Geenstijl

In de film Nixon (1995) van Oliver Stone bezoekt Richard Nixon in de vroege ochtend het Lincoln Memorial waar studenten zich hebben verzameld om te demonstreren tegen de Vietnam-oorlog. Het bezoek van de president – een fascinerend verhaal overigens – is echt gebeurd. De volgende dialoog niet, die is de interpretatie van Oliver Stone. Daarom niet minder interessant. Nixon raakt in de film in gesprek met een studente over de oorlog. Leest u even mee. Studente: “You can't stop it, can you? Even if you wanted to. Because it's not you, it's the system. The system won't let you stop it.” Nixon: “There's... there's more at stake here than what you want, or what I want.” Studente: “Then what's the point? What's the point of being President? You're powerless!” Nixon: “No. No, I'm not powerless. Because, because I understand the system, I believe I can, uh, I can control it. Maybe not control it totally, but tame it enough to make it do some good.” Studente: “Sounds like you're talking about a wild animal.” Nixon: “Yeah, maybe I am.” Aan die scène moest ik dus denken toen ik afgelopen week de verklaring van minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) las over de Europese naheffing van 642 miljoen euro.

Dijsselbloem – tevens voorzitter van de Eurogroep – verkoopt het dus als een overwinning dat Nederland. Punt 1. Uitstel van betaling heeft gekregen, en punt 2: In termijnen mag betalen. Dijsselbloem: “Dit is onder de gegeven omstandigheden een voor Nederland acceptabele afspraak. We verwachten nu meer openheid en zullen met de cijfers in de hand kijken hoe deze naheffing tot stand is gekomen.” En dan schrijft de ambtenaar die het persbericht opstelde onder auspiciën van Dijsselbloem: “Onder de aanname dat de cijfers en berekeningen correct zijn, zal Nederland de naheffing betalen.” Daar staat dus eigenlijk (Punt 3,met uw welnemen): We gaan dokken. En we kunnen ook niet anders dan dokken want alle lidstaten – dus ook Nederland – zijn namelijk akkoord gegaan met de nieuwe wijze van berekenen. De wijze waardoor we in deze toestand verzeild zijn geraakt. Ondertussen bestaat daar ook weer onduidelijkheid over want volgens Eurostat – het Europese CBS - heeft de naheffing hiermee niets te maken, omdat die rekenmethode pas later ingaat. De afdracht van lidstaten aan Brussel is een percentage van het bruto binnenlands product en dat schijnt dus – ondanks de miljardenbezuinigingen - booming te zijn. Daar komt binnenkort in de Tweede Kamer een hoorzitting over. Ondertussen roept de Eurofiel nu: “Als we net zoals de Fransen een miljard hadden teruggekregen dan had niemand lopen klagen!” Maar we hebben geen miljard teruggekregen, we moeten een kleine 700 miljoen overmaken. Omdat het zo verschrikkelijk goed gaat met onze economie. Sterker: het gaat zo o-n-t-z-e-t-t-e-n-d goed met onze economie dat de staatssecretaris van Volksgezondheid zich op Nationale Televisie moet komen verantwoorden omdat de urine langs de enkels van zijn eigen moeder loopt. In een verzorgingstehuis met een jaarlijkse omzet van 133 miljoen euro. Dat wel. Het beest kan niet getemd worden. Laat staan dat we het terug in de kooi krijgen. Is er eigenlijk ooit een kooi geweest? Of een dompteur?