Barroso: "Grens dicht voor Roemenen en Bulgaren"
Afgelopen dinsdag zei de voorzitter van de Europese Commissie, Manuel Barroso, dat de Schengen-toetreding op 1 januari 2014 nog NIET opgaat voor Bulgaren en Roemenen. De grenzen gaan nog niet ongezien open voor vrij verkeer van en naar de Unie. Voor wie Frans verstaat: hij zegt het in de video hierboven (bron). Een Engelse vertaling staat hier. Raar verhaal dit. Lijkt het er een keer op dat de Europese Unie iets goeds en verstandigs doet, heeft niemand in Nederland er aandacht voor. Barroso's argument voor het dicht houden van de Bulgaarse en Roemeense grenzen voor arbeidsverkeer naar de rest van de Unie heeft in ieder geval niets met boerenverstand of rationele afwegingen te maken: hij wil de toetreding tot Schengen enkel nog even afhouden, omdat de combinatie met Lampedusa, arbeidsmarkt verstorende gastarbeiders en moeizame immigratie 'te veel groei van extremistische bewegingen' in Europa zou veroorzaken. Niet alleen is dat een drogreden (Euro- en immigratietkritiek wordt normaal gesproken ook nooit serieus in consideratie genomen bij het maken of invoeren van EU-beleid, waarom nu ineens wel?), het is vermoedelijk tevens een leugen. Als die grenzen dicht blijven op 1 januari, zou dat ook kunnen zijn omdat omdat bepaalde landen dat (achter de schermen) voorlopig zo willen. Of is de wens om de grenzen gesloten te houden louter populistische verkiezingsretoriek van Barroso?
Te denken valt aan Duitsland, dat als meest welvarende Europese land een enorme magneet zal zijn voor ROE & BUL, de democratisch laaggeschoolde en economisch armoedige gelukszoekers met een recent communistisch verleden. Misschien heeft Nederland ook wel gemopperd bij Barroso, want onze toegankelijke en makkelijk leeg te roven verzorgingsstaat heeft onder Frans Weekers al de nodige faam vergaard bij de Bulgaren, die er goed georganiseerd maar vooralsnog ongestraft vele miljoenen euro's uit wisten weg te jatten. Maar zeker ook Frankrijk en vooral Italië zullen de toetreding tot Schengen van die landen vrezen. In Italië hebben ze al jarenlang gedonder met zeezwervers die op Lampedusa aanspoelen (al dan niet levend). De EU doet weinig of niets om Italië met dat probleem te helpen. Berlusconi gaf enkele jaren geleden die gelukszoekers met opzet een verblijfsvergunning, in de (uitgekomen) hoop dat veel van hen door zouden reizen naar Frankrijk. Waarmee hij zijn probleem ook tot dat van Frankrijk maakte, dat vervolgens iets meer begrip toonde voor de immigratieproblemen van Italië. Ook zijn de vele Roemenen niet geliefd in (het noorden van) Italië, waar ze als kansloze, criminele en minderwaardige mensen worden beschouwd: Italië probeert Roemenen al jaren buiten de landsgrenzen te houden, met name de grote golven criminele Roma die meekomen met de immigratiegolven die Italië de afgelopen decennia hebben overspoeld. Elders in Europa, waaronder in Frankrijk, zijn Roma trouwens ook weinig populair.
Het Roma-probleem
Ook in Roemenië zelf zijn (criminele) Roma een probleem, vanwege hun eigenzinnige levensstijl en koppige terughoudendheid om aan 'de maatschappij' mee te doen. Roma worden hartelijk gediscrimineerd en een meerderheid van de Roemenen heeft kenbaar gemaakt dat hen het staatsburgerschap afgepakt moet worden zodra Roma in het buitenland een misdrijf begaan. De geopende Schengen-grenzen zouden bij stap 1 van die wens kunnen helpen: zorgen dat Roma naar een ander land vertrekken. En dan hopen dat ze doen wat er van hen verwacht wordt (namelijk misdaden begaan) zodat het paspoort ingetrokken kan worden. Doeidoei, tuig. Dat de rest van Europa daardoor met nog meer leden van het historisch onhandelbare zigeunervolk opgescheept wordt, is niet hun zorg. Bij Europese verdeling van de welvaart, hoort ook de verdeling van de lasten, nietwaar?
