“We would go to Davos and get access to Rutte and anyone else we needed to”

Als je een vinkje verkeerd zette bij de kinderopvangtoeslag, kreeg je the full weight of the law in je nek om je tot aan de poorten van de belastinghel te vervolgen voor fraude. Als je Uber bent, echter, hielpen de ambtenaren van de Belastingdienst gretig met het zoeken naar welke vinkjes je het meeste belastingvoordeel oplevert. En niet alleen achter gesloten deuren in Nederland: de Belastingdienst fungeerde als "ambassadeur" voor Uber in de EU, waar het off the record inzage gaf in geheime Europese overleggen. Onderwijl betaalde Uber 25% venootschapsbelasting over slechts 1% van hun wereldwijde inkomen. De rest werd kunstmatig laag gehouden en ging via de Bahama’s en de Kaaiman Eilanden naar de aandeelhouders van Uber. Nederland was een belastingparadijs voor Uber, de voordeeltjes die werden geboden waren moeilijk te weigeren maar de uitkomst was een combinatie van "ruthless greed and state failure", waardoor Uber over Nederlandse arbeidswetten heen kon walsen. 

Dat zijn in het kort de harde feiten die voormalig Uber-lobbyist en thans klokkenluider Mark MacGann aan een hoorzitting met maar vier politieke aanwezigen (organisator Omtzigt, PvdA, SP en Volt) en één journalist (NRC) oplepelde. Op zich maken we deze wilde rit natuurlijk al langer mee. Uber is sinds jaar en dag dé taxidienst van de vvd, met Neelie Kroes, Barbara Visser, Bart de Liefde en Mark Rutte op de achterbank. Maar langzaam wordt steeds meer duidelijk over hoe innig het geknuffel tussen Uber, de vvd en de Belastingdienst was. Rutte en Uberbaas Travis Kalanick zijn een soort huisvrienden, die elkaar in Californië en Davos opzochten.

Daarbij was ook Neelie Kroes (MacGann: "We had the benefit of some former senior politicians having good networks to help us"), plus belastingambtenaren en fiscalisten van Ernst & Young, om te lobbyen vóór belastingvrijstellingen, tégen andere EU-landen en op kosten van zowel de chauffeurs (die tegelijkertijd werden aangehouden en beboet wegens rijden zonder de juiste vergunningen) als de belastingbetaler, die geen inzage in de geheime en waarschijnlijk onwettige brievenbusdeals krijgt waar de Belastingdienst zelf onderzoek naar mocht doen en waarbij ze - heel gek - geen misstanden hebben aangetroffen. "I think we are taking our citizens for fools", verzuchtte MacGann gisteren. De coalitie blokkeerde in februari een debat, dat donderdag alsnog gehouden wordt. De BV Nederland is een brievenbusfirma waarbij die citizens onderhand eens een brandende fakkel door de gleuf moeten steken. Maar dat is slechts een persoonlijke beleidsopvatting van dit weblog.

Bovenaan het brisante kwartiertje openingsstatement van MacGann, na de breek de hele hoorzitting - zeer de moeite waard als je zelf ook overweegt een belastingparadijs te beginnen. Leuker kunnen ze het niet maken, maar wel makkelijker...

Mark Rutte, taxichauffeur richting het ravijn

We wisten eigenlijk toen al wat we nu weten, inzake de gedeelde taxirit die de VVD en Uber al jaren maken. Teruglezend in wat GeenStijl-topics van jaren terug kom je een kribbige Neelie Kroes tegen die in de zomer van 2016 door het Vlaamse TerzakeTV geconfronteerd werd met haar eigen uitspraak - uit 2004! - dat ze na haar termijn als eurocommissaris voor mededinging “geen verantwoordelijkheid meer zal opnemen in het bedrijfsleven”. Ze leidde die belofte in met de woorden dat het haar “belangrijkste zin” was in haar gelofte om de Europese Unie te dienen. Twee jaar na haar vertrek als eurocommissaris werd ze voor twee ton per jaar lobbyist voor de Amerikaanse taxi-app - netjes volgens de regels van de 'afkoelingsperiode' waar ze zich niet aan hield. 

Eerder dat jaar, in januari 2016, verruilde VVD-Kamerlid Bart de Liefde (plaats 36 op de lijst, 2.136 stemmen) het pluche voor een functie als ‘public policy manager’ bij de taxiservice zonder eigen auto’s. Hij was al jaren opzichtig fan van Uber, want reeds in mei 2014 meldde hij in een inmiddels verwijderde tweet: “Met #Uber van Kamer naar huis. Goeie service, nette chauffeur en wagen. Tot en met zondag gratis in Den Haag. Ik zeg: doen ;-)”. In 2015 prees hij de toenmalige minister dat Uber door het kabinet (destijds zijn VVD met de PvdA) werd beschouwd als “een bemiddelaar in personenvervoer”, waardoor de app in tegenstelling tot in andere Europese landen “geen beperkingen kan worden opgelegd”. De Liefde vond dat “een goede zaak”. In 2016 ging hij dus voor het bedrijf van Travis Kalanick werken - maar in wezen deed hij dat al langer.