Geenstijl

SNS gaat op de fles. Komt dit als een volslagen verrassing? Nou, dacht het niet. Het 'klein duimpje' van de Nederlandse financiële wereld dat zo graag bij de 'grote jongens' wilde horen, is keihard in de bouwput gevallen die haar collega's concurrenten voor haar hadden gegraven. Hoe heeft het zover kunnen komen? De SNS bank (de naam betekent notabene Samenwerkende Nederlandse Spaarbanken) komt voort uit wat wij nu zo romantisch 'nutsbankieren' noemen. De voorloper van de SNS was de eerste spaarbank van Nederland, de Nutsspaarbank (opgericht in 1817). En Reaal was ooit de verzekeringsmaatschappij van de FNV. Tot 2002 was SNS Reaal een sobere maatschappij die zich 100% richtte op de consumentenmarkt. De voorpagina van het Jaarverslag 2001 was nog een toonbeeld van saaiheid. In 2002 kwam Fortis-zakenbankier Van Keulen aan de macht en dat heeft SNS Reaal geweten.

Moest Van Keulen nog toestaan dat in 2003 en 2004 SNS op de voorpagina van het jaarverslag schreef 'retail is een mentaliteit', het jaarverslag van 2005 was kraakhelder. Er moesten 'nieuwe wegen' ingeslagen worden. In 2006 en 2007 heeft hij 'doorgepakt'. Weg met dat saaie consumentenbankieren, groeien moeten we en risico's moeten we niet schuwen. En dus ging SNS Reaal in 2006 naar de beurs en met het opgehaalde geld werd Bouwfonds Property Finance van ABN AMRO gekocht. Een onbegrijpelijke aankoop. Toen al, want SNS had geen enkele ervaring met vastgoedfinanciering. In het laatste jaarverslag voor de verkoop van Bouwfonds (2005) werd nog fijntjes gewezen op de synergie tussen de verschillende activiteiten. Maar Van Keulen besloot alleen het onderdeel "vastgoedfinanciering" te kopen. Niet handig voor een bank waarbij de funding van de bank bestaat uit spaargeld. Dus bepaald niet 'groot geworden door klein te blijven', eerder 'foutje bedankt', want SNS denkt net als Rijk de Gooyer de schade te droppen bij de belastingbetaler. In 2008 kreeg de bankverzekeraar 750 miljoen staatssteun, waarvan 185 miljoen is terugbetaald. We kunnen fluiten naar het restant, want het omzetten van de leningen in bijna waardeloze aandelen zet weinig zoden aan de dijk. De belastingbetaler mag de knip trekken omdat de overheid besloten heeft dat SNS Reaal een systeembank is. Oké, er staat 32 miljard aan spaargeld op de balans (met dank aan depositogarantiesysteem) en via Zwitserleven is SNS Reaal een belangrijke pensioenverzekeraar. Maar de Europese Commissie (pdf)heeft recent een voorstel gedaan hoe banken met gezonde en zieke onderdelen uiteen gerafeld kunnen worden ('resolution'). SNS Reaal is geen RABO of ING. De verzekeringspoten van SNS reaal kunnen echt zonder probleem weer verkocht worden. Hetzelfde geldt voor de retailbank (sparen en hypotheken). Helaas proberen de topbestuurders precies het tegenovergestelde te doen. Samen met Goldman Sachs (door u betaald) proberen ze het zieke vastgoed-onderdeel in een bad bank (ook door u betaald) te plaatsen. Reden? Dan kunnen de heren op hun gerieflijke pluche blijven zitten. En passant hoeven de obligatiehouders dan ook weer niet bij te dragen. Het kan en moet anders. Na verkoop van álle gezonde onderdelen, mogen de topbestuurders leiding blijven geven aan de 'bad bank', samen met de aandeelhouders en obligatiehouders. Vanzelfsprekend is het salaris 100% variabel en afhankelijk van de bedrijfsresultaten. Er wordt door politici altijd veel geklaagd over 'moral hazard'. Dit is dé kans om te bewijzen dat het anders kan. www.bank.blog.nl www.pfverhaar.nl Twitter: @peterverhaar