COLUMN. Legale Diefstal
Donderdag was er in de tweede kamer een hoorzitting over het beleggingsbeleid van onze pensioenfondsen. Aanwezig waren mensen die er verstand van hebben. Wetenschappers, consultants, de echte pensioentechneuten dus, maar ook een toezichthouder, de ex-baas ABP en belangrijk iemand van PGGM. Lekker belangrijk zult u zeggen, gaap. Er is wel wat meer aan de hand in de kamer, toch? Hillengate, Verhagengate, HeroBrinkmangate. En alle financiële journalisten van naam zaten natuurlijk bij DNB om te horen dat Wellink denkt dat de crisis nog moet beginnen (hij kan na zijn pensioen zo bij BNR de column van Kees de Kort overnemen). Niet wegklikken, ook al interesseert 72 procent van de mensen zich totaal niet voor het pensioen. Het gaat wel om úw spaarpot van nu 1.032 miljard. Een echte spaarpot, het bedrag staat keihard op bankrekeningen.
Geen land dat zo hard gespaard heeft voor haar oude dag. En waar geld is, zijn roofridders. Als bijen zoemen ze om de honingpot heen. We noemen er een paar: uitvoeringscentrales die uw pensioen uitbetalen, vakbonden die in het bestuur zitten en loonpolitiek bedrijven, pensioenkoepels die hun aangename baantje verdedigen, bedrijven die liever geen premie storten, de overheid die graag haar tekort wil financieren en natuurlijk de vermogensbeheerders en 'consultants' (Wouter -KPMG- Bos), die dikke bonussen met uw pensioen verdienen. En, o ja, ergens aan de horizon, Grieken, Ieren, Portugezen die graag willen dat wij hún pensioen betalen met óns pensioen.
Zembla had rekenaar Bosch gevraagd eens uit te zoeken wie er allemaal met zijn vinger in honingpot had gezeten. Bosch zei dat pensioenfondsen in 20 jaar 1000 miljard waren 'kwijtgeraakt'. Hij vergiste zich een nulletje en werd door deze PVV'er als 'loser' weggezet (helaas kon hij zelf het aantal nullen niet onthouden en dacht steeds 100 miljoen). Maar 100 miljard is nog altijd ontstellend veel geld en dit bedrag werd bevestigd door de keurige pakkenclub ORTEC.
Hoe ging deze diefstal in z'n werk? Oud baas van ABP (Frijns) en oud toezichthouder (van Dam) gaven mooi inkijkje. In de gouden beursjaren mochten bedrijven geld uit het pensioenfonds halen, werknemers hoefden even geen premie te betalen, de overheid dreigde met 'pensioenwinst-afroomwet'. De Kamer stond erbij, de vakbonden stonden erbij, de toezichthouder stond erbij. En ook de gepensioneerden, maar die mogen alleen kijken, want die mogen niet meepraten over hun eigen geld.
En dan hebben we de legale diefstal van de vermogensbeheerders, vaak buitenlands, ik noem een Goldman, een Morgan Stanley, waar tenminste echte bonussen worden betaald. ORTEC gaf mooi voorbeeldje van 'verborgen kosten'. Een funds of funds, populair bij pensioenfondsen: even opletten nu: pensioenfonds betaalt 1% aan zijn vermogensbeheerder, die geeft het geld aan beheerder 2, die ook 1% rekent; die geeft geld weer aan beheerder 3 en rekent ook 1%. Uiteindelijk betaalt pensioenfonds 3%, maar denkt 1% te betalen.
Gemiddeld schijnt 1% betaald te worden, dat is 10 miljard aan provisies; deskundigen zeggen dat 0,5% ruim voldoende is als minder actief belegd zou worden; scheelt ons 5 miljard (!!): hoeveel pensioen is dat voor een metaalarbeider?
Als ik u was, zou ik mij maar eens snel gaan verdiepen in het pensioen. Dat levert meer op dan verontwaardigd te zijn over de bankiersbonussen.
Peter Verhaar
www.bank.blog.nl
www.pfverhaar.nl
@peterverhaar