En Claudia de Breij vs. Pieter Omtzigt

Opmerkelijk dat Dilan Yesilgöz zich juist toen het spannend werd in Den Haag, uit de voeten maakte naar Kiev. De crisissfeer van afgelopen week was juist ontstaan omdat de VVD na jaren het verzet tegen gezamenlijke EU-schulden opgaf. De liberalen die doorgaans vasthouden aan een stringent begrotingsbeleid blijken nu bereid Nederland in een schuldendrama te storten. Want iedereen kan uittekenen hoe het gaat: straks is die 150 miljard euro op en komt Ursula von der Leyen wéér met de pet in de hand – und so weiter und so fort.

Europa herbewapenen is noodzakelijk, maar dat betekent niet dat Nederland moet meebetalen voor de zwakke broeders. Dus toen minister-president Dick Schoof een wens van een meerderheid van de Tweede Kamer en drie van de vier coalitiepartijen naast zich neerlegde was het zeer ongelukkig zo niet laf dat de VVD-voorvrouw ontbrak bij de daarop volgende besprekingen.

Dat aan een afspraak met de Oekraïense president enige planning voorafgaat, is begrijpelijk; zoiets beslis je niet een dag van tevoren. Maar de reis had ook uitgesteld kunnen worden. Volodymyr Zelensky zal er ongetwijfeld begrip voor hebben gehad. Na alle Nederlandse F16’s, tanks, houwitsers en andere wapensystemen die zijn kant al waren opgekomen was de meerwaarde van de komst van de op het wereldtoneel minder dan marginale Yesilgöz naar het presidentieel paleis twijfelachtig.

Moest hier wellicht nog iets van de bucketlist worden afgestreept? Als Donald Trump en Zelensky straks hun Nobelprijs voor de Vrede hebben opgehaald, is het namelijk afgelopen met de vlieg- en treinreis naar Kiev voor PR-momentjes voor westerse politici met bezienswaardigheid Zelensky als een aapje in hun midden.

Hoe dan ook: het beeld van Yesilgöz die als het penibel wordt de kuierlatten neemt (vaandelvlucht zou een ander zeggen) beklijft. Voordeel is wel dat de VVD-leidster een punt achter de discussie heeft gezet of Kamerleden mogen afspreken met regeringsleiders. Het gekrakeel over Geert Wilders’ bezoek aan Benjamin Netanyahu was onnodig. 

Elders op het linksdraaiende digitale afvoerputje Bluesky voer zelfverklaard komediante Claudia de Breij uit tegen Pieter Omtzigt die ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis’ zou staan. Uiteraard met een verwijzing naar de beruchte NRC-berichtgeving uit 2017 die neerkwam op een gevalletje karaktermoord. De gretigheid van domlinks om Omtzigt pro-Russische sentimenten aan te wrijven is extra koddig omdat de NSC-leider op de zwarte lijst van het Kremlin staat en Rusland niet eens in mag.

Terwijl Omtzigt in zijn stemverklaring dinsdag helder was: “Nieuw Sociaal Contract staat pal voor Oekraïne, voor de verdediging van Oekraïne conform het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma, en ziet de urgentie voor extra investeringen in onze veiligheid en de noodzaak van het zelfstandiger worden van Europa voor zijn verdediging. Daarom moet de Europese defensie-industrie worden gestimuleerd, moeten er meer private investeringen zijn en moeten cohesiegelden worden overgeheveld naar defensie. Wij hopen dat deze initiatieven uit het plan van Von der Leyen uitgewerkt worden en roepen het kabinet op om zich hier in Brussel voor in te zetten. Een opt-out hierop is niet nodig. Maar Nieuw Sociaal Contract blijft fundamenteel tegen eurobonds en het loslaten van begrotingsnormen. Wij wijzen niet het hele plan af, maar heel gericht twee punten: het voorstel om 150 miljard te lenen en de begrotingsregels te versoepelen, ook voor landen die nu al te veel schulden en een te hoog tekort hebben. Dat vergroot namelijk het risico op een nieuwe en diepe schuldencrisis. Die bedreigt de bestaanszekerheid. Dan zijn landen helemaal niet meer in staat om Oekraïne te helpen. Daarom stemmen wij voor de motie-Eerdmans.”

Vrijdag aan het eind van de middag moest Dick Schoof in een Haags zaaltje toegeven dat de Europese Commissie - en dus u - wel degelijk garant staat voor die 150 miljard euro.