Grijze economie en werkloosheid
Roemenië en Bulgarije hebben daarnaast samen de grootste grijze economieën van Europa. Ruilhandel, zwartwerk, betaling in natura en belastingontduiking zijn daar ingeburgerde gebruiken die een derde van de economie uitmaken, en in sommige sectoren (toerisme, zorg, dienstverlening) zelfs tot zestig procent (rapport, 2012). Dat zulke economische structuren en gebruiken moeilijk onder één blauwe deken passen met (Noord-Europese) landen in de eurozone, heeft het economische verval van Griekenland (maar ook van Spanje, Italië en Portugal) al lang aangetoond. Hoewel de werkloosheid in Roemenië relatief laag is naar huidige crisis-maatstaven (7,5%), heeft het land het hoogste percentage jongvolwassenen in de hele Westerse wereld en daarmee niet alleen een grote werkloosheidspotentie, maar ook een enorm arbeidspotentieel dat de Schengen-grenzen over zou kunnen steken als de beperkte Schengen-status binnen Europa vervalt en de grenscontroles verdwijnen. In Bulgarije is de werkloosheid al een stuk hoger met 13,1%, met een jeugdwerkloosheid die zelfs op bijna dertig procent ligt - nog zo'n enorme groep sloebers die hun geluk elders zouden kunnen gaan zoeken zodra de grenzen open gaan en werkvergunningen niet meer nodig zijn. Nog los van de vraag of we het moeten willen: hoeveel van die mensen kunnen we überhaupt dragen in de gekrompen (en krimpende) Noord- en West-Europese economieën, waar de werkloosheid dramatische en ongebruikelijk hoge cijfers aangeeft?
#ДАНСwithme
Tenslotte nog de sociale onrust in Bulgarije. Bulgarije is een EU-land, maar het is geen stabiele democratie. Er is al maandenlang een soort volksopstand aan de gang, waar je hier niets over leest maar die onder de hashtag #ДАНСwithme wekelijks voor pleinen vol demonstranten zorgt die bij overheids- en parlementsgebouwen meer vrijheid en democratie eisen. Blader eens door de timeline van @MaartenVonk: regelmatig moet het parlement ontzet worden, of moeten ministers onder politiebegeleiding hun ministeries in of uit gesmokkeld worden.
Verkiezingspopulisme
Barroso wil de Schengen-grenzen dus nog even dicht houden, zegt hij. Naast mogelijke druk van natiestaten op, is deze uitspraak ook onvervalste verkiezingsretoriek. De expansiedrift naar een federaal Europa is te groot om de slagbomen bij de grens echt dicht te houden. Roemenië en Bulgarije moeten verder integreren in Europa, alleen liever niet zo vlak voor de verkiezingen - de onrust en onvrede in de Unie is al groot genoeg. Toetreding van landen die bekend staan om een grijze economie, criminele (minderheids-) groeperingen, sociaal-politieke onrust, het oplichten van verzorgingsstaten en het misbruiken van (Europese) belastingsystemen zou de rechtse en eurokritische partijen en bewegingen in Europa alleen maar sterker maken. Dat wil Barroso uiteraard voorkomen. En ondertussen kan zijn Europese Commissie dan nog wat druk zetten op Italië, Frankrijk, Duitsland, Nederland, (...), om hun laatste weerstand tegen Schengen-toetreding van Bulgarije en Rusland te breken, zodat de idealen van eenheid niet te veel hinder en vertraging ondervinden van landen die economisch, demografisch en rationeel beschouwd volkomen ongeschikt zijn om verder toe te treden tot de Europese Unie.
Maar de welvaart dient beter verdeeld te worden, Europa moet verder federaliseren, en de droom van duizendjarige vrede moet bewaakt worden. Voor rationele afwegingen is daarin geen plaats. Tuin niet in het retorische truukje van Barroso. Na de Europese verkiezingen van komend voorjaar, zullen de Schengen-slagbomen snel openzwaaien voor Bulgarije en Roemenië.