Gasdebat gehad, op naar het volgende probleem dat hij niet oplost

In een zaaltje ver weg van het aardbevingsgebied in Groningen, ging het weer twee dagen over een vernietigend rapport over de schade die door gasboringen veroorzaakte aardbevingen in Groningen hebben aangericht, en hoe Den Haag daar samen met wat grote energiespelers geld koos voor andermans eieren. Sure, er zaten wat Groningers op de tribune en eentje voerde als Kamerlid een stevig en emotioneel betoog. Maar de motie van wantrouwen veroorzaakte geen beving, laat geen scheuren achter in de coalitie en werd eigenlijk door niemand gevoeld. Ja, door die mensen in Groningen, maar dat zijn namen op papier en nummers in een stapel dossiers. Mark Rutte heeft wel wat belangrijkers te doen. De asielcrisis oplossen bijvoorbeeld, met zijn Brusselse vrienden in Luxemburg. Gaat gedeeltelijk ook over de kwaliteit van leven van Groningers, en het gebrek aan veiligheid dat de overheid hen biedt. Maar voor Mark is het geen mensenwerk, maar management. We moeten verder, want hij moet door - nog meer belastinggeld naar problemen gooien zonder ze ooit op te lossen.

Gamechanger! In Groningen stemt helemaal niemand meer VVD

Allemaal even intunen op Nieuwsuur, want de NPO duwt -hoera- de EnergieTransitie om. Jarenlang mochten zelotische klimaatzaaiers dingen roepen op de NPO over 2030, 2040 en 2050. Over die Enorme Golf Zeewater Die Eraan Zit Te Komen, over Parijs, over Greta, over dat we maar 1 planeet hebben. In the end gaat het allemaal over Plan B, waarbij de B staat voor BETALEN. Het van het gas halen van een huis gaat VEERTIGDUIZEND EURO kosten, en dat geld is net zo foetsie als een tweet van een GroenLinkser. Cruciaal zinnetje uit het onderzoek: "Meer dan de helft van die investering is niet terug te verdienen met besparingen op de energierekening en is dus onrendabel." Kortom: dat gaat jan met de pet danwel rob met de corduroy alsook constanteyn met de tweed en shaniqua met de legging helemaal niet doen. En helemaal niet met DWANG.

Kortom: Komt die kerncentrale! Maar waar? Borsele, Maasvlakte of Grunn?

Van het gas af gaan kost huishoudens bergen geld en de kosten-effectiviteit is dramatisch slecht.

Beste GeenStijl,

Als energieconsultant volg ik de duurzame trends natuurlijk op de voet. Ik krijg helemaal kromme tenen van de van-het-gas-af-discussie. Eigenlijk wordt er helemaal geen discussie gevoerd, de politiek heeft besloten dat we van het gas af moeten. Wat me opvalt is dat je nergens iets hoort of leest over de effectiviteit van het beleid. En waarschijnlijk met een reden. Ik ben met een simpele berekening even wat door gaan rekenen hoe effectief van het gas gaan nu is. In het kort komt het hierop neer:

Stel dat je als gemiddeld huishouden van het gas af wil gaan. In dat geval zul je je huis op een andere manier moeten verwarmen en een veel gehoord alternatief is de lucht/water warmtepomp. Daarmee bespaart een gemiddeld huishouden 1350 m3 gas per jaar. Dit komt overeen met ongeveer 2,55 ton CO2 per jaar.

Aan de andere kant ga je meer elektriciteit verbruiken, dit levert 1,56 ton CO2 meer emissies op. Netto bespaar je als huishouden dus minder dan 1 ton CO2 per jaar. Dat is echt niet veel. 

In het gunstige geval dat je huis geschikt is voor een warmtepomp zul je ruim €8000 moeten betalen (hierin zit de subsidie al verrekend). Als je je huis moet aanpassen (isolatie, radiatoren/vloerverwarming, voorraadvat voor de douche) zullen de kosten pas echt de pan uitrijzen. Maar stel dat je dat allemaal niet nodig hebt en een ideaal huis hebt, dan kost een warmtepomp in het meest gunstige geval €8000.

Over de gehele levensduur van de warmtepomp van 15 jaar bespaar je nog geen 15 ton CO2 met een prijskaartje van minimaal €8000. De kosten per ton CO2 liggen daarmee op €540. Dat is extreem hoog. Uit onderzoek van de overheid zelf blijkt dat alleen het subsidiëren van nulemissies auto's nog minder kosteneffectief is dan van het gas af gaan. Bron (pdf)

(Opmerking: Mocht je de besparing op energiekosten meerekenen dan kom je alsnog op  een prijskaartje van ruim €400 per ton vermeden CO2.)

Kortom, van het gas af gaan kost huishoudens bergen geld en de kosten-effectiviteit is dramatisch slecht. Er zijn alternatieven: het is voor grootverbruikers in de industrie vele malen goedkoper om dezelfde hoeveelheid CO2 te besparen voor een fractie van deze prijs. Een indicatie van de kosten voor de industrie is te zien op de beurs voor emissierechten. De prijs van emissies ligt nu op €23,40 per ton CO2. Als de industrie wordt aangezet tot emissiereductie is dat 20x effectiever dan wanneer huishoudens zich in bochten moeten wringen om emissies te reduceren. Ik begrijp dan het standpunt van de overheid ook niet, het lijkt op kapitaalvernietiging. (Bron voor emissieprijs)

Bijlage: Excel-bestand om zelf na te rekenen

NAW bekend bij de redactie. PS: Onze VolGas Energievergelijker al gezien?

