van het één na grootste pensioenfonds van Nederland Zorg & Welzijn (groot: 125 miljard) dat zij gaan afzien van gegarandeerde pensioenen in ruil voor 'uitgesmeerd' (10 jaar) korten van de pensioenen en het indexeren van de pensioenen (dat is corrigeren van pensioen voor inflatie). Ik gaf een kritische beoordeling van de problematiek, waarbij ik wilde aantonen dat de huidige pensioenfondsen een aanmerkelijke onbetaalde rekening hebben uitstaan en dat die rekening betaald gaat worden door de jongere deelnemers aan het fonds ten gunste van de gepensioneerden en de werknemers die komende 10 tot 15 jaar met pensioen gaan. Tot slot hield ik een pleidooi voor het Deense model, waarbij individueel wordt gespaard voor een niet gegarandeerd pensioen (wel collectief belegd) en geen sprake is van zogenaamde solidariteit tussen generaties. Pauw & Witteman lieten direct merken de problematiek duidelijk neer te willen zetten. Witteman: "over 10 jaar is 60% van de pensioenpot op". Ietwat te kort door bocht, maar dat hoort erbij. Ik nuanceerde de uitspraak door erbij te zeggen dat de potten nu "all time high" vol zitten en dat het leeglopen zal gebeuren in 10 tot 15 jaar bij ongewijzigd beleid en dat de potten leeg zijn voor pensioenaanspraken van de jongere generaties, niet voor de pensionado's.

Ik stond daarmee keihard op de zeer lange tenen van de pensioenbestuuders, die hun geriefelijke pluche pijnlijk voelde schuren tegen hun dichtgeknepen billen. Onmiddellijk werd ik 'geframed. De kritiek ging alleen nog maar over de aankondiging (*). RTL Z nam hierbij het voortouw zonder hoor en wederhoor toe te passen (*). Het is schrijnend om te zien dat Witkamp van Media Pensioen Diensten mij beticht van ondeskundigheid (*), terwijl het pensioenfonds waarvoor hij diensten verricht, PNO Media, een dekkingsgraad heeft van 93,8% (pdf) en dus zwaar in de problemen zit. Zij hebben een van de laagste dekkingsgraden; Paul Witteman mag zich echt zorgen gaan maken. In hun kielzog kwam de voorman van de babyboomers, Krol van de 50Plus fractie in de Tweede Kamer. Hij mocht de volgende dag aanschuiven aan de P&W-tafel en als amateur-lobbyist van het ABP de belangen van het ABP en de gepensioneerden zonder veel weerwoord verdedigen. Daarbij werd ik en passant weggezet als partijdig, want ik zou werken bij een 'verzekeringsmaatschappij' (zeg Krol, doe je huiswerk eens, ik werkte bij een bank en ben al 5 jaar met pensioen). Ik neem niets van de uitzending terug. Mijn opmerking was gebaseerd op een rapport (pdf) van Frijns (ex ABP) uit 2010. Een dag later werd ik door een twitteraar op het volgende onderzoek (pdf) attent gemaakt van pensioendeskundige Kocken, dat een net zo dramatisch beeld geeft (een hele fijne grafiek ). De stap van pensioenfonds Zorg & Welzijn is op zich een goede stap. Eindelijk maken de fondsen duidelijk dat er nooit sprake was van een garantie. Helaas hebben ze ons dat wel jaren lang voorgehouden. Maar laten we niet vergeten dat Borgdorff van Z&W zichzelf rijk rekent door het rendement van de (risicovolle) beleggingen te gebruiken bij het berekenen van de verplichtingen. Dat mag alleen als het pensioen echt meedeint met de grillen van Wall Street. De hogere rekenrente doet de verplichtingen dalen en daardoor kan het fonds meer uitkeren aan huidige pensioentrekkers. Hoogleraar Jacobs noemt het 'een graai uit de pensioenkas' en vraagt zich af waarom Borgdorf "zulke rare dingen zegt". Jarenlang hebben de pensioenfondsen getamboereerd (pdf) dat Nederland "het beste pensioensysteem" heeft (jaarlijks onderzoek Mercer). We zijn dit jaar door de Denen naar de tweede plek verdrongen. Mercer geeft als reden dat het Deense pensioensysteem beter houdbaar is omdat er geen generatieconflicten kunnen optreden. De zogenaamde solidariteit binnen de pensioenfondsen betekent dat pensioenfondsbesturen bepalen met wie u solidair zal zijn. U kunt geluk hebben...of niet. Ik heb de volgende adviezen aan u: (1) zorg dat u aan tafel komt, zodat u kan meebeslissen over uw eigen geld, dit geldt met name voor jongeren; (2) ga maar bijsparen (zegt Elsevier ook). Er hangt namelijk nog meer pensioen-ellende boven uw hoofd (verlagen fiscaalvrij pensioensparen). Mooier kan ik het niet maken, leuker ook niet. www.bank.blog.nl www.pfverhaar.nl @peterverhaar