Geenstijl

Deze week schreef EU-president Van Rompuy een 'masterplan' dat de omvang van een 'haiku' heeft (als Van Rompuy zich verveelt tijdens de Toppen, dan schrijft hij deze Japanse gedichten). Het plan zou de basis moeten zijn voor de 25ste Top der Toppen. Het 4-punten masterplan (pdf) begint zeer concreet met de bankenunie (ik zeg: Europees toezicht: doen; Europees depositogarantiesysteem: gevaarlijk), maar verzandt daarna in nietszeggende woorden. Punt 4 gaat over de versterking van de democratische legitimiteit en telt welgeteld 5 regels. Ik vermoed dat het bij vergezichten blijft en dat de 'bende van vier' zich weer zal beperken tot korte termijn steunmaatregelen en natuurlijk mooie woorden over noodzakelijke groei. Opmerkelijk is dat critici van de EU met name hun pijlen richten op het ESM ('de blanco cheque'), terwijl de werkelijke invloed van Europa loopt via veel minder zichtbare regelgeving. Zo heeft onze haiku-man, óók deze week, in Die Welt iets gezegd over het pensioen. En als het woord pensioen valt, dan krijgen politici direct krampaanvallen, enigszins vergelijkbaar met het H-woord. Dat bleek tijdens het debat met premier Rutte deze week over de Eurotop.

Van Rompuy wil ingrijpen in het staatspensioen (jargon: pijler 1). De AOW is een omslagstelsel, d.w.z. betaald uit lopende begroting; er wordt dus niet gespaard. Van Rompuy maakt zich zorgen over de houdbaarheid van dit staatspensioen en wil naar een uniforme pensioenleeftijd. Dat zou als muziek in de oren van Rutte moeten klinken, want in Nederland werken we al tot 65 jaar en gaan we met enige zekerheid naar 67 jaar. En in Frankrijk wil Hollande weer terug naar 60, waanzin. En dan heb ik het nog niet eens over de Zuidelijke lidstaten. In een zogenaamd Witboek (pdf) heeft de Europese Commissie aangegeven dat in principe de lidstaten gaan over de 'AOW', maar stelt voor de pensioenleeftijd te koppelen aan de levensverwachting in een lidstaat. Nederland zou dit standpunt moeten omarmen en steunen. Het dwingt andere landen tot hervormingen. En dat willen we toch? In een reactie van de Tweede Kamer op het witboek wordt ons 'unieke' pensioensysteem er echter weer met de haren bijgesleept (lees hier). De EU moet zich daar volgens de Tweede Kamer niet mee bemoeien. Maar dat willen ze ook helemaal niet en dat lijkt mij logisch, want het 'aanvullend pensioen' is een private afspraak tussen werknemers en werkgevers (jargon: pijler 2, gevuld met ruim 1000 miljard euro spaargeld). Het is uitgesteld loon van de werknemer. De overheid speelt alleen een rol als toezichthouder (bijv. dat het geld echt is afgesplitst van de onderneming) en als fiscale facilitator. Wat hier speelt is dat de lobby van de collectieve pensioenfondsen weer "vol op het orgel gaan" en via het populistische anti-europa sentiment hun pluche proberen vast te houden. Lees hier hoe de Tweede Kamer pensioenrapporteur Omtzigt ons angst aanjaagt. Er is alle reden om ons unieke pensioensysteem kritisch tegen het licht te houden. Het huidige systeem van solidariteit tussen generaties is vooral in het voordeel van de ouderen binnen een pensioenfonds en is op termijn niet vol te houden. Een pensioensysteem gebaseerd op individuele rekeningen waarop verplicht (ja zeker) wordt gespaard lijkt de enige weg. Elke werknemer weet dan precies waar hij of zij aan toe is. En natuurlijk kan er dan nog steeds collectief belegd worden, daar heb je geen verplicht pensioenfonds voor nodig. En werknemers en werkgevers moeten zelf kunnen bepalen waar zij hun pensioen willen onderbrengen. De EU wil ook die kant op door een gelijk speelveld te organiseren tussen pensioenfondsen, banken en verzekeraars. Minister Kamp is daar niet ongevoelig voor (zie hier). Meer concurrentie is ook hier hard nodig en dan ook graag met nieuwe partijen zoals de PPI's (zie hier). Ik heb voor de gelegenheid daarom een haiku gemaakt die van Rompuy had kunnen schrijven: een privaat pensioen/ Europees of nationaal / afblijven Brussel. www.bank.blog.nl www.pfverhaar.nl Twitter: @peterverhaar