Geenstijl

Doorgaan met bezuinigen of toch maar weer uitstellen? Alle schulden met rente terug laten betalen of toch maar kwijt schelden? Een Europees schuldenfonds op poten zetten of toch maar niet? Vragen, vragen, vragen. Op alle Europese niveaus wordt er strijd geleverd over de koers van de EU. Van het tandeloze Europees Parlement tot in de ongekozen en illegitiem machtige Trojka. Vasthouden aan het mantra van bezuinigingen of toch het meer socialistische uitstel? De Europese strijd is een schimmig steekspel met veel onduidelijkheden. De EU is gebouwd op het Angelsaksische idee van liberalisme. De ideologie heet kapitalisme, de instrumenten zijn vrije markt, schulden, open grenzen, een gedeelde munt en consumentisme. Stuk voor stuk machtsmiddelen, de huidige EU staat in dienst van het grote geld, de big banks en de multinationals. Zij hebben belang bij een grote en vrije afzetmarkt, lage lonen, soepele arbeidsvoorwaarden en beïnvloedbare politieke macht. Capo di tuti werkgevers Bernard Wientjes (VNO-NCW) is al jaren de machtigste man van Nederland - en tevens een groot Eurofiel. Toeval? Mooi niet.

Tegelijkertijd zit er een grote ontwerpfout in het Europese project. De ideologie sluit niet aan bij de realiteit. Europese landen zijn geen Amerikaanse staten. Er is geen vanzelfsprekende afkeer en wantrouwen in de overheid, en corporatisme heerst bijna overal. Denk aan sterke vakbonden, puike arbeidsvoorwaarden, de invloed die overheden hebben op het leven van burgers en überhaupt de mentaliteit in veel Europese landen. Het is onverenigbaar met het kapitalisme van de VS dat de founding fathers van het Europese project probeerden te kopiëren. En dus wordt er gemarchandeerd, zijn er slechts halve oplossingen voor hele problemen en is er volop nepotisme in de top. Van een vrije handelsgemeenschap is het Europese project een centralistische aristocratie aan het worden. De 'meerjarenplannen' betekenen de renaissance van een vreemd soort communisme, waar nivelleren een feest is en het democratische gehalte van het geheel doet denken aan de Amsterdamse PvdA. Door de botsing tussen het liberalisme van de EU en het socialisme van de realiteit zit Europa opgescheept met het slechtste van twee werelden. Keihard kapitalisme voor de middenklasse en iedereen daaronder, glibberig socialisme voor de bovenklasse. Voor hen wordt het kapitalisme beknot waardoor wellicht het meest essentiële wat kapitalisme te bieden heeft verloren gaat: faillissement. Grote bedrijven mogen niet stuk gaan. Hun grip op Brussel is groot. Precies hetzelfde gaat op voor overheden: ze mogen niet kapot, ook niet bij consequent wanbestuur. Daardoor blijven de rotte appels die normaal zouden afvallen zitten. Die status quo is gunstig voor het centrale gezag in Brussel en de topmensen van de grote bedrijven. Samen verdelen ze de macht, de baantjes en de poet. De grap 'iedereen is Goldman Sachs' is leuk, omdat het waar is. De burger betaalt. Hij ziet zijn arbeidsvoorwaarden naar de klote gaan, zijn pensioen verdampen, z'n salaris dalen, z'n huis verloren en z'n vrijheden afgenomen. De grote bedrijven en overheden mogen dan niet failliet, de kleine man kan vandaag nog dood vallen. Niemand geeft een fuck. Zie Griekenland, onder het mom van 'hulp' worden de Grieken tot op het bot uitgekleed door de Trojka. En dan niet de stinkend rijke rederij of de belasting ontduikende miljonair. Het is overal de normale man die de klappen krijgt, ook in Nederland. De middenklasse is het slachtoffer van de angst onder de heersende klasse, van het nog altijd springlevende trauma dat Tweede Wereldoorlog heet. Iedere speech van een EU-bobo begint met een Godwin. Die angst is zo groot dat de werkelijkheid uit het oog verloren wordt en er gekozen wordt voor een utopia: de EU. Dat er onoverkomelijke verschillen zijn tussen de Europese landen wordt daarbij achteloos aan de kant geschoven met het valse argument dat de lidstaten wel naar elkaar toe zullen groeien. Maar dat is niet het geval. Separatisme tiert welig in Europa en de EU is nu zelf de grootste veroorzaker van onvrede geworden in een superstaat die op idealen van vrede gesticht is. De enige manier om uit deze situatie weg te komen is om de fundamenten van de EU weg te nemen: die verstikkende angst voor oorlog. Weg met al die getraumatiseerde ongekozen fossielen op de belangrijke stoelen. Weg met het glibberige socialisme en nepotisme aan de top. Zorg ervoor dat failliet gaan weer een optie is, hoe groot je ook bent. Laat Europa over aan mensen zonder WOII-trauma die wél zien dat er geen munt- en politieke unie nodig is om in vrede samen te werken.