Deutschland über alles
Duitsland heeft dinsdagavond orde op zaken gesteld. Een ontnuchterende ervaring. Het Nederlands Elftal had geen schijn van kans. Ons exportproduct, attractief aanvallend voetbal, werd eenvoudig van de markt geblazen door het exportland van Europa. Het jaar 2012 gaat niet het jaar van de waarheid worden. Duitsland grijpt de macht op het EK en op de monetaire en politieke markten. De Jager en Rutte slaan in de huidige crisis stoere taal uit richting de 'luie' Grieken en de 'corrupte' Italianen. Nederland kan lenen tegen de laagste rente ooit, daar is geen misverstand over. De rente-ontwikkelingen hebben veel weg van een marathon. We starten tegelijk en één voor één haken deelnemers af. Gisteren moest ook Nederland Duitsland laten gaan. Frankrijk en Oostenrijk waren al eerder op achterstand gezet.
In economische termen: het renteverschil, de spread, tussen Duitsland en Nederland liep op (zie hier). Het is allemaal nog geen ramp (is ook niet nieuw), maar wel een teken aan de wand. Reden? Wellicht een wat hoge private hypotheekschuld in combinatie met een nakende recessie, maar ook de geringe omvang van de Nederlandse obligatiemarkt. Het moet schrikken zijn voor het duo Jansen & Jansen. Het zou de heren sieren af en toe een wat bescheidener positie in te nemen. Nederland verschuilt zich achter de brede rug van Duitsland en piept dan heel hard.
In de Pauw & Witteman discussie met SP-man Marijnissen gooide ik op tafel dat Nederland al in 1983 een belangrijk deel van haar financiële soevereiniteit heeft overgedragen aan Duitsland. In 1983 dacht Nederland het wel even zonder Duitsland te kunnen; dat hebben we geweten: een grote kapitaalvlucht kwam op gang. Duisenberg heeft daarna de gulden onlosmakelijk verbonden met de Reichsmark. Hij werd niet voor niets monsieur cinq secondes genoemd: 5 seconden na een rentewijziging van de Mark, echode Duisenberg dezelfde verandering. En het heeft Nederland geen windeieren gelegd: 25% van onze export naar het Ruhrgebied, de Rotterdamse haven werd de grootste ter wereld; een gestage groei van het BBP en grote welvaart. Nederland als 17de deelstaat van Duitsland.
De gulden van Colijn
De PVV laat door het Engelse Lombard Research - dat volgens PVV'er van Dijk 'kijkt op een onafhankelijke, eurosceptische manier'; hij zei het echt! - onderzoeken of terugkeer naar de gulden reëel is. Maar naar welke gulden, die van 1999 of die van 1983? Of de keiharde gulden van minister Colijn tot 1936?
Van Dijk zei in het parlementair debat: "Uit de euro, desnoods zonder andere landen (eh, dus zonder Duitsland)". Het is een gok en spelen met vuur. Het kan twee kanten opgaan. Nederland als financiële vluchthaven met een harde gulden die onze export vermorzelt. Kijk maar eens naar Zwitserland, ook een exportland. Het heeft haar muntmoeten koppelen aan de euro. En onze pensioenen die dán belegd zijn in euro's, zullen sterk in waarde dalen. Maar de gulden kan ook kelderen. Geen wereldvreemde gedachte als de financiële markten zich realiseren dat wij 'die Heimat' hebben verlaten en op eigen benen staan. Ik weet niet of de relatief kleine Nederlandse economie concurrerend genoeg zal zijn met een bankwezen dat veel te groot is om gered te worden. Je mag hopen dat exporteurs dan aan voldoende kapitaal kunnen komen om nog iets te kunnen produceren.
Ik vermoed dat de PVV op studiereis naar Zweden is geweest. Het is een verleidelijk voorbeeld. Lage staatsschuld, forse groei, niet meebetalen op de euro-problemen. Vergeet dan echter niet dat in de jaren '90 Zweden door een zeer diepe crisis (inclusief een echte bankencrisis) is gegaan. Een van de redenen? Duitsland besloot de rente te verhogen en Zweden moest mee. "Het is altijd Duitsland, het is niet anders, ook al zouden sommigen het graag anders zien.
Peter Verhaar
www.bank.blog.nl
www.pfverhaar.nl
Twitter: @peterverhaar