Nog niet zo heel lang geleden was de PvdA een 'gevaar voor Nederland' (dixit MinPres) terwijl de VVD enkele jaren lang een 'rechts rotbeleid' voerde (dixit Didi). Sinds 12 september zijn PvdA en VVD in een vlaag van schizofrenie echter plots de allerbeste vriendjes. Want het land moet dringend bestuurd worden. Handicap: er ligt nogal een gapende kloof van wederzijds wantrouwen tussen volk & vertegenwoordiging. Mark en Diederik kunnen hun geschillen dan wel van de ene dag op de andere opzij gezet hebben, tussen kiezer en politicus moet heel wat meer gebeuren voordat er weer wat moois kan bloeien. Vandaar een voorstel voor de formerende vriendjes van de pVVDa: trek de kroonjuwelen van D66 eens uit het graf van Hans van Mierlo en leg HET REFERENDUM als serieuze optie terug op tafel. In een democratie waarin de geloofwaardigheid van het politieke leiderschap ernstig onder druk staat (danwel totaal ontbreekt) en waarin kiezers ideologie inruilen voor pragmatisch en/of strategisch standpuntstemmen, zou het best eens goed kunnen doen voor het vertrouwen. Vooral nu onze eigen regering het ondemocratisch aflegt tegen de Brusselse bureaucraten terwijl niemand in Den Haag de ballen heeft om op de rem te trappen. En misschien dat er per referendum eindelijk eens afgerekend kan worden met marginale randzaken als weigerambtenaren, rituele slacht en de wietpas: doodsimpele ja/nee-vragen waar honderden peperdure debat-uren aan verneukt zijn. Gooi die onderwerpen in een referendum, dan kunnen Mark en Diederik zich ondertussen inhoudelijk op nu volledig ontbrekend langetermijnbeleid richten.

Momentje stilte om te wachten op de angstig-arrogante tegenwerping dat De Mensen helemaal geen verstand hebben van specifieke politieke onderwerpen en daarom ongeïnformeerde, op gevoel gebaseerde keuzes maken in referenda. En dat stemmen op gevoel of emotie natuurlijk smerig populisme is, voortgekomen uit een naargeestige onderbuik. *momentje* Fuck jullie. Dat zijn de meest ondemocratische kutargumenten denkbaar. Ja, het gros van het volk is te dom, te ongeïnteresseerd en/of te ongeïnformeerd om per onderwerp te beslissen wat wijsheid is. Nou en? Alsof Den Haag zich zo intelligent, betrokken en besluitvaardig heeft betoond het afgelopen decennium. Bovendien: dát is nou democratie: volksheerschappij met de nadruk op volk(s). Die betekenis is echter nogal vertroebeld geraakt, met alle kloofsverbredende gevolgen van dien. Zelfs het zichzelf liberaal achtende D66, de partij die het referendum ooit als kroonjuweel naar Den Haag droeg, heeft haar geboorterecht de afgelopen jaren langzaam ten grave gedragen naarmate Pechtold de Pedante er (rond 2005) achter kwam dat zijn gedroomde Europeanisering een stuk soepeler vooruit komt als je het electoraat zo veel mogelijk buiten de besluitvorming houdt. Het referendum terugbrengen moet kunnen. De Partij van de Arbeid heeft er zelfs een klein openingetje voor in haar verkiezingsprogramma: "De PvdA is voorstander van een correctief referendum (○) en van burgerinitiatieven als instrument voor politieke agendering." Daaronder staat trouwens dat het Fries als taal in de grondwet moet, dus het gaat hier overduidelijk om het hoofdstuk 'reststemmen trekkende zoethoudertjes', maar soit: het staat er. De gekozen burgemeester staat er trouwens ook in. Aangezien de VVD sinds de buitenechtelijke achterbankseks met de SGP nog wat verkwanselde principes terug te winnen heeft, wil Mark waarschijnlijk best even luisteren als Diederik de liberale optie 'burgerlijke inspraak in de politieke besluitvorming' aansnijdt. Kunnen ze allebei wat betrouwbaarheidspuntjes mee scoren. Gunstig voor de levensverwachting van hun schizofrene machtsgeile partijpolitieke tolerantieprojectje. En het zou zomaar eens wat demos terug in de cratie kunnen brengen. Zouden Mark & Diederik de ballen er voor hebben?