Zelf woont ie op een woonboot, maar "het bibbert bij de buren, en dat is toch ook irritant." Is wel zo. Goeie brief ook, over Groningers die vastlopen in het veen van het gasdebat. Knip, plak, pak er een Hooghoudt bij, Groninger Bram Kloos doet zijn zegje:

**Een klagende Groninger is als een stakende werkloze
**Soms heb ik het idee dat we de oplossing voor de aardbevingsschade uit het oog verliezen door het vele geouwehoer. Sterker nog, alsof we maar moeten accepteren dat er geen goede oplossing is. Door de jarenlange tegenwerking van de staat, van de NAM, lijkt het alsof een compromis de enige oplossing is, een oplossing waar twee partijen met tegengestelde belangen zich bij moeten neerleggen. Maar dat is natuurlijk niet zo, een staat zou geen compromis moeten willen sluiten over de veiligheid van haar burgers. De staat neemt Groningers niet serieus, al doen ze tegenwoordig wel alsof. Historische panden worden gesloopt, omdat het te duur is om ze op te knappen, en mensen krijgen pas na maanden bericht of ze een compensatie krijgen voor hun schade. En de NAM nog steeds hetzelfde spelletje. Vaak hoor je nog: "Als dit in Holland was gebeurd..." en dat klopt natuurlijk, want dan waren het de huizen van de bestuurders zelf geweest die waren gaan rammelen. Dan was het al opgelost. Dat weten we, maar laten we het er niet meer over hebben, want as is verbrande turf.

De beving van 3,4 bij Zeerijp, is ook in de stad gevoeld, dat helpt wel voor de beleving. Het draaiboek stond natuurlijk klaar, uitgedacht door de politiek en de NAM om in te zetten bij precies zo’n gebeurtenis. De persberichten waren al geschreven, en konden snel de deur uit. Het loopt zoals voorspeld door de spindoctors. Wiebes speelt de bezorgde politicus, de NAM doet symbolisch een stap richting de Groningers door twee onrendabele gaswinputten te sluiten, ze kijken er zeer serieus bij, alsof ze een groot offer brengen, en ze kunnen de Groningers hopelijk weer stil houden tot de volgende beving. Agenten staan klaar om bij al te opgewonden provincialen even een persoonlijke waarschuwing af te geven als duidelijk wordt dat ze willen protesteren bij de aankomst van de regent, want zo doof je zulk smeulend ongenoegen.

Wiebes, die eerst 4 jaar lang bij een ander ministerie verontschuldigend kon roepen dat het een zooitje is maar dat hij er echt niets aan kan doen, komt nu hier de schlemiel uithangen die het ook maar op zijn bordje geschoven heeft gekregen. Hij wil echt het beste voor de Groningers, het is vre-se-lijk allemaal. Echt. Maar ja, hoe los je het op? Hij haalt nog maar eens zijn schouders op, en in zijn ingevallen grijze gelaat, dat een bezorgde en meelevende uitdrukking moet uitbeelden, lachen de oogjes alweer. Het is ook niet zijn probleem eigenlijk wil hij maar zeggen. Zijn voorgangers, ja die hadden het veel beter moeten doen, maar nu. Tsja wat is er nog aan te doen? 

Na wat sussende woorden gaat de professionele bureaucraat met de hangende schouders weer terug naar Den Haag.   

Al in de jaren negentig van de vorige eeuw waren er klachten over scheuren in boerderijen. Sommigen klaagde in het openbaar, in de krant of startten een procedure tegen de NAM. De NAM zette advocaten in en betaalde wetenschappelijk klinkende onderzoeksbureaus om de argumenten van de klagende bewoners te ondermijnen. Het gemor was makkelijker te onderdrukken, er waren geen sociale media. De bevingen hadden niets met de gaswinning van doen, was de lezing. Schouderophalend werden de klagende Groningers met een kluitje in het riet gestuurd. Maar het was een publiek geheim. Verzakte boerderijen, aardbevingen, wij wisten het. Het komt door het gas.

Al dat gezever over verminderen van de winning is een afleidingsmanoeuvre, omdat Den Haag niet wil betalen. Weg met het schadeprotocol, het is duidelijk wat nodig is. Alle huizen moeten bevingsbestendig. Allemaal. Niet na een inspectie omdat er een scheur in de muur zit, met een half jaar wachttijd omdat het bedrijf dat door de NAM is omgekocht te weinig tijd heeft, nee alle huizen, ook die nu nog geen schade hebben, en wel nu. En als er schade komt, betalen. Geld mag geen rol spelen als het om veiligheid gaat. Daar verandert geen kruiperige politicus wat aan die zich al vantevoren excuseert. 

Wat boeit het hoeveel gas er nu gewonnen wordt? Het kwaad is geschied, en nu moet het opgelost worden. En ja dat kost geld, kom maar door. Weet je wat ook geld kost? Een Betuwelijn, een HSL, een Noord/Zuid-lijn en een bank die omvalt. Het is blijkbaar allemaal belangrijker dan een huis dat instort. Het probleem is dat de Groninger niet gaan staken. Dat de regionale blaadjes veel te begripvol zijn voor de Hollanders. Het gas heeft ons toch ook veel goed gebracht. Leg dat nog eens uit als er wel iets mis gaat. Een kinderkamer die instort. En ga daar dan staan en uitleggen dat onze staat te pauperig was om te zorgen dat kleine Gezina veilig kon slapen.

Pas als alle huizen bevingsbestendig zijn maakt het niet meer uit, pomp maar op wat je wilt. Dan klagen we wat, en drinken nog een Hooghoudt en halen onze schouders op. In een bevingsbestendig huis.

Bram Kloos
Noorderling