Homo's zijn geen mietjes
Naar schatting vijfduizend mensen hebben dit weekeinde in de Poolse hoofdstad Warschau betoogd voor homorechten in het conservatieve EU-land. Een kleine groep kaalkopjes probeerde, overigens zonder succes, de manifestatie te verstoren. In Polen hebben ze het namelijk niet zo op handtasjes. De politie pakte vijf van deze tegendemonstranten op. Een peiling wees onlangs uit dat 53 procent van de Polen homoseksualiteit beschouwen als een zonde en 58 procent vindt dat homoseksuele mannen en vrouwen een demonstratieverbod zouden moeten krijgen. En dus reisde onze huishomo, columnist en Tweede Kamerlid Boris van der Ham af naar de Poolse hoofdstad voor meer Europa in Polen.
Meer Europa in Polen
Europa. Is dat niet van die vervelende regeltjes en die Euro? Ja die. Maar Europa staat ook voor 'Normen en Waarden'. Een van die waarden is dat er niet gediscrimineerd mag worden. Of je nou blank of zwart bent, gelovig of ongelovig, man of vrouw, hetero of homo- je wordt gelijk behandeld.
Alle landen die lid zijn geworden van de EU moeten aan die norm voldoen. Dat gaat allen niet altijd van harte. Vooral het gelijk behandelen van homo's wekt weerzin op. In Polen, bijvoorbeeld, is de invloed van de streng-orthodoxe vleugel van de Katholieke Kerk nog erg groot.. Homo's en lesbo's wordt het nog steeds erg lastig gemaakt. Ook is bijna iedere Poolse homo wel eens met geweld geconfronteerd.
Nou, is het voor de homo's in Nederland ook nog niet ideaal. Op het platteland is het vaak behoorlijk lastig om 'uit de kast' te komen. In de steden zijn er problemen met sommige Marokkaanse jongeren die ook ernstig intolerant gedrag vertonen. Maar de Nederlandse overheid keurt dit gedrag tenminste af, en geen land ter wereld gaat zo ver in het opheffen van het juridisch onderscheid tussen homo's en hetero's.
In Polen is dat omgekeerd. De president en premier van Polen, de tweelingbroers Kaczynski, lijken de homohaat juist aan te moedigen. Ze zien in homo's zelfs een gevaar voor het voortbestaan van de aarde en zijn bang dat homo's massaal hetero's gaan 'ompraten' om óók homo te worden. "Straks is iedereen homo, en worden er geen kinderen meer geboren!" Helaas blijft het niet bij dit soort onzinnige bijdrages. De Poolse vice-premier en minister van Onderwijs Roman Giertych heeft deze week aangekondigd met een wetsvoorstel te komen dat 'homoseksuele propaganda' op scholen strafbaar stelt. Voor de goede orde: het enkele feit dat een docent homo is, en dat niet verzwijgt, kan dan in de toekomst mogelijk reden zijn voor ontslag.
Kijk, homo's zijn geen mietjes, dus als een orthodox-katholieke politicus, of een reactionaire imam zegt dat homo's minder zijn dan varkens, dan moeten ze daar tegen kunnen. Op hun beurt moeten deze lieden er tegen kunnen dat hun rabiate opvattingen door anderen weer als achterlijk worden betiteld. Immers: Leve de vrijheid van meningsuiting! Maar als er wetgeving wordt gemaakt die zeer concreet de gelijke behandeling tussen homo's en hetero's aantast, dan wordt er een grens overschreden.
Daarom ben ik dit weekend in Warschau, en heb als mede-Europeaan een bijdrage geleverd aan de jaarlijkse Gay-Pride. Waar de Amsterdamse Gay-Pride een lichtelijk excentriek feestje is, was het hier veel ernstiger. Je merkt dat er wat op het spel staat. Opvallend was de aanwezigheid van veel Europese vlaggetjes bij de demonstranten. Want hun hoop is gevestigd op Europa. Ze hopen dat de Poolse regering zal worden teruggefloten op grond van de Europese discriminatieregels.
Ook hoopten de demonstranten dat de Europese leiders hun zorgen zullen betrekken in de onderhandelingen over een nieuw Europees verdrag. Zij zouden het liefst zien dat in een nieuw verdrag het zogenaamde Handvest van de Grondrechten wordt opgenomen. Daarin staan de gelijke rechten nog duidelijker vermeld, en opname in een nieuw verdrag zou het extra juridische kracht geven. Deze tekst stond ook in de verworpen Europese Grondwet. Helaas lijken Balkenende, Blair en Sarkozy dat Handvest juist niet meer te willen opnemen. Ze motiveren dat als een handreiking aan hen die bij de referenda in Frankrijk en Nederland 'Nee' stemden. Een vreemde zet, want uit onderzoek bleek nou juist dat vrijwel niemand van de 'Nee'-stemmers moeite had met dit onderdeel van de tekst!
Tuurlijk, er is vast veel mis met de Europese samenwerking. Maar lopend door Warschau hoop ik dat de platte variant van de euroscepsis verdwijnt. Tuurlijk, soms moet Europa een tandje minder, maar rond gelijke rechten moeten we de 'Europese Regeltjes' vooral koesteren. Sterker nog: die regeltjes mogen nog wel wat strenger.
Boris van der Ham